Search results

Filters

  • Journals
  • Keywords
  • Date

Search results

Number of results: 4
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Joris-Karl Huysmans, one of the most prominent French writers of the turn of the twentieth century, began his literary career as a naturalist, a promising disciple of Emile Zola. He departed from these ideals in his best-known novel A rebours (1884), considered the “bible of decadence”. Its protagonist, the eccentric misanthrope des Esseintes, withdraws from society to indulge in contemplation in solitude, studying rare prints and seeking beauty in the singular. He appreciates the scandalising works of writers such as Barbey d,Aurevilly and Baudelaire. These authors have been accused of promoting satanism. Durtal, the protagonist of the novel Lă-bas, goes even further, in which we find contemporary echoes of satanism, attempts to revive the ritual of the black mass or a fascination with cruelty. Ultimately, however – and this is best evidenced in subsequent works ( En route, La Cathédrale, L,Oblat) satanism brings disillusionment. A return to the Christian religion, which Huysmans nevertheless interprets in an original way, becomes inevitable.
Go to article

Authors and Affiliations

Jan Tomkowski
1

  1. Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Maria Hagen-Schwerin was a 19th-century novelist and poet. She was a prolific author of popular romances with aristocratic heroes and plots that revolve around love and marriage in high society. However, what kept Mrs Hagen in the public eye was her unconventional life style, her debts and an unending string of affairs whose sensational twists eclipsed anything that could be found her polite fiction. Her feuds, especially with another controversial woman of the fin-de- siècle Cracow, the playwright and novelist Gabriela Zapolska, were the talk of the town. Maria Hagen descended, on her father's side from a long line of nobles (Łoś) and on her mother's side from one of Cracow's wealthiest merchant families (Kirchmayer). Her elder brother Wincenty Łoś was an acclaimed writer and art collector. It is no exaggeration to say that Maria Hagen was heir to a family legacy of great achievements and of great scandals, too, in politics as well as in economic and social life. Some of her ancestors also ventured into literature thus building a family tradition which continued for three centuries. Maria Hagen picked up that thread and became a successful writer in her day. Now she belongs to that large category of writers once famous, but quickly forgotten. The problem lies not in the fact that nobody reads her books, but that her work has attracted virtually no attention from students of nineteenth-century literature and culture, and, astonishingly enough, no critical study of her work has been written for over 150 years since her death.

Go to article

Authors and Affiliations

Klaudia Kardas
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This is a comparative study of three literary works of the 19th century, Eliza Orzeszkowa's novel Marta, Kate Chopin's novel The Awakening, and Henrik Ibsen's drama Nora. The common analytical frame is the metaphor of the doll's house, which seems to provide an apt description (diagnosis) of the condition of each heroine, the space they inhabit, and their attitude to the economy of their everyday lives and their husbands. It also defines the situation in which each of them decides, or is compelled by circumstances, to move out of their sheltered place. In each of the three fictional cases the attention is focused on the growing self‑awareness of women, who would not have gained a mature knowledge of the world and of themselves if they had not been forced to abandon their doll's house existence.
Go to article

Authors and Affiliations

Małgorzata Sokalska
1
ORCID: ORCID

  1. dr hab., Wydział Polonistyki UJ
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In the course of the 19th century the landscape of the village Mogiła and its environs acquired the status of a religious and cultural heritage site. An ancient mound of the legendary Princess Wanda and the associations of the Kościuszko Uprising (1794) exerted a strong appeal to the imagination of Polish writers and their readers. Moreover, as the article argues, the great reverence which was attached to Cracow, Poland’s old royal capital, rubbed off on Mogiła. Made in 1949, the decision to build Nowa Huta, a giant steelworks and a modern new town, at that very place meant the desecration of a portion of the fabric of Poland’s national heritage.
Go to article

Bibliography


Podmiotowa:

● Duma. O mogiłach Krakusa i Wandy, „Pszczółka Krakowska” 1820, t. 1, nr 5, s. 34–38.
● Bogusławski Wojciech, Cud albo Krakowiaki i Górale, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2005.
● Dąbrowska Maria, Dzienniki powojenne. t. 2: 1950–1954, Czytelnik, Warszawa 1997.
● Ekielski Napoleon, Okolica Mogiły, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2019.
● [Ekielski Napoleon?], O mieście Krakowie, „Szkoła Ludu” 1848, nr 20, s. 156.
● Girtler Kazimierz, Opowiadania. Pamiętniki z lat 1832–1857, t. 2, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1848.
● Jaszowski Stanisław, Listy do Wandy o mistycznych dziejach narodu polskiego, „Pszczółka Krakowska” 1821, t. 2, s. 56–62.
● Jan z Dąbrówki, Komentarz do „Kroniki polskiej” mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2008.
● Jełowicki Aleksander, Moje wspomnienia, nakł. Jana Konstantego Żupańskiego, N. Kamieński i Spółka, Poznań 1877.
● Krokodyl w Krakowie, „Głos Narodu” 1897, nr 201, s. 4.
● Lenartowicz Teofil, Marcin Borelowski-Lelewel, [w:] tegoż, Opowiadanie mazowieckiego lirnika, Marcin Borelowski-Lelewel, Wydawca anonimowy Bendlikon 1865, s. 10–31.
● Łapsiński Józef, Mogiła Wandy, [w:] tegoż, Poezje, Drukarnia Braci Gieszkowskich, Kraków 1829, s. 27.
● Łuszczkiewicz Władysław, Wieś Mogiła przy Krakowie, jej klasztor cysterski – kościółek farny i kopiec Wandy, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków 1899.
● Norwid Cyprian Kamil, Wanda. Rzecz w obrazach sześciu, [w:] tegoż, Krakus – Wanda. Dwa utwory dramatyczne, Biblioteka Polska, Warszawa 1923, s. 53–74.
● Polewka Adam, Tradycję trzeba przewietrzyć, „Życie Literackie” 1951, nr 1, s. 7.
● Rzesiński Jan Kanty, Groby królów i bohaterów polskich spoczywających w świątyni na Wawelu w Krakowie. Grób IIgi. Wanda, „Pszczółka Krakowska” 1821, t. 2, s. 145–160.
● Wężyk Franciszek, Okolice Krakowa, Drukarnia Mateckich, Kraków 1820.
● Wężyk Franciszek, Wanda. Tragedia w pięciu aktach, Księgarnia Ambrożego Grabowskiego, Kraków 1826.
● Żeromski Stefan, Nawracanie Judasza, Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie, Warsza-wa 1916.

