W ostatnim czasie udało się zarejestrować w jednym z prywatnych polskich zbiorów monet antycznych dwie brązowe monety należące do typu nienotowanego w dotychczasowej literaturze. Ze względu na niewątpliwe pochodzenie obiektów z obszaru Cyrenajki, jak również na podstawie zredukowanej legendy na rewersie oraz charakterystycznych motywów ikonograficznych, przedstawiane monety należy uznać za kwadranse Aulusa Pupiusa Rufusa — urzędnika rzymskiego, który w okresie poprzedzającym bitwę pod Akcjum (31 r. p.n.e.) odpowiadał m.in. za emisję monet na terenie Cyrenajki. Dotychczas znane były dwa typy bitych przez niego asów, dwa typy semisów oraz jeden typ kwadransa. Nieznany wcześniej drugi typ kwadransa, poddany analizie w niniejszym artykule, uzupełnia schemat mennictwa Pupiusa Rufusa w Cyrenajce o brakujący element.

Zarówno problem ochrony złóż, jak i proces likwidacji zakładu górniczego nie doczekały się skutecznych rozwiązań w prawie krajowym, pomimo że są to zagadnienia bardzo aktualne. Sytuacja taka skłoniła autorów artykułu do szczegółowej analizy tych zagadnień. Ilość złóż porzuconych, o zaniechanej eksploatacji, które ujawnia Bilans zasobów złóż kopalin, powinna wpłynąć, zdaniem autorów, na tworzoną od lat politykę surowcową państwa, a w szczególności racjonalną gospodarkę surowcami, w tym również na cały system koncesjonowania, zabezpieczania złóż i procedurę likwidacji zakładów górniczych. Jako dobry gospodarz surowców, które dała nam Matka Ziemia, nie możemy pozwolić, by system koncesjonowania złóż, a takż procedury likwidacji zakładów górniczych bez właściwej staranności, powodowały brak zabezpieczenia tych złóż. Racjonalna gospodarka surowcowa, w tym zagwarantowanie możliwości eksploatacji przez przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym braku skutecznego egzekwowania procesu likwidacji zakładu, powoduje, zdaniem autorów, konieczność podjęcia działań. Działania te nie powinny utrudniać przyszłej eksploatacji złóż z powodu źle przeprowadzonej likwidacji. Przeprowadzona analiza wskazuje na właściwe działania w tym zakresie. Autorzy szczegółowo prześledzili regulacje prawne na przestrzeni minionego wieku, zestawiając je z aktualnie obowiązującymi przepisami i wskazując słabe punkty systemu w zakresie zabezpieczenia złóż, w szczególności części złóż niewyeksploatowanych. Krytyka objęła zarówno regulacje ustawowe – Prawo geologiczne i górnicze, jak i akty wykonawcze w zakresie zabezpieczenia złóż. Odrębnej analizie została poddana procedura likwidacji zakładu górniczego w aspekcie zabezpieczenia złóż dla zakładów górniczych działających na podstawie koncesji marszałkowskich. Przedstawiony w układzie schematu blokowego proces, jasno uwidacznia słabe punkty obecnie działającego systemu.

Power system state estimation is a process of real-time online modeling of an electric power system. The estimation is performed with the application of a static model of the system and current measurements of electrical quantities that are encumbered with an error. Usually, a model of the estimated system is also encumbered with an uncertainty, especially power line resistances that depend on the temperature of conductors. At present, a considerable development of technologies for dynamic power line rating can be observed. Typically, devices for dynamic line rating are installed directly on the conductors and measure basic electric parameters such as the current and voltage as well as non-electric ones as the surface temperature of conductors, their expansion, stress or the conductor sag angle relative to the plumb line. The objective of this paper is to present a method for power system state estimation that uses temperature measurements of overhead line conductors as supplementary measurements that enhance the model quality and thereby the estimation accuracy. Power system state estimation is presented together with a method of using the temperature measurements of power line conductors for updating the static power system model in the state estimation process. The results obtained with that method have been analyzed based on the estimation calculations performed for an example system - with and without taking into account the conductor temperature measurements. The final part of the article includes conclusions and suggestions for the further research.