Bezpośrednią przyczyną opracowania Międzynarodowego kodeksu zarządzania bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem zanieczyszczaniu (Kodeks ISM) była seria tragicznych wypadków morskich u schyłku XX wieku spowodowanych błędami człowieka. Kodeks ten wprowadził do zbioru międzynarodowych mechanizmów prawnych, mających zapewnić bezpieczeństwo podczas eksploatacji statku, zupełnie nowy instrument w postaci systemu zarządzania bezpieczeństwem (SMS — safety management system). Właściwie zastosowany i wdrożony przez armatora SMS, w jego przedsiębiorstwie żeglugowym, może być walorem, który nie tylko wpłynie na wymierne podniesienie poziomu bezpieczeństwa, lecz także będzie procentował optymalizacją kosztów i wzrostem renomy przedsiębiorstwa. Jednak, jeśli SMS zostanie stworzony bez zaangażowania i przekonania ze strony kadry zarządzającej, będzie jedynie pustą i fasadową, biurokratyczną procedurą, która nie tylko nie spełni swojego celu, ale będzie też jedynie dodatkowym obciążeniem dla całego personelu. W niniejszym artykule przedstawiono specyfikę SMS i jego wpływ na szeroko rozumiane bezpieczeństwo w przedsiębiorstwie prowadzonym przez armatora, a w tym bezpieczeństwo statków w jego flocie, oraz podkreślony został warunek skuteczności procedur SMS określonych w każdym shipboard manual (manualu statkowym) dla statku, czyli konieczność ukształtowania nowej kultury bezpieczeństwa.