@ARTICLE{Dahmen_Karsten_Przyczynek_2015,
 author={Dahmen, Karsten},
 volume={Rok LIX},
 number={Zeszyt 1-2 (199-200)},
 pages={35-46},
 journal={Wiadomości Numizmatyczne},
 howpublished={online},
 year={2015},
 publisher={Komitet Nauk Historycznych PAN},
 abstract={W miejscowości Trąbki Małe, pow. braniewski (dawne Klein Tromp, Kreis Braunsberg, Ostpreußen), znalezione zostały w XIX w. dwa skarby późnorzymskich solidów, o łącznej liczbie ok. 141 sztuk, zdeponowane w latach 430/440 r. Są one największymi skarbami złotych monet rzymskich odkrytymi na ziemiach Polski i w całej strefi e Bałtyku. Pierwszy zespół znaleziono w 1822 r. na tzw. Złotym Wzgórzu (Goldberg), na polu należącym do rolnika Jakoba Dankwarta, na południe od Trąbek Małych. Zawierał on ok. 97 monet z najwcześniejszymi egzemplarzami z czasów Gordiana III (jedyny aureus ze skarbu), solidy datowane w większości na pierwszą połowę V w., bite w czasach od Walentyniana I do Walentyniana III. Nie zachowały się żadne informacje o pozostałościach pojemnika, w którym mógł być zdeponowany skarb, ani też śladach pochówku. Do Królewskiego Gabinetu Numizmatycznego w Berlinie (Königliches Münzkabinett), trafiło 79 monet ze znaleziska; do dziś przechowywane są w nim 62 monety z tego skarbu. Do kolekcji Uniwersytetu Alberta w Królewcu trafi ło 12 solidów, zaś 6 monet przekazano właścicielowi pola. Wzmianka o skarbie opublikowana w 1924 r. przez Johannesa B. Voigta, profesora uniwersytetu królewieckiego, do dziś pozostaje podstawowym źródłem informacji o okolicznościach odkrycia pierwszego skarbu. Drugi depozyt znaleziony został w tym samym miejscu w roku 1837 lub 1838. Tym razem do kolekcji Gabinetu Numizmatycznego w Berlinie trafiło 18 monet, z czego uchwytnych jest do dziś 13 egzemplarzy, zaś 5 solidów sprzedano bądź wymieniono na inne monety. Na temat tego depozytu wiemy niewiele, być może zawierał on łącznie 43 solidy. Pierwsza publikacja Georga Heinricha Ferdinanda Nesselmanna zamieszczona w „Neuer Pruessischer Provinzial-Blätter“ w roku 1857 potwierdza łączną liczbę monet i wymienia 9 solidów przechowywanych na uniwersytecie w Królewcu. W literaturze nie ma niestety zgodności na temat liczb monet przyporządkowanych poszczególnym emitentom. Dodatkowo pod koniec 1859 r. Gabinet Numizmatyczny w Berlinie zakupił jeden solid Aelii Pulcherii, który najprawdopodobniej pochodził z drugiego skarbu z Trąbek Małych (nie został on wymieniony na pierwotnej liście monet wchodzących w jego skład). Późniejszą wzmiankę na temat znaleziska solida Anastazjusza (491–518) z Trąbek Małych i wiązanie go z pierwszym skarbem, należy traktować z dużą ostrożnością. Z uwagi na znacznie późniejsze datowanie tej monety jest mało prawdopodobne, aby należała do jednego z depozytów z Trąbek Małych. Wszystkie solidy z obu depozytów, które pierwotnie przechowywane były w Królewcu, zaginęły w trakcie II wojny światowej. Trzy egzemplarze zostały ponownie odnalezione po wojnie w składnicy porzuconego mienia w Kassel i obecnie znajdują się w kolekcji Instytutu Archeologii w Getyndze.},
 type={Article},
 title={Przyczynek do historii odkrycia skarbu z miejscowości Trąbki Małe w dawnych Prusach Wschodnich},
 URL={http://czasopisma.pan.pl/Content/113957/PDF-MASTER/document%20-%202019-09-20T134126.613.pdf},
}