Zagadnienie „naturalne cechy wody – naturalne tereny zabudowy – psycho-emocjonalne zależności z ludźmi” z punktu widzenia ukształtowania architektury i krajobrazu jest niezbędne w dzisiejszych czasach. Badając współczesne pomniki wyznaczaliśmy metody planowania i kształtowania krajobrazu, w taki sposób, aby stworzyć odpowiedni nastrój, wywołując u ludzi poczucie żalu, smutku i straty. Przeprowadzone analizy współczesnych pomników pozwoliły nam odkrywać rolę wody, jako ważnego elementu kompozycyjnego w architektonicznej i krajobrazowej strukturze miejsc zabytkowych. Zidentyfikowano różne sposoby kształtowania wody, wraz z określeniem związku, jakie wrażenia emocjonalne wywierają one w tworzeniu miejskiego środowiska społecznego, które pozwoliłyby zachować pamięć historyczną i kulturową z pokolenia na pokolenie.