@ARTICLE{Lekki_Wiktor_John_2024, author={Lekki, Wiktor}, number={No 1}, pages={85-102}, journal={Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria}, howpublished={online}, year={2024}, publisher={Komitet Nauk Filozoficznych PAN}, publisher={Wydział Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego}, abstract={Myśl Johna Locke’a jest istotnym punktem odniesienia dla dzisiejszej filozofii społecznej i politycznej, a jednym z najważniejszych elementów spuścizny tego filozofa jest uzasadnienie istnienia własności przedstawione w Dwóch traktatach o rządzie (1690). Ta właśnie koncepcja pojawia się w kontekście współczesnych teorii, szczególnie należących do nurtów liberalnego oraz libertariańskiego. Niniejszy artykuł ma na celu wykazanie, że oryginalne uzasadnienie podane przez Locke’a nie może zostać w prosty sposób wykorzystane w odniesieniu do współcześnie panujących stosunków produkcji, opartych na sprzedaży siły roboczej i prywatnej własności 214 Streszczenia środków produkcji. Aby uzasadnić to twierdzenie, wskazane zostają problemy powstające przy próbie pogodzenia ograniczeń dysponowania własnością wprowadzonych przez Locke’a z logiką rządzącą rozwiniętą gospodarką kapitalistyczną oraz zarzuty, jakie napotykają poglądy Locke’a dotyczące pochodzenia pieniądza. Następnie teoria Locke’a zostaje przeanalizowana pod kątem zgodności między postulatem łączącym pochodzenie własności z osobiście wykonaną pracą a własnością w znaczeniu kluczowym dla istnienia kapitalistycznych stosunków produkcji, czyli prywatnej własności środków produkcji. W tym celu omówione zostają poglądy późniejszych autorek i autorów prezentujących odmienne stanowiska w kontekście tego zagadnienia; przywoływane są m.in. prace Hannah Arendt, Roberta Nozicka, Murreya Rothbarda, C.B. Macphersona, Jamesa Tully’ego, Thomasa Hodskina i Karola Marksa.}, title={John Locke – między własnością osobistą a prywatną}, type={Artykuł}, URL={http://czasopisma.pan.pl/Content/134661/PDF/2024-01-PFIL-04.pdf}, doi={10.24425/pfns.2024.150954}, keywords={T. Hodskin, kapitalistyczne stosunki produkcji, J. Locke, C.B. Macpherson, K. Marks, praca najemna, własność osobista, własność prywatna}, }