Abstrakt
Teorii Johna Rawlsa zarzuca się z punktu widzenia realizmu politycznego, że jest moralizmem politycznym, podporządkowującym politykę moralności, a filozofię polityczną rozumiejącym jako etykę stosowaną. Artykuł odnosi się do tych zarzutów. Porusza szereg zagadnień: Jak Rawls rozumie politykę? Czy ją w ogóle rozumie? Czy teoria liberalizmu realistycznie opisuje demokrację? Na czym polega jej normatywny charakter? W jakim sensie jest „realistyczną utopią”? Analizuje samoograniczający, powściągliwy charakter liberalizmu politycznego, wynikający z realistycznego uznania faktu pluralizmu rozumnych doktryn we współczesnych społeczeństwach liberalnych. Wskazuje, że dzisiaj jednak liberalizm nie jest samoograniczającym się liberalizmem politycznym Rawlsa, lecz „rozległą doktryną”, stanowiącą jednolite ideowe podłoże współczesnej „demokracji liberalnej”. Samoograniczenie liberalizmu nie mogło być jednak trwałe, gdyż także w teorii Rawlsa odgraniczenie sfery politycznej od „kultury podłoża” okazało się niemożliwe.
Przejdź do artykułu
Bibliografia
Arendt H. (2005), Polityka jako obietnica, red. J. Kohn, przeł. W. Madej, M. Godyń, Warszawa: Prószyński i S‑ka.
Deneen P.J. (2018), Why Liberalism Failed, Yale: Yale University Press.
Geuss R. (2008), Philosophy and Real Politics, Princeton: Princeton University Press.
Gledhill J. (2012), Rawls and Realism, „Social Theory and Practice” 38 (1), s. 55– 82.
Goodhart D. (2017), The Road to Somewhere: The Populist Revolt and the Future of Politics, London: Hurst.
Habermas J. (2019), Auch eine Geschichte der Philosophie, Berlin: Suhrkamp.
Krasnodębski Z. (2011), Cztery sposoby unicestwienia polityki, w: tenże, Większego cudu nie będzie, Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, s. 135–147.
Legutko R. (2016), The Demon in Democracy: Totalitarian Temptations in Free Societies, New York: Encounter Books.
Marchart O. (2010), Die politische Differenz. Zum Denken des Politischen bei Nancy, Lefort, Badiou, Laclau und Agamben, Berlin: Suhrkamp.
Platon (1987), Listy, przeł. M. Maykowska, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Rawls J. (1998), Liberalizm polityczny, przeł. A. Romaniuk, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rawls J. (2001), Prawo ludów, przeł. M. Kozłowski, Warszawa: Fundacja Aletheia.
Sandel M. (2014), Przeciwko udoskonalaniu człowieka. Etyka w czasach inżynierii genetycznej, przeł. O. Siara, Warszawa: Kurhaus.
Wildstein B. (2020), Bunt i afirmacja. Esej o naszych czasach, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Williams B. (2006), In the Beginning was the Deed: Realism and Moralism in Political Argument, red. G. Hawthorn, Princeton: Princeton University Press.
Przejdź do artykułu
pl
en