Przedmiotowa:

● Budrewicz Tadeusz, Zapomniany poemat zapomnianego poety („Okolica Mogiły” Napoleona Ekielskiego), [w:] Ekielski Napoleon, Okolica Mogiły, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2019.
● Chwalba Andrzej, Dzieje Krakowa, t. 6: Kraków w latach 1945–1989, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004.
● Dróżdż Mateusz, 114 lat temu grozę w Krakowie siał... krokodyl, „Gazeta Krakowska” 2011, https://gazetakrakowska.pl/114-lat-temu-groze-w-krakowie-sial-krokodyl/ar/433050 (dostęp: 27.02.2021).
● Eliade Mircea, Sacrum a profanum. O istocie sfery religijnej, przeł. B. Baran, Aletheia, Warszawa 2008.
● Eliade Mircea, Sacrum, mit, historia, przeł. A. Tatarkiewicz, PIW, Warszawa 1970.
● Encyklopedia Krakowa, red. A. H. Stachowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa– Kraków 2000.
● Golonka-Czajkowska Monika, Nowe miast nowych ludzi. Mitologie nowohuckie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
● Goryńska-Bittner Barbara, Naród jako sacrum, Zakład Filozofii i Myśli Społecznej, Poznań 1997.
● Grochowska Anna, Kultura w nowym mieście. O rozwoju życia kulturalnego w Nowej Hucie w latach 1949–1956, „Rocznik Biblioteki Kraków” 2019, R. III, s. 217–247.
● Grochowska Anna, Literacki przewodnik po Nowej Hucie, Ośrodek Kultury im. C.K. Norwida, Kraków 2019.
● Grochowska Anna, Święte Wzgórze? Wawel w literaturze, sztuce i kulturze w latach 1795– 1918, Wydawnictwo Libron, Kraków 2021.
● Grodziska Karolina, „Gdzie miasto zaczarowane”. Księga cytatów o Krakowie, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003.
● Klich-Kluczewska Barbara, Nowa Huta – skąd przychodzimy, [w:] Moja Nowa Huta. Wystawa jubileuszowa, red. K. Jurewicz, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Kraków 2009, s. 7–27.
● Klimowicz Mieczysław, Wstęp, [w:] Bogusławski Wojciech, Cud albo Krakowiaki i Górale, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków 2005, s. L–LXXXV.
● Królikiewicz Grażyna, Wawel w polskiej poezji romantycznej, [w:] Sztuka Krakowa i Galicji w wieku XIX, red. W. Bałus, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków 1991, s. 7–23.
● Miezian Maciej, Nie od razu Nową Hutę zbudowano, Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Nowej Huty, Kraków 2001.
● Miezian Maciej, Nowa Huta. Socjalistyczna w formie, fascynująca w treści, Wydawnictwo Bezdroża, Kraków 2004.
● Szturc Włodzimierz, Mit fundacyjny narodu w misterium o Wandzie C. K. Norwida, „Prace Polonistyczne” 1989, nr 45, s. 297–308.
● Radwański Kazimierz, Wielkie kopce krakowskie i próba uściślenia ich chronologii, „Rocznik Krakowski” 2003, t. 69, s. 5– 23.
● Rybicka Elżbieta, Zwrot topograficzny w badaniach literackich. Od poetyki przestrzeni do polityki miejsca, [w:] Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, red. T. Walas, R. Nycz, Universitas, Kraków 2012, 311–344.
● Rybicka Elżbieta, Modernizowanie miasta. Zarys problematyki urbanistycznej w nowo-czesnej literaturze polskiej, Universitas, Kraków 2003.
● Tomasik Wojciech, „Mściwe narodziny”. Esej o Nowej Hucie, „Teksty Drugie” 1999, R. 57, nr 4, s. 37–49.
● Tomasik Wojciech, Anty-Kraków: drugi esej o Nowej Hucie, „Teksty Drugie” 2000, R. 60–61, nr 1–2, s. 61–74.
● Zapomniane dziedzictwo Nowej Huty. Mogiła, red. E. Firlet, M. Lempart, katalog wystawy, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Kraków 2012.
● Ziejka Franciszek, Relikwiarzem cała ziemia wasza. O święta ziemio, cudna…, [w:] tegoż, Polska poetów i malarzy. Z dziejów walki o tożsamość narodu w czasach niewoli, Bosz, Olszanica 2011.
Go to article

Authors and Affiliations

Anna Grochowska
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

This page uses 'cookies'. Learn more