Metaphysical tenderness does exist – it lies at the core of joyful acceptance of all manifestations of life on both sides of our skin and determines our zest for life, perhaps to a greater extent than money, fame, or origin.

Artykuł składa się z dwu części. W pierwszej zostało streszczone w języku nieformalnym rozumienie idei Boga wyrażone przez Bogusława Wolniewicza w języku logiki formalnej. Wykazuje się, że podstawą stanowiska Wolniewicza jest antynaturalizm, czyli przekonanie, że przyroda jest fragmentem szerszej rzeczywistości, a człowiek częściowo wykracza poza rzeczywistość przyrodniczą. W drugiej części podjęto próbę uchwycenia intuicji leżących u podstaw Bogusława Wolniewicza idei Boga jako bezosobowej mocy niebędącej Opatrznością. Uzasadnia się, że jest to konsekwencją uwarunkowań charakterologicznych. Uzasadnienie to jest zgodne z Wolniewicza rozumieniem ludzkiego charakteru. W artykule wykorzystano prywatną korespondencję Bogusława Wolniewicza.

In this interpretation of Juliusz Słowacki's ‘Snycerz był zatrudniony Dyjanny lepieniem…’ [The carver was busy shaping Diana's statue] the discussion focuses on his attitude to matter, especially as the material of art. The article argues that Słowacki elevates and even sacralises mud, the most lowly of raw materials, and thus exposes the falseness of the popular view that he despises matter, the base opposite of the spirit. However, it would be more accurate to say that in his vision, which is part of his Genesis from the Spirit philosophy, the path to salvation leads through the reconciliation of spirit and matter rather than a triumph of one over the other.

Architektura tworzona w Polsce 21.wieku, czasem jest sposobem autoprezentacji, kiedy indziej sposobem na zakrzykiwanie innych. Bywa też gadulstwem bez tezy, za to z dużą dozą źle rozumianej asertywności. Powinniśmy budować czytelność działań architektonicznych i czynić je bardziej zobiektywizowanymi oraz związanymi ze współczesnością. Powinniśmy– więc–zacząć od najbardziej podstawowych reguł, od swoistej gramatyki architektury. Tożsamość można rozumieć jako zespół cech, które np. pozwalają odróżnić architekturę powstająca w Polsce od architektury zakorzenionej gdzie indziej. Cech niekoniecznie przecież formalnych. Aby zrozumieć czym jest w istocie duch miejsca: wg. starożytnych Rzymian każdy niezależny byt miał swego „ genius’a” – „ducha stróża”. Duch ten, daje życie Ludziom i miejscom, towarzyszy im od urodzin aż do śmierci, determinując ich charakter lub treść.

This article aims at verifying the findings by Richard g. Wilkinson and Kate e. Pickett (2009) which point to a strong correlation between the income gap and the escalation of social problems. Wilkinson and Pickett’s thesis, described here as ‘the Spirit level concept’, states that all kinds of social problems (ranging from drug abuse to lack of trust among people) are directly connected with the scale of social inequality in a given country. In this article we test this concept by analyzing the relation between the income gap in a particular country and four important problems: health condition, trust, social activity and cultural activity. We investigate this relation in european union countries.

Celem artykułu jest wyróżnienie i analiza podobieństw w antropologii filozoficznej dwóch wybitnych polskich filozofów: Romana Ingardena i Henryka Elzenberga, ze szczególnym uwzględnieniem ich obrazu człowieka jako istoty samoprzezwyciężającej się. W pracy zastosowano metodę rekonstrukcyjną. Choć wzajemne odniesienia między Ingardenem i Elzenbergiem nie były liczne, to ich koncepcje natury ludzkiej są bardzo podobne. Według obu filozofów człowiek jest istotowo różny od zwierząt, ale w znacznym stopniu uczestniczy w tym, co zwierzęce. O swoistości człowieka decyduje pierwiastek duchowy, transcendujący świat. Przez ducha człowiek może przezwyciężać biologiczną część siebie, ale też, co więcej, powinien siebie przezwyciężać, ponieważ w ten sposób realizuje człowieczeństwo i tworzy odmienny świat kultury. W zakończeniu tekstu zestawiono najważniejsze różnice między omawianymi koncepcjami człowieka.

Kościół pod wezwaniem Ducha Świętego, zbudowany we Wrocławiu w osiedlu Huby, tworzony był w okresie PRL, co znacznie utrudniało prace projektowe a następnie realizacyjne. Równocześnie był to okres schyłku reżymu komunistycznego, który już musiał się wówczas liczyć z koniecznością pewnej tolerancji religijnej, wymuszonej okolicznościami politycznymi obejmującej też wznoszenie budowli sakralnych. Autor owego kościoła i zarazem autor niniejszego artykułu – wielce aktywny opozycjonista polityczny - był więc zmuszony do jednoczesnego wysiłku i emocji związanych z projektowaniem, przy tym równocześnie był z konieczności wpleciony w zagadnienia formalne i organizacyjne, a w rzeczywistości do stawiania czoła wciąż opierającemu się architekturze sakralnej reżymowi. Autor stara się przybliżyć Czytelnikowi przeżycia związane z tworzeniem tego dzieła. Ostatecznie kościół został pomyślnie zrealizowany i stał się obiektem znanym oraz uznanym.

This article discusses an unknown tradition from the Malay Archipelago, namely the island of Lombok. The article describes a spirit possession ceremony, as it was practised in East Lombok before being subject to a ban in 1984. It also explains the reasons for prohibition and explores a recent revival of the tradition. The discussion draws a parallel with similar traditions from late colonial Malaysia. Aside from similar functions as healing rites, the traditions many times use the same ceremonial equipment during the ceremonies and have identical symbols. This encourages us to look for connections between the Sasaks in Lombok and the Malays in Malaysia and Sumatra. The article suggests some direct connections between the two, but also takes indirect connections into consideration, for example, the rule of the Bugis-Makassarese people, who played an important role in both of these corners of the archipelago.