Podstawowym celem przedstawionych badań było sprawdzenie, czy oczyszczanie ścieków poprodukcyjnych z drożdżowni w środowisku glebowo-roślinnym jest w pełni zasadne przez redukcję zanieczyszczeń wraz z jednoczesnym wykorzystaniem ich do nawożenia pól uprawnych. Dla osiągnięcia założonego celu, badano głównie dynamikę zmian właściwości fizycznych i chemicznych wód, gleb i roślin nawadnianych ściekami z drożdżowni przez wiele lat. Cześć I pracy prezentuje zagadnienia związane z charakterystyką produkcji i gospodarki wodno- ściekowej drożdżowni, zasady i efektywność technologiczną oczyszczania ścieków z drożdżowni w środowisku glebowo-roślinnym oraz wpływ nawodnień ściekami na czystość wód. Badania dowodzą, że na polach rolniczego wykorzystania ścieków Śląskiej Fabryki Drożdży uzyskuje się bardzo dobre wskaźniki oczyszczania biologicznego, tzn. redukcję stężeń dla BZT5 - 99,3% i CHZT - 99,7%, a dla związków eutroficznych: N0• - 98,83%, P - 96,25% i K - 99,18%. Uzyskany procent redukcji zanieczyszczeń przewyższa warunki określone w pozwoleniu wodno-prawnym. Z pól nawadnianych ściekami odpływają wody drenarskie w I, II i III klasie czystości. Również wody otwarte z punktów kontrolnych na terenach nawadnianych ściekami zachowują II i III klasę czystości.

pracy przedstawiono zasady, zakres i metodykę badań dotyczącą oceny stanu ekologicznego gleb użytków rolnych Polski. W próbkach glebowych oznaczono skład granulometryczny, odczyn, zawartość materii organicznej oraz zawartość metali ciężkich (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn). Na podstawie istniejących kryteriów (tab. 1) dokonano oceny stanu zanieczyszczenia gleb użytkowanych rolniczo w ujęciu dla kraju i poszczególnych województw. Średnia zawartość (mg/kg) Cd, Cu, Ni, Pb i Zn w powierzchniowej warstwie gleb użytków rolnych Polski wynosi odpowiednio: 0,21; 6,5; 6,2; 13,6 i 32,4. Gleby użytków rolnych Polski zawierają w głównej mierze naturalną i nieco podwyższoną zawartość badanych metali ciężkich. Pozwala to na produkcję wysokiej jakości surowców roślinnych przeznaczonych na paszę i do konsumpcji.

Orthogonal frequency division multiplexing has been widely used in many radio frequency wireless communication standards as a preferable multicarrier modulation scheme. The modulated signals of a conventional orthogonal frequency division multiplexing system are complex and bipolar. In intensity-modulated direct detection optical wireless communications, transmitted signals should be real and unipolar due to non-coherent emissions of an optical light emitting diode. In this paper, different hybrid optical systems have been proposed to satisfy real and unipolar signals. Peak-to-average power ratio is one of the biggest challenges for orthogonal frequency division multiplexing-based visible light communications. They are based on a combination of non-linear companding techniques with spreading or precoding techniques. Simulation evaluation is performed under direct current-biased optical orthogonal frequency division multiplexing, asymmetrically clipped optical orthogonal frequency division multiplexing, and Flip-orthogonal frequency division multiplexing systems in terms of peak-to-average power ratio, bit error rate, and spectral efficiency. The proposed schemes are investigated to determine a scheme with a low peak-to-average power ratio and an acceptable bit error rate. MATLABTM software has been successfully used to show the validity of the proposed schemes.

