Joseph Ratzinger przestrzega przed mnożącymi się próbami powierzchownego podejmowania zagadnienia religii. W zróżnicowanym świecie religii dostrzega jed-nak pewne punkty styczne. Pierwszym krokiem w historii religii było przejście od tego, co prymitywne, do mitu. Drugi, decydujący, polegał na wyrwaniu się z mitu. To wyjście z mitu ma trojaką postać, którą przyjmują trzy wzajemnie do siebie nieredukowalne postaci religii: mistyka tożsamości, rewolucja monoteistyczna i oświecenie. Wyrazem dwóch pierwszych są odpowiednio: mistyka tożsamości i mistyka osobowej miłości. Nie można również pominąć faktu, że religie na siebie oddziałują. Miejsce chrześcijaństwa w historii religii – notabene wypracowane w dialogu z religiami i sprzeciwie wobec nich – określa opowiedzenie się po stronie Boga wiary i Boga filozofów oraz zdecydowany wybór wiary i rozumu oraz prawdy i kultu. W rozważaniach dotyczących dialogu religii J. Ratzinger wyróżnia typ mistyczny i typ teistyczny religii. Obok nich współczesną pokusą jest typ pragmatyczny, w którym ignoruje się pytanie o prawdę. Rezultatem dialogu religii nie będzie na pewno unifikacja religii. W tym dialogu nie można zrezygnować z prawdy. Wreszcie nie można zapomnieć, że istnieje religio vera i jest nią chrześcijaństwo.