The main objective of the article is to assess the changes in carbon dioxide emissions in residential sector caused by the implementation of the plans contained in the Air Protection Programs, anti-smog resolutions adopted in 9 voivodeships and the nationwide “Clean Air” program. The reduction of emissions of pollutants which directly affecting air quality and human health, i.e. particulate matter and benz(a)pyrene, which residential sector is the main source, can also affect the amount of emitted of carbon dioxide. To determine the changes in carbon dioxide emissions in the residential sector, emissions of CO2 in base year of 2017 from various energy carriers were determined, plans for reducing of low-stack emission were reviewed and the future structure of energy carriers used in households was estimated. The processes of increasing the efficiency of energy use through both the replacement of boilers and thermomodernization were also taken into account. The obtained results show that the highest CO2 emission reduction of 6% is achieved in case of “Clean Air” program. In frame of this program in 3.5 million of single-family houses a heating system replacement and thermomodernization is planned. Implementation of plans included on Air Protection Programs and anti-smog resolutions can lead to a relatively small (approx. 1%) reduction of CO2 compared to base year 2017. The detailed results of future fuel consumption and CO2 emission for individual voivodeships and for the whole of Poland was presented.

Polska od lat zmaga się ze złą jakością powietrza, co bezpośrednio przekłada się na zdrowie ludzkie. Badania wskazują, że największy wpływ na przekraczanie poziomów dopuszczalnych i docelowych stężeń zanieczyszczeń, szczególnie pyłów oraz bezno(a)pirenu, ma niska emisja, w szczególności z sektora gospodarstw domowych. Powodem takiego stanu jest spalanie złej jakości paliwa w starych, mało efektywnych i wysokoemisyjnych paleniskach. Mając na uwadze powyższe zagrożenia, idąc śladem Krakowa i Małopolski, kolejne województwa, miasta i gminy wprowadzają lub rozważają wprowadzenie ograniczenia spalania paliw stałych na swoim terenie oraz całkowitą likwidację kotłów na paliwa stałe niespełniające wymogów ekoprojektu lub ewentualnie normy 5 klasy emisji spalin.

Określenie wielkości emitowanych zanieczyszczeń do atmosfery ma kluczowe znaczenie w przypadku podejmowania wysiłków i określania działań zmierzających do poprawy jakości powietrza. W Polsce ruszyły ambitne programy zarówno na poziomie rządowym, jak i regionalnym, które mają na celu wymianę kotłów i pieców w kilku milionach domów. Na przykład szacuje się, że prawie pół miliona kotłów należy wymienić w ramach realizacji uchwały antysmogowej w województwie małopolskim. W artykule zostały przedstawione opracowane współczynniki emisji zanieczyszczeń mających bezpośredni wpływ na lokalną jakość powietrza tj.: współczynniki emisji pyłów, bezno(a)pirenu, tlenków siarki i azotu, tlenku węgla. Zostały wskazane zakresy stosowanych i prezentowanych współczynników emisji dla różnych technologii oraz różnych paliw. Wskazane zostały również standardy emisji obowiązujące dla nowych kotłów oraz ilości zużywanych paliw w gospodarstwach domowych w Polsce.

Przedstawiono możliwe zmiany wielkości emisji w przypadku likwidacji starych kotłów i używania nowoczesnych urządzeń do spalania biomasy oraz węgla w gospodarstwach domowych oraz przeprowadzenia termomodernizacji.