Produkcja węgla w 2018 r. wzrosła o 3,3% i wyniosła 7,81 mln ton. W porównaniu do 2010 r. wzrosła 620 mln ton. Struktura produkcji węgla na świecie jest bardzo stabilna w analizowanym okresie lat 2010–2018.

W produkcji dominuje węgiel energetyczny z udziałem 77%. Od 1990 r. udział węgla w zużyciu pierwotnych nośników energii spadł w światowej gospodarce o 3%. W U E udział węgla w zużyciu pierwotnych nośników energii jest ponad dwukrotnie mniejszy niż na świecie. W 2018 r. wyniósł 13%. BP szacuje wystarczalność zasobów węgla na podstawie danych za 2018 r. na okres następnych 132 lat. W przypadku ropy i gazu szacowane są one na 51 lat.

Spadek produkcji węgla kamiennego w U nii Europejskiej można datować prawie nieprzerwanie od 1990 r., gdyż produkcja zmniejszyła się o 74%. W 2018 roku w U nii wyprodukowano 74 mln ton węgla. W ubiegłym roku zużycie węgla kamiennego w krajach członkowskich spadło do 226 mln ton, czyli o 20,6%.

W 2018 roku globalny handlem w węglem energetycznym wyniósł 1,14 mld ton. Dla międzynarodowego rynku węglem kluczowa jest sytuacja w Chinach. Niewielka zmiana w polityce importowej tego kraju wpływa istotnie na sytuację w międzynarodowym handlu węglem energetycznym. W 2019 r. ceny węgla energetycznego (w portach Newcastle, Richards Bay, ARA) spadły średnio o 23 U SD/tonę. Średnie spadki dla tych trzech indeksów wyniosły 33%. Ceny węgla energetycznego w przedstawionych w artykule prognozach znajdują się pod presją spadającego popytu.

W artykule omówiono zagadnienia związane z rozwojem międzynarodowych rynków węgla. W 2017 r. produkcja węgla kamiennego wzrosła o 3,1% po dwuletnim spadku. Udział węgla energetycznego w porównaniu z 2010 rokiem nie zmienił się. W globalnym zużyciu pierwotnych nośników energii udział węgla zmniejszył do 28%. W UE ten wskaźnik jest dwukrotnie mniejszy. BP szacuje obecnie wystarczalność światowych zasobów węgla na 118 lat – jest to trzy razy więcej niż wystarczalność ropy i gazu. Produkcja węgla w świecie jest obecnie na poziomie niewiele wyższym od 2010 roku. Średnioroczne tempo wzrostu wynosi dla węgla 0,5%, dla ropy 1,5% i dla gazu 2,2%. Odmienna jest sytuacja w UE. Zarówno w produkcji, jak i w zużyciu mamy wyraźne tendencje spadkowe. Światowe prognozy wzrostu gospodarczego obecnie są oceniane optymistycznie, mimo występujących wielu zagrożeń. Jest to ważny wskaźnik pośrednio mówiący o zapotrzebowaniu na energię. Handel międzynarodowy węglem obejmuje około 15−20% produkcji. Chiny są kluczowe dla międzynarodowego rynku węgla. Jest to największy producent, konsument i importer węgla. Obecnie prognozy znajdują się pod silną presją sytuacji cenowej. Takie poziomy cen były obserwowane ponad siedem lat temu. Ceny te nie powinny się utrzymać w kolejnych latach. Średnia cena w prognozie do 2022 roku jest na poziomie 75 USD/tonę.

W artykule omówiono zagadnienia związane z rozwojem międzynarodowych rynków węgla. W 2016 r. zużycie węgla na świecie spadło drugi rok z rzędu – przede wszystkim w wyniku słabego popytu w Chinach i USA. U dział węgla w globalnym zużyciu pierwotnych nośników energii zmniejszył do 28%. Światowa produkcja węgla w 2016 r. wyniosła 3,66 mld ton i w porównaniu z rokiem poprzednim była mniejsza 6,2%. Ponad 60% tego spadku miało miejsce w Chinach. Spadek globalnej produkcji był ponad 4-krotnie większy niż spadek zużycia. Wystarczalność światowych zasobów węgla szacowana jest na 153 lata – jest to trzy razy więcej niż wystarczalność ropy i gazu. Po kilkuletnich spadkach, ceny węgla w 2016 wzrosły o 77%. Obecne ceny spot są na poziomie 80 U SD/tonę i są zbliżone do cen z 2014 r. Na rynku europejskim po pierwszym półroczu ceny węgla są już wyższe około 66% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku. Średnia cena w pierwszym półroczu wyniosła 12,6 zł/GJ i jest zbliżona do cen z 2012 roku. U dział transakcji spot w całkowitej puli zakupów wynosi około 20%. Ceny w kontraktach terminowych można szacować na podstawie cen z umów Japonia – Australia i cen w dostawach do elektrowni niemieckich. Średnio w latach 2010–2016 ceny do elektrowni niemieckich były wyższe o około 9%, a ceny w kontraktach Australia –Japonia 12% wyższe od cen CIF ARA. w 2017 r. Światowy handel węglem energetycznym osiągnął w 2016 r. około 1,012 mld ton. W perspektywie 2019 roku oczekuje się spadku o 4,8% – przede wszystkim z powodu spodziewanego mniejszego zapotrzebowania na głównych rynkach importowych w Azji.

