Autor jako dawny uczeń tytułowego bohatera artykułu i jego czołowy współpracownik przy wykonywaniu różnorodnych prac twórczych, przytacza wspomnienia i analizę osobowości prof. J. Tadeusza Gawłowskiego. Artykuł posiada obiektywne i oficjalne cechy kronikarskie, a jednocześnie wprowadza Czytelnika w bardziej osobiste tajniki wybitnego architekta, nauczyciela akademickiego – a zarazem barwnego i życzliwego człowieka. Artykuł stanowi zarówno materiał naukowy, biogram, jak też żywe przypomnienie ważnej postaci z pocztu architektów polskich, związanego po części ale walnie, z Krakowem. Przy okazji jubileuszu 70-lecia Politechniki Krakowskiej, cennym jest bowiem ukazanie jej wybitnego pracownika, który dzielił swą aktywność także na potrzeby trzech innych, znaczących uczelni.

Wprowadzenie wyjaśniające do tematu wojen i konfliktów zbrojnych jako czynników kształtujących ład międzynarodowy odnosi się do zasadniczej terminologii i problematyki, z uwzględnieniem ich przedmiotu, zakresu znaczeniowego i kontekstu narracyjnego. Dotyczy to takich zjawisk i faktów historycznych jak wojna, konflikt, sztuka wojenna, walka, pokój, ład międzynarodowy, przełomy i cykle hegemoniczno/ geopolityczne, które są najczęściej definiowane i przyjmowane przez pryzmat poszczególnych dyscyplin naukowych, m.in. historii, socjologii, prawa, politologii, stosunków międzynarodowych i wojskowości. Zatem nie stanowią domeny doświadczeń stricte militarnych. Odwieczna wykładnia określa bowiem wojnę jako narzędzie i środek do osiągnięcia politycznego celu jakim jest pożądany pokój. Konflikty międzynarodowe zaś występują tu głównie nie jako podrzędne wobec wojny starcia militarne, a jako kategorie niezgodności między stronami dążącymi do dominacji religijnej, etnicznej, gospodarczej, społecznej itp. Postrzeganie zjawiska pokoju zdeterminowane kantowskim „wiecznym pokojem” należałoby natomiast interpretować jako okresy geopolityczne/hegemoniczne, wyznaczane osiągnięciami militarnymi dla utrzymania lub zdobycia dominacji (władzy, panowania).

Idee pluralizmu, różnorakie ich rozwinięcia teoretyczne i konkretyzacje ideowe wraz z ich promocją i próbami urzeczywistniania w praktyce społecznej, stanowią współcześnie signum temporis. Refleksja pedagogiczna zdaje się być szczególnie wrażliwa na sprawę pluralizmu, jego rozumienia i praktykowania, na wielowymiarowe odniesienia pluralizmu do świata wartości. W szczególności dotyczy to tych wartości i konfliktów wartości, które są bliskie wielorakim formom działań pedagogicznych. W refleksji pedagogicznej rozpatruje się – mniej lub bardziej krytycznie – różne aspekty i konsekwencje idei pluralizmu obecnych na rynku idei, uwzględnia się przy tym wielość idei pluralizmu przedstawianych w odmiennych ujęciach koncepcyjnych, które mają swe odniesienia w szeroko pojętej sferze działań i instytucji pedagogicznych. W refleksji pedagogicznej uwzględnia się też zagrożenia, które towarzyszą pluralizmowi lub są przeciw niemu zwrócone, a których również on sam – np. w sferze edukacji – może być nośnikiem. „Czy zdołamy uratować świat pedagogicznej myśli, pedagogiki otwartej na różnicę, na pluralizm (nie mylić z inną chorobą, jaką jest relatywizm)?” – pyta jeden ze znawców współczesnej myśli i praktyki pedagogicznej, Bogusław Śliwerski. Czyni on to pytanie jedną z wiodących kwestii dociekań pedagogicznych i metapedagogicznych, konfrontując pluralistyczne perspektywy pedagogiki z aktualnymi wyzwaniami ideowymi i społecznymi. W tym pytaniu pobrzmiewa też apel, aby dzięki rzetelnemu namysłowi – prowadzonemu z różnych punktów widzenia, z odmiennych perspektyw – uratować świat pedagogicznej myśli, jako świat otwarty i cechujący się pluralizmem. W założeniu tego pytania tkwi aksjologicznie ugruntowane przekonanie, że warto i powinno się „uratować świat pedagogicznej myśli, pedagogiki otwartej na pluralizm”. To także inspiracja, aby podjąć przedstawiany tu namysł nad pluralistycznymi perspektywami pedagogiki i różnorodnymi obliczami pluralizmów w krytycznym rozpoznaniu refleksji metapedagogicznej na przykładzie polskiej myśli pedagogicznej po 1989 roku.

