The author of the article presents the arguments quoted by Benedict XVI in his speeches attesting that theology has a future. The future of theology is related to the future of faith since faith needs theology and theology needs faith. Faith, on the other hand, is a response to the longing for truth, goodness, and beauty inherent in human nature, which can only be found in God. The question about God is the key question which depends on the discovery of the meaning of life and the world. Theology along with philosophy – obviously not a positivistic one that resigns from the study of the transcendence of being – searches for the full truth about human being and maintains human sensitivity to the full truth. Theology, as a fully-fledged science among other sciences, indicates that scientific truth participates in the Divine Truth, originates from the same source, from Logos, whose work is creation. When nowadays the search for truth is abandoned or ignored, theology discovers the resulting threats to the European culture. Theology teaches about God who spoke to the people, and not about someone who would only be a postulation of human thought. Therefore, the primary task of theology is to penetrate the revealed Word. Thus, theology developed on the basis of the principles and norms resulting from the Revelation of faith has a future, and is not solely based on criteria and norms common within other sciences, or based on patterns taken from the humanities.

Joseph Ratzinger zarówno jako prefekt Kongregacji Nauki Wiary, a przede wszystkim jako papież wniósł wielki wkład w rozwój i implementację prawa kanonicznego. Za szczególnie znaczące należy uznać skierowane przez niego, jako Najwyższego Pasterza, do seminarzystów wezwanie do postawy miłości wobec prawa kanonicznego. W niniejszym artykule poddamy analizie jego wkład w rozwój doktryny kanonicznej w kwestiach poruszanych w przemówieniach do członków Roty Rzymskiej. Przedstawia on w nich kryteria postępu w znajomości i praktyce prawno-kanonicznej i odrzuca błędy, które mogą prowadzić do pewnych nadużyć. Szczególnie godny uwagi jest nacisk na ukazanie pastoralnej wartości prawa kanonicznego oraz na potrzebę zachowania jego ścisłego związku zarówno z miłością, jak i z prawdą. Z drugiej strony papież zwraca także uwagę na małżeństwo, zarówno w kwestii przygotowania do jego zawarcia, jak też obrony jego istotowych właściwości.

Decydujący impuls do nowej katolickiej teologii judaizmu dała soborowa deklaracja Nostra aetate, kładąc nacisk na „szczególną więź, którą lud Nowego Testamentu zespolony jest duchowo z plemieniem Abrahama”. Jednak w recepcji deklaracji uwypuklano dwa inne aspekty, a mianowicie Shoah i państwo Izrael, na skutek czego na daleki plan schodzi perspektywa teologiczna. Prawidłowe spojrzenie powinno uwzględniać najważniejsze drogowskazy teologiczne obecne w nauczaniu kard. Józefa Ratzingera/Benedykta XVI: (1) wartość Starego Testamentu dla chrześcijaństwa; (2) uniwersalną misję i posłannictwo Izraela; (3) problem odpowiedzialności Żydów za śmierć Jezusa; (4) odmowę, z jaką Jezus spotkał się ze strony większości Żydów; (5) miejsce i status Izraela w nowej sytuacji zbawczej urzeczywistnionej przez Jezusa Chrystusa.

German Cardinal Joseph Ratzinger, later Pope Benedict XVI, is one of the great-est Catholic theologians of the 20th and 21st century. The main field of his theological activity is fundamental theology, which is perceived by him as the area of a broadly understood dialogue on the credibility of Christianity in the modern world. This article attempts to analyze the views of Joseph Ratzinger/Benedict XVI on the Christian identity of Europe. The various issues of this study are as follows: Europe as a phenomenon of cultural interaction; Right to the place of Christianity in the Europe of tomorrow; European crisis of values; European Homo oeconomicus and the Gospel; Dismissing former Eurocentrism; Courage in the struggles of the new face of Chris-tian Europe. In the conclusion the author emphasizes validity of Joseph Ratzinger’s/Benedict XVI’s thoughts on the future of Europe in the context of the ongoing changes in the European Union and the migration crisis.