Struktura wytwarzania energii elektrycznej w ostatnich latach nie uległa zasadniczym zmianom. 93% energii jest obecnie produkowane z węgla kamiennego i brunatnego. Istotny wpływ na koszty wytwarzania mają opłaty związane z gospodarczym korzystaniem ze środowiska. W artykule przedstawiono problem wpływu opłat środowiskowych wynikających z parametrów jakościowych węgla na koszty produkcji energii w energetyce zawodowej. Przedstawiono badania symulacyjne wpływu trzech parametrów jakościowych (Q, A, S) na koszty opłat środowiskowych. Większe możliwości symulacji obliczeń uzyskano dzięki opracowanym wzorom zależności między parametrami jakościowymi węgla. W obliczeniach uwzględniono także opłaty związane z NOx, CO, CO2. Odpowiednie wyliczenia pokazano zarówno w przeliczeniu na 1 tonę spalanego węgla, jak i na 1 MWh wyprodukowanej energii.

W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia z projektu Polityki energetycznej Polski do 2040 roku. Spośród wielu zagadnień autorzy wybrali te, które uznali za najbardziej rewolucyjne. Przede wszystkim należy zrestrukturyzować Krajowy System Elektroenergetyczny, aby sprostał wyzwaniom zmieniającego się otoczenia, był przystosowany do zwiększającego się zapotrzebowania na energię elektryczną, a jednocześnie jak najmniej oddziaływał na środowisko przyrodnicze. Cele te można osiągnąć poprzez reformy zmierzające do zmniejszenia znaczenia węgla w miksie energetycznym i rozwój odnawialnych źródeł energii, zwłaszcza energetyki wiatrowej na morzu. Kolejnymi zadaniami są rozwój elektromobilności, umożliwiający zmniejszenie zanieczyszczenia powodowanego przez transport, oraz, w dalszej perspektywie, po 2030 roku, rozwój energetyki jądrowej w miejsce wycofywanych mocy węglowych.

Polska węglem stoi. Zwłaszcza brunatnego mamy w bród. Jest to paliwo o stosunkowo niskich kosztach produkcji, co zapewnia relatywnie niewysokie koszty produkcji energii elektrycznej. Czy zatem warto z niego rezygnować?

A significant part of hard coal production (15–19% in the years 2010–2017, i.e. 1.0–1.3 billion

tons per year) is traded on the international market. The majority of coal trade takes place by sea,

accounting for 91–94% of the total coal trade. The article discusses the share of coal in international

seaborne trade and the largest coal ports. Coal is one the five major bulk commodities (in addition

to iron ore, grain, bauxite, alumina, and phosphate rock). In the years 2010–2016, the share of coal

in international seaborne trade and major bulk commodities was 36–41% and 11–12%, respectively.

Based on the analysis of coal throughput in different ports worldwide, the ports with the

largest throughput include the ports of Qinhuangdao (China), Newcastle (Australia), and Richards

Bay (South Africa). For 2013–2017, their throughput amounted to a total of 411–476 million tons

of coal. The largest coal exporting countries were: Australia, Indonesia, Russia, Colombia, South

Africa, and the US (a total of 85% share in global coal exports), while the largest importers are

Asian countries: China, India, Japan, South Korea and Taiwan (a 64% share in global imports). In

Europe, Germany is the largest importer of coal (54 million tons imported in 2016). The article also

discusses the freight costs and the bulk carrier fleet. Taking the price of coal at the recipient’s (i.e.

at the importer’s port) into account, the share of freight costs in the CIF price of steam coal (the

price of a good delivered at the frontier of the importing country) was at the level of 10–14%. In

the years 2010–2016, the share of bulk carriers in the world fleet was in the range of 11–15%. In

terms of tonnage, bulk carriers accounted for 31–35% of the total tonnage of all types of ships in

the world. The share of new (1–4 years) bulk carriers in the total number of ships on a global scale

in the years 2010–2016 was 29–46%.