La Bible hébraque nous apporte un certain nombre d’informations sur les sages/ savants cté d’un roi ou au milieu d’une société. Malgré cela il est difficile de définire le rle et la place des sages dans la société israélite comme aussi l’histoire du mouvement sapiential au cours des sicles. Ben Sira vivant vers la fin de l’Ancien Testament est conscient d’eÎtre le dernier et le débiteur de tous ceux qui ont veÂcu et travaillé avant lui. Il est trs conscient de ce qu’il est dans la société contemporaine et il esquisse un portrait trs apparent d’un sage (Siracide 38,24-39,11). Selon lui tous les métiers sont utiles et nécessaires pour le fonctionnement de la cité. Mais le rle du sage dans la société est exceptionnel et tout fait indispensable. Seulement le sage est capable de donner bon conseil dans les cas difficiles et prendre parole dans le gouvernement de l’Etat.

Le sage est un homme qui étudie avec respect l’héritage du passé en particulier les écritures des auteurs inspirés. Mais il est autant soucieux d’enrichir cet héritage par raisonnement, par observation de la vie, par assimilation de la philosophie hellénistique qui a profondément pénétré dans la vie et pensée de la population juive pendant les derniers sicles de l’Ancien Testament. Le sage systématiquement construit sa sagesse par l’étude, par les voyages, par les contacts avec les hommes et surtout par la prire. Ce l’Esprit de Dieu qui finalement donne la sagesse et c’est par la force de l’Esprit que le sage formule ses pensées en tant qu’un prophte. A l’instar d’autres sages Ben Sira enseignait oralement la sagesse dans une école Jérusalem. Il a aussi exposé sa doctrine dans un livre l’usage de ceux qui désirent s’instruire. Il a écrit en hébreu et dans la forme poétique, alors la langue et la forme habituelle pour les livres sapientiaux juifs. Cet idéal présenté par la personne de Ben Sira et par son ouvrage est actuel aussi aujourd’hui: tous ceux qui veulent enseigner les gens, propager leurs idées par la radio, la presse, le livre, doivent d’abord soigneusement élaborer et évaluer leurs concepts et ensuite les exposer dans une forme la plus élégante.

Article The Bible in Polish Modern Literature contains reflections on the period 1945-2009, especially about an essay on the Bible written by laics, staying on more or less catholic position. Almost all were poets: Roman Brandstaetter (1906-1987), Jan Dobraczyński (1910-1994), Anna Kamieńska (1920-1986), Czesław Miłosz (1911- 2004), Marek Skwarnicki (*1930), Anna Świderkówna (1925-2008), Tadeusz Żychiewicz (1922-1994) and others. These authors began to study the Bible in the middle of their lives, when they were ripe to discuss theological and existential problems of the Holy Scripture. In the contrast to them there are the writers staying on the atheistic or agnostic position: Zenon Kosidowski (1898-1978), Artur Sandauer (1913-1989). Only one author, A. Świderkówna, was really a specialist in a biblical branch as the professor of the ancient mediterranean archaeology on the Warsaw University. She could write series her books Conversations on the Bible which became the bestseller in the end of 20th century.

For all biblical essayists a very important issue was the philological question connected to the langauge of the Bible and with the „semantic energy" of translation (Miłosz). The biblical essayists used the old polish Bible (1600) translation of Jacob Wujek SI or modern group translation made 1965 in Benedictiner Abbey in Tyniec (by Cracow). Beyond a communistic censorship in years 1945-1989 all mentioned writers could publish their articles and books. The most important center of these initiatives was Cracow (weekly „Tygodnik Powszechny" and monthly „Znak", also lisher), Warsaw (Publisher Pax), Posen.