Jak wyszukiwać?
wyszukiwanie zaawansowane
Popularnonaukowe

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Opis

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN
1733-8662
Wydawcy
Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna, nauki o Ziemi)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Mariusz Gogól (nauki biomedyczne i biochemiczne)

Patrycja Strzetelska (nauki humanistyczne)

Witold Zawadzki (nauki ścisłe i techniczne)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Sylwia Piwowar (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)


Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl



Zawartość czasopisma jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.



  • Roczniki i numery

Wybierz numer

Zawartość

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka

1 Spis treści
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex
2 Od Redakcji
Jerzy Duszyński , Antoni Rogalski , Roman Słowiński , Henryk Szymczak
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Jerzy Duszyński
Antoni Rogalski
Roman Słowiński
Henryk Szymczak
3 Na progu katastrofy
Jan Kozłowski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 4-7 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136837
Słowa kluczowe: transformacja energetyczna katastrofa klimatyczna gazy cieplarniane energetyka bezemisyjna
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Transformacja w sektorze wytwarzania energii elektrycznej jest warunkiem koniecznym, lecz niewystarczającym do zapobieżenia katastrofie klimatycznej.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Jan Kozłowski
4 Transformacja, ale jaka?
Jan Kiciński
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 8-11 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136838
Słowa kluczowe: transformacja energetyczna OZE paliwa kopalne zielony wodór
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Ludzkość jest zmuszona do zmiany sposobu, w jaki korzysta ze źródeł energii. Powinna przestać wydobywać paliwa kopalne i skupić się na OZE, zwłaszcza słońcu. Taka transformacja może okazać się długo poszukiwanym Świętym Graalem energetyki.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Jan Kiciński
5 Koniec (górniczego) świata?
Łukasz Trembaczowski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 12-16
Słowa kluczowe: sprawiedliwa transformacja Śląsk społeczność górnicza górnicy
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Społeczne konsekwencje końca energetyki konwencjonalnej na Śląsku.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Łukasz Trembaczowski
6 Korekta myślenia ekonomicznego
Ewa Bińczyk
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 17-19 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136840
Słowa kluczowe: ekonomia ekologiczna katastrofa klimatyczna transformacja klimatyczna
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Czyli czym jest ekonomia ekologiczna, jakie diagnozuje wyzwania i zagrożenia środowiskowe oraz społeczne.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Ewa Bińczyk
ORCID: ORCID
7 Szansa dla regionów węglowych
Adam Drobniak
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 20-23 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136841
Słowa kluczowe: sprawiedliwa transformacja transformacja energetyczna postęp technologiczny neutralność klimatyczna
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Sprawiedliwa transformacja powinna leżeć na sercu nie tylko regionom górniczym, dla których jest szansą na skok technologiczny. To także możliwość dla całej Polski na znaczną poprawę jakości życia i osiągnięcie neutralności klimatycznej.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Adam Drobniak
8 Zmiany systemu klimatycznego Ziemi
Mirosław Miętus
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 24-27 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136842
Słowa kluczowe: promieniowanie słoneczne efekt cieplarniany ocieplenie klimatu
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Klimat jako zasób naturalny wyczerpuje się w znanej nam formie, a powodem tego jest stale zwiększające się zapotrzebowanie człowieka na energię. Najbardziej emisyjne sektory to te związane z zapewnieniem naszej wygody i dobrobytu. O tych zagadnieniach opowiada prof. dr hab. Mirosław Miętus z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Mirosław Miętus
9 Miks energetyczny, wczoraj, dziś i jutro
Jan Kozłowski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 28-33 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136843
Słowa kluczowe: miks energetyczny transformacja energetyczna energia elektryczna magazynowanie energii elektrycznej stabilność sieci energetycznej
