Polskie czasopisma popularnonaukowe nie zostały dotychczas zbadane pod względem układu graficznego oraz szaty graficznej. Podjęcie szczegółowych analiz z tego zakresu miało na celu prześledzenie rozwoju grafiki czasopism wydawanych na ziemiach polskich od 1758 do 1939 roku, wskazanie charakterystycznych elementów składających się na zewnętrzny kształt periodyku oraz, w powiązaniu z wynikami badań materiału ilustracyjnego — wykazanie wartości estetycznych i edukacyjnych ilustracji. W artykule przedstawiono zarys wyników badań grafiki pięćdziesięciu czasopism, reprezentatywnych zarówno pod względem wymienionych zagadnień, jak i popularnonaukowego typu periodyków. Pełne wyniki badań wraz z materiałem faktograficznym i tabelami danych przydatnych w dalszych badaniach porównawczych zawarto w książce.

W artykule zaprezentowano wyniki badań grafiki dwunastu polskich czasopism popularnonaukowych ukazujących się XVIII wieku w Warszawie i Krakowie. Omówiono charakterystyczne cechy układu graficznego oraz szaty graficznej periodyków, wskazano prototypy europejskie tego typu czasopism oraz źródła pozyskiwania tekstów i ozdobnych elementów typograficznych, a także znaczenie grafiki dla popularyzacji nauki w czasopismach.

Popular science magazines published in Poland between 1758 and 1939 are an important resource for all kinds of research including interdisciplinary analysis as well testing new methodological approaches. They provide insights into the changing understanding of science and its social functions, the status of the scientist, models of popularization of science, the channels and forms of communications, techniques of construction of the popular science text enhanced with graphics and illustrations.