Od ogłoszenia przez Ukrainę niepodległości w 1991 r. oraz podpisania wielu umów dwustronnych z Federacją Rosyjską (FR) dotyczących granicy państwowej, wspólnego użytkowania Morza Azowskiego i Cieśniny Kerczeńskiej etc., do momentu aneksji Krymu w 2014 r. nie udało się obu stronom przeprowadzić, z powodu odmiennych stanowisk, rozgraniczenia obszarów morskich na tych akwenach. Po dokonaniu aneksji Krymu sytuacja stała się korzystna dla FR, gdyż w jej rękach znalazła się Cieśnina Kerczeńska i strona rosyjska rozpoczęła blokadę gospodarczą portów ukraińskich nad Morzem Azowskim. Strona ukraińska chcąc zwiększyć liczbę swoich okrętów w bazie Berdiańsk położonej nad tym morzem postanowiła przebazować drogą morską zespół składający się z 2 kutrów artyleryjskich i okrętu pomocniczego (holownik) wchodzących w skład Marynarki Wojennej Ukrainy. Podczas podejścia do Cieśniny Kerczeńskiej doszło w dniu 25 listopada 2018 r. do incydentu pomiędzy okrętami ukraińskimi a statkami Służby Pogranicznej Federalnej Służby Bezpieczeństwa (ostrzelania, zatrzymania okrętów, aresztowania i postawienia przed sądem ich załóg). Powyższe działanie było niezgodne z międzynarodowym prawem morza i naruszało artykuły 32, 58, 95 i 96 Konwencji o prawie morza z 1982 r., co stwierdził w swoim orzeczeniu Międzynarodowy Trybunał Prawa Morza nakazując FR zwrot okrętów oraz powrót marynarzy na Ukrainę, który został wykonany w sposób połowiczny (zwrócono okręty, natomiast marynarze powrócili w ramach wymiany więźniów między stronami). Obecnie Rosja dalej prowadzi blokadę gospodarczą portów ukraińskich zamykając z powodu ćwiczeń wojskowych podejścia do Cieśniny Kerczeńskiej dla statków i okrętów innych państw. Ta sytuacja wskazuje bardziej na realizację przez Rosję celów geopolitycznych i lekceważenie postanowień międzynarodowego prawa morza.

In the article the Slavic term * ǫb(ъ)lъ ‘source, spring; well’ is analyzed from the point of view of its word-formation and etymology. The discussion of preceding etymologies leads to the formulation of a new etymology, based on the internal analysis of * ǫ-b(ъ)lъ ‘source, spring; well’ as * n̥-bl̥o ‘unmuddy’ = ‘clear (water)’. The identified cognates in Baltic * balā, Germanic * pōla-, and possibly Continental Celtic * bolā, all ‘swamp, marsh’, imply the initial, ‘non-Indo-European’, * b-. Finally, it is tested, if the etymon could represent an extension in -l- from the root * gu̯ebh- ‘marsh, swamp’ in the zero-grade of ablaut. The answer is ‘yes’.

W artykule omówiono rolę tygodnika „Bluszcz” w aktywizacji i kształtowaniu postaw społecznych i politycznych kobiet w latach 1921–1939, od wznowienia działalności pisma po przerwie do jej ostatecznego zakończenia. Pismo w omawianym okresie bardzo intensywnie próbowało oddziaływać na swoje czytelniczki dążąc do ich uświadomienia obywatelskiego, zachęcając do uczestnictwa w sferze publicznej i pracy na rzecz własnego środowiska, przybliżając rolę kobiet po zrównaniu praw wyborczych, zadania, formy pracy społecznej, struktury organizacyjne.

The runoff coefficient is one of the fundamental hydrological characteristics of a catchment. It indicates a share of the precipitation water that runs off from the catchment.

The results of the runoff coefficient calculation based on measurements carried out continuously in the Cerhovický Stream catchment over a considerable period of time, i.e. from 1988 up to 2006 are presented. The precipitation and runoff data in the catchment were used. Mean value of the runoff coefficient and the runoff coefficients for the agricultural and forest parts of the catchment are presented. The total mean runoff coefficient for the Cerhovický Stream is 0.19 with the standard deviation of 0.06. Mean runoff coefficient for the forest part is 0.13 and for the agricultural part – 0.24.

Differences between the years with a higher and a lower precipitation were followed as well. We also statistically evaluated possible hydrological changes caused by the construction of the highway and the market centre. For another possible explanation of quite high standard deviation of the mean annual runoff coefficient we followed the monthly runoff coefficient dependence on water temperature and of ground water table depth.

Inflammatory bowel diseases (IBD), including Crohn’s disease and ulcerative colitis, despite the increasing incidence, still do not have a specific etiology. Diet seems to be an important factor, modifying the occurrence of the disease and its course. Diet can affect the symptoms of IBD both directly, e.g., by alleviating diarrhea, bloating and constipation, and indirectly by shaping the microbiota. Bacterial meta-bolites produced under the influence of supplied nutrients may contribute to the modulation of pro- and anti-inflammatory pathways, depending on the diet used. So far, IBD has been associated with weight loss and malnutrition. In recent years, a trend of sarcopenic obesity with concomitant malnutrition has been observed. The new phenomenon is called malnubesity. This work aims to review the most commonly used diets in IBD in order to evaluate them in terms of alleviating ailments, but also maintaining proper nutritional status and lack of obesity. Low-fiber, low FODMAPs, Mediterranean diet and Crohn’s Disease Exclusion Diet diet were considered. We assume that diet is modifiable factor that is related to nutritional status and healthy body weight. In addition, the current knowledge on the relationship between nutrition strategies, obesity and IBD will be demonstrated.

The paper was focused on the reconstruction of past-environmental conditions dynamics based on the geochemical characteristics of sediments filling kettle-hole located in the western part of the Kashubian Lakeland, North Poland). Stratigraphic variability of lithogeochemical constituents and a set of 13 elements (TOC, N, P, Na, Ca, Mg, K, Al, Fe, Mn, Cu, Ni, Zn) were applied for Holocene reconstruction of certain processes and conditions in the studied kettle-hole. The detailed geochemical analysis allowed us to identify 6 phases in its development: Masz-1 stage covering sedimentation of sedge-moss peat over melting dead ice at the turn of the Preboreal and Boreal periods; Masz-2 stage of the initial phase of lake development with deep-water sedimentation; Late Boreal and Atlantic stage Masz-3 related to sedimentation of lacustrine chalk; Subboreal stage Masz-4 representing the beginning of lake terrestrialization; Subatlantic stage Masz-5 of lowland bog, and Masz-6 stage covering final phase of peatland evolution due to human activity. Principle component analysis highlighted the importance of two major factors controlling the geochemical variability of the studied sediments. These are the varied origin of supplying water reflected in the sedimentation of organic-calcareous sediments (PC1), and oxidative-reduction conditions determined by water level fluctuations (PC2).