Artykuł przedstawia analizę udziału Rosji w międzynarodowym handlu węglem energetycznym, będącej od lat jego istotnym uczestnikiem. Badaniami objęto lata 2014–2018. Położenie geograficzne na dwóch kontynentach oraz dostępność złóż węgla sprzyja jej obecności zarówno na rynku Pacyfiku, jak również Atlantyku. W artykule omówiono także głównych producentów węgla w Rosji oraz ceny rosyjskiego węgla energetycznego skierowanego na rynek spot. Z e względu na znaczący udział eksportu węgla dla gospodarki rosyjskiej, skupiono się także na analizie rosyjskich portów morskich.

W ostatnich latach w eksporcie rosyjskiego węgla energetycznego zaczął dominować kierunek azjatycki. U dział eksportu na ten rynek w latach 2014–2018 zawierał się w granicach 49–57% (60–87 mln ton). Wśród krajów azjatyckich istotną rolę odgrywają obecnie trzy państwa: Korea Płd., Chiny i J aponia. Nabyły one łącznie 38–52 mln ton rosyjskiego węgla.

Choć w analizowanych latach łącznie na rynek europejski Rosja wyeksportowała 52–67 mln ton węgla, to jednak udział tego rynku spadł z prawie połowy do około 40%. Powolne odchodzenie od energetyki węglowej przyczynia się do zmniejszania udziału odbiorców z tego kierunku. Wśród krajów europejskich jeszcze w roku 2014 głównym kierunkiem eksportu była W. Brytania z 19% udziałem (24 mln ton) w eksporcie ogółem. W 2018 r. eksport zmalał do 9 mln ton (5%).

Wśród europejskich kierunków eksportu rosyjskiego węgla rośnie na znaczeniu udział Polski. W latach 2014–2018 eksport węgla energetycznego do Polski zmieniał się w przedziale 5,6–16,2 mln ton. Z wraca uwagę jego dynamiczny wzrost uzyskany w ciągu ostatnich trzech lat. W stosunku do 2016 r. import wzrósł o 10,0 mln ton i w 2018 r. wyniósł aż 16,1 mln ton. W artykule omówiono także geograficzną strukturę importu węgla do Polski według przejść granicznych oraz portów morskich.

The aim of the paper was to estimate how the value of 1 GJ of energy in coal with a calorific value of 5500 kcal/kg varies on the international coal market compared to 1 GJ of energy in coal with a calorific value of 6000 kcal/kg. The analysis of data from different ports was intended to answer the question of whether the pricing of coals of different producers according to their calorific value is convergent. The best-known price standard for thermal coal is 25.1 MJ/kg coal (6000 kcal/kg) and, until recently, coals with such quality parameters dominated international trade. Currently, coals with parameters other than considered to be standard parameters are traded on the coal market, hence it is necessary to price a unit of energy (e.g. 1 GJ) contained in these coals. The indices have been selected of the largest exporters of thermal coal for which data was available and referred to the same coal types (grades) determined on the same basis (FOB). Theoretically, the price differential between 6000 kcal/kg and 5000 kcal/kg coal (in USD/ton) should be (at least) as much as the difference in calorific value, i.e. about 9% per USD/ton. In reality, the price differential between these types of coal is greater, though. The overall conclusion of the analysis is that the price calculated per 1 GJ of energy fluctuated on average by 5.9% over the entire period considered. The analytical results obtained for coal from four countries are quite convergent, so it can be assumed that the calculated relationship between the prices of coal with different calorific values (6000 and 5000 kcal/kg) is a good approximation of the observed relationships in the international trade. The calculation results provide a simple formula allowing to estimate the price of coal with a calorific value other than the standard 25.1 MJ/kg (6000 kcal/kg) using the relationships from the international market.

