Rozwój Szanghaju w XX w. nie przebiegał w sposób zrównoważony. Imponujące tempo urbanizacji i uprzemysłowienia, katastrofalny stan środowiska miejskiego. W XXI wieku Szanghaj staje się modelowym przykładem „zielonego” projektowania urbanistycznego, chlubiąc się coraz czystszym środowiskiem, zrównoważoną „zieloną” i „błękitną” infrastrukturą, rezerwuarami otwartych przestrzeni, rekultywowanymi nabrzeżami, a także nowoczesnymi przestrzeniami publicznymi i parkami, wcielającymi najnowsze trendy w architekturze krajobrazu i świadczącymi usługi eko-systemowe.

Współczesne miasta trawią problemy degradacji, suburbanizacji i depopulacji, jednocześnie jako historycznie nawarstwione krajobrazy niosą w sobie istotne wartości: gospodarcze, społeczne i kulturowe. Rozwój reurbanizacyjny ma na celu odnowę przestrzeni, które utraciły dotychczasową funkcjonalną i formalną aktualność i atrakcyjność. Miejskie projekty inwestycyjne, które chronią i wykorzystują historyczne dziedzictwo, są jednym z narzędzi jego wdrożenia. Artykuł na przykładzie analizy wybranych inwestycji z zakresu infrastruktury kultury prezentuje reurbanistyczne skutki ich realizacji.

Szczególnego rodzaju założeniami, których funkcjonowanie powiązano z krajobrazem były sanktuaria kalwaryjne. Począwszy od lat 70. XVII stulecia na Śląsku oraz w Hrabstwie Kłodzkim powstała spora, choć trudna dzisiaj do precyzyjnego oszacowania, liczba kalwarii opartych na jednym z dwóch podstawowych modeli: Sacro Monte (m.in. Góra Świętej Anny, Wambierzyce, Bardo) oraz linearnego (Krzeszów, Brzeg Dolny, Góra, Rudy, Trzebnica). Dziś, wobec osłabienia znaczenia religijnego, coraz częściej stanowią one cele spacerów i turystycznych wędrówek.

Pochodzący z początku XX w. kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, konwentualny oo. Karmelitów Bosych w Krakowie, wznoszono w dwóch etapach. Budową fazy drugiej, obejmującej korpus nawowy kierował jej projektant – architekt Franciszek Mączyński. Na szczególną uwagę zasługuje skrupulatnie prowadzony przez głównego majstra – Stanisława Słowika dziennik budowy, pozwalający zapoznać się ze specyfiką prowadzenia prac budowlanych na przełomie lat 20. i 30. ubiegłego wieku.

Przedmiotowy artykuł dotyczy zabytkowego miasta Røros, które od 1980 roku jest wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Røros położone jest nad rzeką Glommą, w środkowo-wschodniej Norwegii, w regionie Sør-Trøndelag. Osadnictwo na tym terenie rozwinęło się około połowy XVII wieku w związku z odkryciem bogatych złóż miedzi. Z tego okresu do naszych czasów przetrwała nie tylko tradycja górnicza miejscowości, ale także drewniane domy, system transportu wodnego oraz relikty dawnej huty i maszyn niezbędnych do wydobycia miedzi. Wskazane elementy dziedzictwa kulturowego miasta świadczą o jego wyjątkowości w skali europejskiej, zaś współpraca społeczności lokalnej z władzami na polu ochrony i rewaloryzacji tego zespołu jest godna naśladowania. Zdaniem Autorów taka współpraca jest niezbędna aby proces ochrony i rewaloryzacji dziedzictwa kulturowego przebiegał właściwie, czego dowodem jest właśnie Røros.

W artykule przedstawiono problematykę sacrum wpisującą się w układy kompozycji przestrzennych śląskich cmentarzy katolickich. Wskazano na klasyfikację cmentarzy jako miejsc świętych, ochronę ich sakralnego charakteru oraz na stawiane wobec przestrzeni wymagania. Dla wybranych śląskich nekropolii przeprowadzono analizę zagadnień związanych z występowaniem, czytelnością i realizacją treści sacrum w ich komponowanej przestrzenni.

We examined the role of work-related emotions and personal resources operationalised as psychological capital (PsyCap) in the relationship between events occurring at work and employees’ work engagement. Using affective events theory and broaden-and-build theory as theoretical frameworks, we theorise that the perceived frequency of positive and negative events at work and work engagement is mediated by positive and negative work-related emotions and moderated by PsyCap. The results of path analysis on a sample of US and Polish employees showed that PsyCap moderated the relationship between the perceived frequency of negative work events and negative work-related emotions, however, we also found culture-specific effects of PsyCap. Our study contributes to the human resource development (HRD) literature by providing evidence of the role of personal resources in the event–emotion–engagement process in the workplace. Also, our findings deepen the understanding of HR developers in multinational organisations and provide suggestions on how they can implement PsyCap trainings based on culture-specific work environment.

Diffusion of responsibility is a well-known effect widely studied in a real-life setting. It can occur in a situation in which the more people observe a crisis event, the less likely it is that someone will react and provide real assistance. These days of a galloping digital revolution a question is to be raised as to whether the same effect can be observed in the online space of communication. In order to investigate this phenomenon we designed a study aimed at testing whether people exposed to a situation of cyberbullying will decide to take action against it depending on how many other Internet users are also aware of that crisis. Results obtained by us confirmed the existence of the diffusion of responsibility in the Internet similar to that observed in our daily lives. We also confirmed that a well-known influence technique “Even a penny will help” (in our study “every reaction will help”) can be effectively used to model behaviour online. In our times of digital revolution, those outcomes can be a step both toward understanding human behaviour in the online setting, showing us that it is not that different from the one presented in real live face-to-face communication and toward helping deal with antisocial behaviour people face online on a daily basis.

