Electronic reverse auctions (e-RAs) are considered to be an effective tool for negotiating tender prices and achieving cost savings. Furthermore, if multicritera evaluation is used, it can be expected that e-RAs will also contribute to achieving benefits in other areas, e.g. helping to minimize life-cycle costs. This study aims to analyse the mutual relationships between selected e-RA variables. More specifically, correlation analysis is applied to explore real e-RA data representing public tenders for construction work. This study’s findings reveal that the correlations examined are generally weak or very weak. Furthermore, it has been found that the value of correlation coefficients varies depending on the type of structure, and that public tenders are usually evaluated solely on the basis of the criterion of the lowest bid price. Recommendations for public authorities in using e-RAs in the role of the buyer are also provided at the end of this paper.

Zachowania zwierząt i ich uwarunkowania przyczynowe są przedmiotem zainteresowania licznych nauk behawioralnych. Jedną z najważniejszych klasycznych nauk behawioralnych jest etologia, której przedmiotem jest zarówno opis i kwantyfikacja zachowań, jak i analiza szerokiego spektrum ich uwarunkowań przyczynowych. Etologia kładzie też nacisk na znaczenie porównawczych badań behawioralnych oraz badań prowadzonych w warunkach terenowych. W klasycznej etologii specyficzne wzorce zachowania były ujmowane jako elementy hierarchicznie zorganizowanych systemów ogniskujących się wokół określonych funkcji. Pojęcie instynktu było jednak dalekie od jednoznaczności i współcześnie nie jest już w naukach behawioralnych często stosowane. Wiemy też, że przepływ pomiędzy poziomami organizacji w układzie nerwowym i wszelkich układach ożywionych jest wielokierunkowy. Zakładanie, że procesy rozgrywające się na wyższych poziomach organizacji układów ożywionych można i należy w całości wyjaśniać odwołując się do procesów rozgrywających się na niższych poziomach organizacji staje się więc w znacznym stopniu nieuzasadnione. Redukcjonizm w naukach behawioralnych ma też inne oblicze: tzw. zasady oszczędności myślenia stosowane podczas wyjaśniania obserwowanych zjawisk (brzytwa Ockhama, kanon Lloyda Morgana). Odkąd w metodologii badań naukowych zaczęła obowiązywać zasada falsyfikowalności Karla Poppera, w badaniach behawioralnych odchodzi się jednak od redukcjonistycznego wyjaśniania obserwowanych zjawisk i stosuje się podejście opierające się na doświadczalnym testowaniu kolejnych hipotez, proponujących różne alternatywne wyjaśnienia obserwowanych zjawisk, niekoniecznie najprostsze. Klasyczna etologia była tzw. obiektywistyczną nauką o zachowaniu się: jej zwolennicy nie negowali istnienia u zwierząt zjawisk subiektywnych, jednak odwoływanie się do nich nie było uznawane za wystarczające wyjaśnienie mechanizmów badanych zjawisk. Obecnie możemy jednak stawiać coraz śmielsze hipotezy dotyczące subiektywnych przeżyć zwierząt dzięki rozwojowi zaawansowanych technik neuroobrazowania, takich jak funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI). Nauki behawioralne stale się rozwijają, a stosowane w nich metody ciągle się doskonalą. Można więc mieć nadzieję, że filozofia i nauki behawioralne jeszcze przez długi czas będą wspólnie wzbogacać naszą wiedzę o czynnikach kształtujących zachowanie zwierząt i człowieka.