Approximately 95% of international trade in steam coal is concentrated in two areas: Asia-Pacific and Atlantic. Prices on the international market depend on the largest exporters and users of coal. The aim of the article is to characterize the price trends that took place in the international trade of energy coal in the years 2000–2020 and to distinguish price indices which, in the opinion of the authors, currently play an important role in this trade. The analysis of steam coal prices in international markets in 2000–2020 made it possible to highlight five periods of rising prices, four periods of falling prices, and one period of the stabilisation of prices. A detailed analysis of the highlighted periods of steam coal price fluctuations in 2000–2020 made it possible to identify groups of factors that significantly affect the level of prices of the analyzed coal in the long term. International steam coal markets are interlinked despite periodic volatility. A very important factor influencing world steam coal prices is the situation in China as it is the largest producer, user and importer of steam coal. A small change in coal production in China significantly affects the volume of trade on the international market. Therefore, the level of freight prices is an important factor influencing the price level for the customer. FOB Australia prices are also correlated with coal suppliers to the European market and Asia-Pacific market in this paper. The very high correlation coefficients obtained confirm the close relationship between the prices of these coals. For many years, the European market has no longer been a trendsetter in international coal markets but has instead been affected by general trends.

The aim of this article is to provide an overview of other alternative directions of coal supply to Poland following the February 2022 embargo on coal imports from Russia. Due to the dominant role of steam coal in imports to Poland, the authors focused on this type of coal. Analysis of the share of Russian steam coal imported into Poland in domestic consumption and production suggests that this commodity has played a relatively important role in the Polish market. In 2010–2021, between 4.8 and 12.9 million tonnes were imported annually from Russia to Poland, accounting for 8–25% of domestic steam-coal consumption. In 2018–2021, steam coal imported into Poland accounted for 22–29% of the volume of coal shipped by Russia to all EU -27 countries. In order to fill the gap left by Russian coal, this article considers alternative routes of coal supply to Poland, namely from Australia, Indonesia, Colombia, South Africa and the US, and presents the qualitative characteristics of the coal offered by these alternative routes of coal supply and traded on the international market. Between 2010 and 2021, steam-coal-price offers from these countries followed a consistent trend, with the difference between the minimum and maximum offer ranging from USD 5–32/tonne. As the steam coal supply of each of the analyzed routes of supply is fraught with some risk, the authors have also identified in the article those directions that may present some difficulties. It was found that coal offerings from Australia, South Africa, Indonesia and Colombia have low sulphur content (less than 1%), while coals from Australia and South Africa have relatively high ash content (from 12% to nearly 25%). Towards the end, the article also addresses issues related to the transport of coal to Poland and its dispatching within the country. As the analyzed alternative directions of coal imports involve importing this commodity by sea, the authors also analyzed the reloading capacity of Polish seaports and the rail transport fleet.

The article analyzes trends in steam coal flows (exports and imports) linked to production and consumption volumes. The analysis carried out in the article took the years from 2000 to 2019 into consideration. Coal is the second most important energy carrier. Its share in the structure of global consumption amounts to 27% and its production has an upward trend despite its decreasing share. The overall global upward trend of steam coal flows was disrupted twice over the period 2000–2019: by the effects of the 2007–2009 global financial crisis and the ongoing uncertainty of the global economy, as well as by the significant slowdown in the economic growth of developing countries (2014–2016). The European Union has seen large decreases in coal consumption over recent years, reflecting an accelerating decarbonization policy. The main area of coal trade is the Asia-Pacific basin. The Atlantic market currently accounts for about 20% of global steam coal trade, with seaborne trade covering about 95%. The volume of world trade (exports, imports) in steam coal is approximately one billion (bn) tons per year. The analysis carried out showed the following trend: decreasing coal exports to economically developed countries (mainly concentrated in Europe) and increasing exports to economies of developing countries, concentrated in the Asian part of the world. International Energy Agency (IE A) projections show that by 2040 the global coal production will fall from 5.6bn tons of coal equivalent (3.9bn tons of oil equivalent in 2019) to 5bn tce (3.5bn toe) at an average annual rate of –1.1%. Steam coal production is expected to decline by 10% to 4bn tce (2.8bn toe). Due to the fact that China is the largest producer, user and importer of steam coal in the world, all economic and political decisions taken by its government have strongly influenced international coal trade for years. For the Asia-Pacific basin alone, the IE A’s long-term forecasts predict an increase in coal-fired power generation over 2019. Forecasts regarding the coal’s share in global demand are not optimistic for many regions of the world (Europe, Africa, the Americas), predicting a significant decline in its demand. Yet, new markets for coal are emerging, especially in Asia and the Mediterranean basin, which may contribute to maintaining at least the current level of coal trade.

As one Polish saying goes, "coal keeps Poland on its feet:' The country is indeed particularly rich in lignite deposits - a domestic fuel of relatively low production cost, ensuring relatively inexpensive power production. Should such an energy source be abandoned?