Building upon Gasiorowska and Zaleskiewicz's (2021, 2023), we explored how a control threat and attachment style influence social relationship preferences. This experiment aimed to investigate how experiencing a control threat affects individuals with secure, anxious, and avoidant attachment patterns when they can choose between seeking assistance from the market, asking a close person for help, or coping with the situation alone. Participants with different attachment styles were randomly assigned to either the lack of control condition ( n = 290) or the having control condition ( n = 277). Individuals with an anxious attachment were more inclined to choose the market-exchange option and less likely to select the agentic and communal options when faced with a control threat. Meanwhile, those with an avoidant attachment exhibited a higher tendency to choose the agentic option, while their preference for noncontingent help decreased after exposure to the control threat. Surprisingly, secure attachment individuals showed an increased preference for noncontingent help and decreased preferences for market exchange and self-reliance when exposed to the control threat compared to when they had control. These findings suggest that participation in market relationships may meet vital psychological needs and serve as a safeguard against attachment insecurities.

The purpose of this paper is to examine two hypothetical models: one in which job satisfaction acts as a mediator of the effects of overqualification on turnover intention and performance, and another in which job satisfaction acts as a mediator of the effects of overqualification on performance. Data were collected from 318 call center employees in Portugal. The relationships were tested using a multiple regression hierarchy with PROCESS. As hypothesized, job satisfaction mediates the relationship between overqualification and turnover intentions. It appears that overqualification alone does not influence intention to quit, but rather does so via satisfaction. Job satisfaction also mediates the relationship between overqualification and job performance. However, perceptions of non-growth appear to be associated with a decline in contextual performance. The effects of overqualification on turnover intentions and job performance of call center employees have not been previously studied. Therefore, this study aims to fill this gap. Our study joins the small number of studies that analyze the mechanisms explaining the relationship between this mismatch between job demands and employees' perceived education, skills, experience, and work outcomes.

The beginning of the COVID-19 pandemic brought about a sudden and significant change in the conditions of various academic activities. In the present study, we wanted to investigate the influence of the first pandemic lockdown on procrastination tendencies among Polish students. To achieve this goal we employed a mixed-method, embedded longitudinal study. In the quantitative part of the research, the same group of university students completed the procrastination questionnaire twice: a year before, and two months after the introduction of the first pandemic lockdown. The qualitative part included the open-ended questions about the perceived reasons for an observed change in a tendency to postpone tasks after the pandemic outbreak. Our analyses showed a significant increase in academic procrastination after the lockdown introduction. In particular, students reported a decrease in the study interest and lower working discipline. As the causes of higher procrastination during the lockdown period, students most frequently pointed out the reduced monitoring of work progress by supervisors and lower negative consequences of delaying tasks. The second most frequent theme in provided answers included difficulty in restraining from alternative activities and problems with focusing on tasks or ignoring distractions. Embedding qualitative and quantitative data gave a consistent picture of students' situation in the first lockdown and provided potential explanation for the exacerbation of procrastinatory behaviors after the pandemic outbreak.

We explore how conspiracy beliefs change the effectiveness of gain- vs. loss-framed messages in promoting health-protective behavior. We focused on various recommended COVID-19 protective measures, not only vaccinations but also other preventive (like wearing masks) and detection behaviors (like testing). Our results indicate that conspiracy beliefs moderate the effectiveness of gain vs. loss framing. When participants endorse conspiracy worldviews above the average level, the gain frame may be more effective than the loss frame. In other words, in the loss frame condition, conspiracy beliefs negatively and significantly predicted attitudes toward the behavior recommended. However, in the case of the gain frame, the relationship between conspiracist views and attitudes toward promoted behavior was weaker or even nonsignificant. We also found, although only in the case of one behavior, that when participants' eagerness to look for conspiracies almost does not exist, the loss frame may be a better option than the gain frame. Finally, neither of these effects was mediated by emotional reactance or anxiety.

The aim of the two studies (N = 245 and N = 199) was to investigate the predictors of environmental guilt and analyze its mediating role between human-nature relationship and pro-environmental behavior intentions. In the first study, the connectedness to nature and social dominance orientation emerged as predictors of environmental guilt. In addition, guilt was an important mediator of the relationship between the connectedness and individual pro- environmental behavior. In the second study, guilt was predicted by gender, by locating the causes of the climate crisis in human activities rather than in the Earth's natural cycles, and by environmental nostalgia. In addition, guilt mediated the relationship between environmental nostalgia and willingness to engage in collective action and support systemic changes. Thus, environmental guilt seems to be an important factor in predicting a wide range of environmentally friendly activities: individual behavioral intentions, willingness to engage in collective actions, and support for systemic changes.

Przestrzenie sakralne w szpitalach – kaplice lub ogrody sakralne, jako miejsca spokoju, odnoszą się do duchowych potrzeb pacjentów i ich rodzin. W artykule przeanalizowano elementy tworzące zjawisko sacrum w kompozycji historycznego szpitala Strummera w miejscowości Topoľčany. Obecnie historyczny kompleks szpitalny nie jest wykorzystywany do swoich dawnych funkcji, przez co pojawia się pytanie – jak zachować zjawisko sacrum w kontekście jego przyszłych zastosowań.