W pracy przedstawiono metodę identyfikacji kierunków napływu zanieczyszczenia za pomocą wykresów kołowych percentyli stężeń zanieczyszczenia oraz możliwości zastosowania tych wykresów do oceny emisji zanieczyszczenia z różnych źródeł. Wykorzystując wykresy kołowe percentyli stężeń pyłu w okresie letnim i w okresie grzewczym, porównano napływ pyłu w okresie letnim i w okresie grzewczym z kierunku składowiska popiołów lotnych. Analiza ta pozwala oszacować stosunek stężeń powodowanych przez źródła pylenia wtórnego do stężeń powodowanych przez pozostałe źródła. Ponadto pokazano, że ogólnie stosowane stężenia średniodobowe mogą być mało przydatnym wskaźnikiem stanu zanieczyszczenia powietrza. Przekroczenie dopuszczalnych stężeń średniodobowych nie pozwala na wskazanie sprawcy przekroczeń, a z kolei ich dotrzymanie nie wyklucza krótkotrwałych, bardzo uciążliwych oddziaływań niektórych źródeł. Dla ilustracji przedstawiono przykład rzeczywistej sytuacji oraz eksperyment numeryczny.

Proces pirolizy jest często wstępnym etapem spalania odpadów, szczególnie niebezpiecznych. Przykładem takiego układu jest walcowa komora pirolityczna, wykorzystywana jako element niektórych instalacji do spalania odpadów medycznych. W tej komorze zachodzi proces odgazowania odpadów, a produkty w postaci gazów pirolitycznych i karbonizatu są spalane w cylindrycznej komorze otaczającej komorę pirlolityczną. Jej położenie wewnątrz komory spalania zapewnia pośredni dopływ ciepła przez pobocznicę walca. Natomiast wsad przesuwa się pionowo w dół w kierunku rusztu. W celu modelowania procesów zachodzących w takiej komorze sporządzono bilanse masy i energii w stanie ustalonym pracy komory. Układy równań bilansów masy i energii rozwiązano dla przykładowych odpadów (trocin drzewnych), dla których laboratoryjnie wyznaczono właściwości termofizyczne, takie jak stosunek odgazowania i ciepło spalania produktów odgazowania. Wyniki przedstawiono w postaci wykresów zmienności parametrów procesu w dwuwymiarowej przestrzeni komory.

W okresie od marca do listopada 1999 r. badano zespoły Rotifera w potoku Ślepiotka, zanieczyszczonym ściekami bytowo-komunalnymi. Badano również faunę wrotków małego stawu śródleśnego, którego wody odprowadzane były do potoku. Dzięki dokładnej analizie ilościowej oraz jakościowej stwierdzono, że dopływ wody ze stawu spowodował trwały wzrost bogactwa gatunkowego, zagęszczenia oraz stabilności w zespołach wrotków w potoku Ślepiotka poniżej miejsca dopływu. Wyniki analiz fizyko-chemicznych wody potwierdziły dane biologiczne o pozytywnym wpływie wód stawu na faunę i jakość wody w potoku.

Opisano podstawy chemiczne jednego z wariantów chelatowej metody usuwania tlenków siarki i azotu z gazów odlotowych. Szczególną uwagę zwrócono na reakcje chemiczne prowadzące do powstawania odpadów stałych. Przedstawiono schemat technologiczny oraz omówiono działanie przemysłowej instalacji usuwania SO2, NOx i pyłu ze spalin z dwóch kotłów rusztowych o mocy 29 MW, każdy. Dokonano bilansu materiałowego procesu oczyszczania gazów i na tej podstawie określono ilość odpadów stałych powstałych podczas 3-tygodniowych testów eksploatacyjnych technologii.

