Abstrakt
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie o związki pomiędzy normatywną teorią polityczną a ontologią społeczną na przykładzie wybranych założeń i problemów koncepcji Johna Rawlsa. Zasadnicza część pracy przedstawia wpływ przyjmowanego przez Rawlsa rozumienia natury praktyk i instytucji na funkcje, jakie pełnią one w obrębie proponowanej przez niego teorii normatywnej. Wyrażenie założeń ontologicznych leżących u podstaw kluczowego dla teorii Rawlsa pojęcia „społeczeństwa dobrze urządzonego” pozwala także na odparcie tych argumentów kierowanych przeciwko Rawlsowskiemu instytucjonalizmowi, które uderzają w dualizm porządków normatywnych implicite wpisany w strukturę pojęciową Teorii sprawiedliwości. W zakończeniu wykazano ponadto, że również teoria polityczna może wnieść istotny wkład w ontologię społeczną, czego dowodem może być wykorzystanie niektórych uwag Rawlsa przez przedstawicieli tzw. nurtu interakcjonistycznego.
Przejdź do artykułu
Bibliografia
Berkey B. (2016), Against Rawlsian Institutionalism about Justice, „Social Theory and Practice” 42 (4), s. 706–732.
Ciszewski W. (2020), Rozum i demokracja. Wprowadzenie do koncepcji rozumu publicznego Johna Rawlsa, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Cohen G.A. (1997), Where the Action Is: On the Site of Distributive Justice, „Philosophy & Public Affairs” 26 (1), s. 3–30.
Diver N. (2004), Institutions and Social Justice [nieopublikowana rozprawa doktorska], University of Pennsylvania.
Frega R. (2018), The Social Ontology of Democracy, „Journal of Social Ontology” 4 (2), s. 157–185.
Kwarciński T. (2006), Możliwości czy dobra pierwotne? Dyskusja Amartyi Sena z Johnem Rawlsem na temat właściwej przestrzeni sprawiedliwości, „Roczniki Filozoficzne” 54 (1), s. 81–106.
Mandle J. (2009), Rawls’s „A Theory of Justice”: An Introduction, Cambridge: Cambridge University Press.
Mandle J., Reidy D.A. (red.) (2014), The Cambridge Rawls Lexicon, Cambridge: Cambridge University Press.
Murphy L.B. (1998), Institutions and the Demands of Justice, „Philosophy & Public Affairs” 27 (4), s. 251–291.
Nozick R. (1974), Anarchy, State and Utopia, New York: Basic Books.
Pettit P. (2005), Rawls’s Political Ontology, „Politics, Philosophy & Economics” 4 (2), s. 157–174.
Pettit P. (2006), Rawls’s Peoples, w: R. Martin, D.A. Reidy (red.), Rawls’s Law of Peoples: A Realistic Utopia, Hoboken, NJ: Wiley‑Blackwell, s. 38–55.
Rawls A. (2009), An Essay on Two Conceptions of Social Order, „Journal of Classical Sociology” 9 (4), s. 500–520.
Rawls J. (1955), Two Concepts of Rules, „The Philosophical Review” 64 (1), s. 3–32.
Rawls J. (2009), Teoria sprawiedliwości, przeł. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, S. Szymański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sen A. (2009), The Idea of Justice, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Przejdź do artykułu