W artykule podjęto kwestię nierówności majątkowych i dochodowych oraz mechanizmów ich powstawania i powiększania. Zasadnicza teza tekstu zakłada, że nierówności te są przede wszystkim skutkiem różnic w zdolności do akumulacji kapitału materialnego, w zależności od osiąganych dochodów i struktury potrzeb. Dla zweryfikowania tezy został zbudowany model teoretyczny akumulacji kapitału materialnego, oparty na relacjach między dochodami a uwarunkowanymi społecznie i kulturowo potrzebami, a następnie zastosowany do analizy zdolności do akumulacji kapitału w różnych grupach w warunkach gospodarki późnego kapitalizmu, ze szczególnym odniesieniem do kontekstu polskiego. W rezultacie wyodrębnione zostały cztery sfery dochodowe, charakteryzujące się różną zdolnością do akumulacji. Stwierdzono także, że podstawowy czynnik wyznaczający zdolność do akumulacji kapitału materialnego ma charakter strukturalny i jest nim miejsce w strukturze społecznej, wchodzące w interakcje z czynnikami mającymi charakter kulturowy (np. wzorce konsumpcyjne), ekonomiczny (np. stopa zwrotu z kapitału), instytucjonalny (np. obciążenia fiskalne) czy strukturalny (np. wielkość społecznych nierówności).

Artykuł przedstawia jeden z mechanizmów kształtujących decyzje polityczne we współczesnych systemach demokratycznych, nazwany „demokracją ad hoc”. Polega on na podejmowaniu decyzji politycznych, przyjmujących postać uregulowań o charakterze ogólnym i abstrakcyjnym, na podstawie przesłanek o charakterze jednostkowym. Po zdefiniowaniu i określeniu istoty demokracji ad hoc ukazano typowy przebieg oraz przykłady ilustrujące, jak również wskazano na najważniejsze konsekwencje jego występowania. W dalszej części zanalizowano mechanizmy prowadzące do wytwarzania się demokracji ad hoc. Przedstawione wyjaśnienie zakłada, że podstawowym jej źródłem jest interferencja wewnętrznie niespójnych logik działania trzech podmiotów funkcjonujących w sferze polityki: mediów relacjonujących wydarzenia polityczne, społeczeństwa formułującego oczekiwania wobec systemu politycznego oraz decydentów politycznych działających w obrębie tego systemu. Na koniec postawiono hipotezę mówiącą, iż na oddziaływanie demokracji ad hoc szczególnie silnie są narażone systemy społeczne w fazie nasilonych zmian i procesów demokratyzacyjnych. Hipoteza ta została uzasadniona i uprawdopodobniona przez wskazanie przesłanek odnoszących się do Polski w okresie transformacji systemowej.