Przedstawiono wyniki, pierwszych od 1939 roku, badań Kanału Gliwickiego. Stężenia metali w osadach dennych odzwierciedlają przemysłowy charakter zlewni rzeki Kłodnicy zasilającej kanał. Zakres zmian stężeń wynosił: dla chromu 4,8-463,2 mg Cr/kg, dla kadmu 0,6- 18,2 mg Cd/kg, dla ołowiu 4- 197 mg Pb/kg, dla miedzi 6- 2152 mg Cu/kg, dla manganu 33 - 1664 mg Mn/kg, dla niklu 5-85,2 mg Ni/kg, dla cynku 64-2244 mg Zn/kg, dla żelaza 2080-94080 mg Fe/kg. Obserwowano zależność pomiędzy stężeniem metali a zawartością substancji organicznej w osadach dennych, wskazującą na jej istotną rolę w wiązaniu metali. Przechodzenie metali ciężkich do osadów może być zatem wtórnym skutkiem wzbogacania wody w substancje organiczne. Także zależność pomiędzy sumą stężeń oznaczanych metali a zawartością dominującego żelaza może świadczyć o roli amorficznych tlenków żelaza w wiązaniu metali ciężkich. Kaskadowy charakter kanału i pulsacyjny przepływ wody powodują, że zawartość metali ciężkich w osadach dennych zmniejsza się skokowo w następujących po sobie kolejnych sekcjach kanału. Jednocześnie na długości każdej z sekcji kanału następuje stopniowy wzrost stężeń metali, a wartości maksymalne występują na stanowiskach tuż przed śluzami zamykającymi sekcje. Największy efekt ekologiczny można uzyskać usuwając osady denne z dna kanału na odcinkach o długości około 1 km powyżej każdej ze śluz.

Przedstawiono wyniki pierwszych od czasu oddania Kanału Gliwickiego do eksploatacji w 1939 r. badań hydrochemicznych. Główną przyczyną złej jakości wody jest stan rzeki Kłodnicy zasilającej kanał. W przypadku stężeń jonów chlorkowych (Cl), siarczanowych (S04), sodowych (Na), potasowych (K), przewodnictwa właściwego, stężenie substancji rozpuszczonych jest pozaklasowej jakości. W przypadku BZT5 (BOD) i ChZT (COD) jakość wody zmienia się z pozaklasowej do II klasy czystości. Wartości odczynu wody oraz stężenia tlenu odpowiadają I klasie czystości. Mimo dopływu do kanału wód o znacznie mniejszym zasoleniu, jakość wody wzdłuż kanału ulegała tylko nieznacznej poprawie. Spadek stężenia zanieczyszczeń wzdłuż osi kanału związany jest z ich rozproszeniem. W przypadku zmian jakości wody procesy samooczyszczania odgrywają rolę drugoplanową.

W roku 1999, w porównaniu z rokiem 1979, nastąpiła poprawa warunków tlenowych w rzece Przemszy. Maksymalne wartości BZT5 obniżyły się około 20-krotnie, wartości minimalne od 3 do 10 razy. Na podstawie zmian ChZT stwierdzono, że ilość zanieczyszczeń trudno rozkładalnych jest obecnie taka sama, jak w latach 1979/80. Zmniejszyła się ilość azotu amonowego. Poprawa dotyczy przede wszystkim stężeń maksymalnych, które w latach 1979/80 były wyższe. Wyrażnemu zmniejszeniu uległy stężenia azotu azotynowego. Poprawa nastąpiła zarówno w przypadku stężeń najniższych, jak i najwyższych. Zmniejszyła się ilość azotanów, prawdopodobnie przyczyną tego stanu jest zmniejszenie intensywności nawożenia gleb użytków rolnych w zlewni rzeki. Na przestrzeni ostatnich 10 lat stopień zasolenia wód rzeki Przemszy nie uległ zmniejszeniu. Pod względem stężenia substancji rozpuszczonych, podobnie, jak w przypadku chlorków i siarczanów, sytuacja niewiele się zmieniła. Zmniejszyła się ilość zawiesin, co wskazuje na wzrost skuteczności oczyszczania ścieków przemysłowych. Z biegiem rzeki jakość wody ulega pogorszeniu. Szczególnie widoczne jest to na odcinku w sąsiedztwie miejscowości Mysłowice i Jeleń.