Benedykt XVI, jako Najwyższy Pasterz Kościoła i głowa Państwa Watykańskiego (Watykanu), utrzymywał kontakty z przedstawicielami władz państw muzułmańskich lub zdominowanych przez kulturę islamu. Troszczył się o dobre relacje katolików z wyznawcami innych religii, w tym islamu. Świadczył o istotnych wartościach chrześcijaństwa i islamu – sprawiedliwości i pokoju. W artykule wskazaliśmy na istotę, cel oraz wyzwania dialogu międzyreligijnego, przede wszystkim dialogu z islamem. Osobom i środowiskom zaangażowanym w jego prowadzenie powinna przyświecać idea poszukiwania prawdziwego dobra człowieka i społeczeństwa. Ważne przy tym jest zachowanie wierności własnej tożsamości religijnej, zwłaszcza na płaszczyźnie doktrynalnej. Dialog bowiem przede wszystkim powinien zmierzać do poszukiwania prawdy i świadczenia o niej. Będzie to możliwe tylko pod warunkiem zachowania szacunku dla własnej wiary oraz okazywania respektu dla tożsamości wyznawców islamu. W dialogu z islamem najważniejszy jest Bóg Wszechmogący, któremu przyznać trzeba należne Jemu miejsce. Wiara bowiem w jednego Boga zobowiązuje Jego wiernych do odpowiedzialności za pokój. Benedykta XVI teoria dialogu znalazła poświadczenie w papieskich spotkaniach czy to ze „światem islamu”, czy też z różnymi gremiami (kościelnymi, politycznymi, osób zaangażowanych w tzw. dialog specjalistów). Najważniejszym kryterium dialogu była dla Benedykta XVI wierność chrześcijańskiej tożsamości

Artykuł podejmuje kwestię, w jaki sposób pytania formułowane przez Matkę Najświętszą i to, co wiemy o Jej refleksji nad Objawieniem, mogą posłużyć jako wzorzec teologii, a jednocześnie wzorzec relacji tej refleksji do innych nauk. Brane są pod uwagę dokumenty Magisterium Kościoła, wypowiedzi papieży, a także opinie wybitnych współczesnych filozofów i teologów. Przedmiot teologii determinuje jej specyfikę, punkt wyjścia i metody. Również stosowane przez nią kryteria oceny argumentacji i wniosków uwzględniają uniwersalne zasady pracy rozumu, ale w odróżnieniu od innych nauk, są zakorzenione w środowisku eklezjalnym, bez którego nie byłoby teologii. Również cel teologii wyróżnia ją spośród nauki i nadaje w jej przypadku szczególne znaczenie pragmatyzmowi i pożyteczności.

Katolicki obraz Marcina Lutra na przestrzeni wieków ewoluował od zdecydowanie negatywnego w czasie reformacji i w wiekach następnych, poprzez próby teologicznie i historycznie pogłębionych analiz inspirowanych ruchem ekumenicznym, aż po współczesną akceptację wielu jego teologicznych postulatów. Współczesne kierunki rzymskokatolickiego myślenia o Lutrze dobrze streszczają historycznie wyważone i dogmatycznie pogłębione opinie ostatnich papieży: Jana Pawła II, Benedykta XVI i Franciszka. Idąc za tekstami uzgodnień Komisji luterańsko-katolickiej na forum światowym, ekumenicznie otwarci papieże potrafią dostrzec w Marcinie Lutrze człowieka głęboko religijnego, świadka Ewangelii, którego myśl teologiczna nie utraciła swej aktualności i jest wyzwaniem dla współczesnego zsekularyzowanego świata.

Chrześcijańska wizja miłości, tak głęboko personalistyczna i podkreślająca wy-raźnie, że nie można przeciwstawiać miłości do Boga i miłości bliźniego, nie może nie uwzględniać społecznej natury człowieka. Jeśli miłość stanowi centrum życia chrześcijanina, a zarazem wskazuje na specyfikę jego powołania i posłannictwa, to nie sposób sobie wyobrazić, żeby ta fundamentalna perspektywa życiowa nie znalazła właściwego wyrazu w odniesieniu do życia społecznego. Ta miłość powinna wyrażać się w wielu postawach społecznych, nade wszystko w tych, które uznaje się za fundamentalne zasady życia społecznego. W codziennym życiu społecznym ważna jest umiejętność wcielania w życie zasad miłości. Chodzi tu o bardzo wiele konkretnych postaw. W niniejszej refleksji omówiono – w świetle encyklik Deus caritas est i Caritas in veritate papieża Benedykta – zagadnienie miłości w trzech aspektach: miłość w mikro-relacjach, miłość a sprawiedliwość w makro-relacjach oraz miłość a dobro wspólne w makro-relacjach.