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Na temat miksu energetycznego różne grupy społeczne mają odmienne zdania. Zmienia się on w czasie, w tempie, którego większość konsumentów energii nie docenia. Zmienia się nawet w Polsce, z pewnością niebędącej liderem transformacji energetycznej.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Jan Kozłowski
10 Magazynowanie energii
Krzysztof Rafał , Paweł Grabowski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 34-40 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136844
Słowa kluczowe: przechowywanie energii elektrycznej baterie magazyny energii elektrycznej
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Magazyny energii jako elastyczny zasób wszechstronnie wspierający pracę sieci będą niezbędne, gdy zabraknie pełniących dotąd funkcje regulacyjne elektrowni cieplnych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Krzysztof Rafał
Paweł Grabowski
11 W trosce o lepsze jutro
Anna Sowiżdżał
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 42-45 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136845
Słowa kluczowe: energia geotermalna OZE EnerGizerS
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Energia geotermalna jest odnawialna i czysta. Jak dużą rolę w zaspokajaniu potrzeb energetycznych odgrywa w Polsce?
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna Sowiżdżał
12 Budowanie mostów ku przyszłości
Anna-Katharina Hornidge
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 50-55 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136846
Słowa kluczowe: kryzys klimatyczny zmiany klimatu gospodarka o obiegu zamkniętym zrównoważony rozwój
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Profesor Anna-Katharina Hornidge tłumaczy, jak łączyć perspektywy naukowców, polityków, obywateli, przedsiębiorstw i państw w sposób, który pozwoli realnie walczyć z kryzysem klimatycznym.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna-Katharina Hornidge
13 Transformacja energetyczna jest niezbędna i możliwa
Bolesław Zaporowski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 50-55 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136847
Słowa kluczowe: neutralność klimatyczna OZE rynek energetyczny miks energetyczny energetyka jądrowa bezpieczeństwo energetyczne
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Czy neutralność klimatyczna jest celem osiągalnym dla Polski oraz co oznacza i z czym się wiąże to cywilizacyjne wyzwanie, odpowiada dr hab. inż. Bolesław Zaporowski z Instytutu Elektroenergetyki Politechniki Poznańskiej.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bolesław Zaporowski
14 Energetyka wiatrowa na Bałtyku
Paweł Flaszyński , Karol Mitraszewski , Joanna Markowska Cerić
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 56-61 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136848
Słowa kluczowe: energetyka wiatrowa farmy wiatrowe Bałtyk turbiny wiatrowe
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Czyli o energetyce i przyszłości polskich farm wiatrowych na morzu.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Paweł Flaszyński
Karol Mitraszewski
Joanna Markowska Cerić
15 Biomasa drzewna jako surowiec dla energetyki
Rafał Chudy , Kacper Szulecki , Jacek Siry , Robert Grala
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 62-65 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136849
Słowa kluczowe: biomasa drzewna bioenergia dekarbonizacja bezpieczeństwo energetyczne polityka klimatyczna
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Czy jej spalanie może być przyjazne dla klimatu?
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Rafał Chudy
Kacper Szulecki
Jacek Siry
Robert Grala
16 Gaz ziemny
Janusz Lewandowski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 66-71 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136850
Słowa kluczowe: gaz ziemny węgiel wodór Europejski Zielony Ład OZE turbina gazowa
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Paliwo przejściowe od węgla do wodoru.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Janusz Lewandowski
17 Wodór w energetyce
Tadeusz Chmielniak
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 72-78 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136851
Słowa kluczowe: wodór polityka klimatyczna gaz ziemny emisja dwutlenku węgla
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Czy i jakie technologie? Czyli wszystko, co trzeba wiedzieć o nowym globalnym źródle energii.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Tadeusz Chmielniak
18 Realia i mity energetyki jądrowej
Ludwik Pieńkowski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 79-83 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136852
Słowa kluczowe: energetyka jądrowa reaktor jądrowy paliwo jądrowe
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Energetyka jądrowa współtworzyła powojenny sukces euroatlantyckiej części świata i coś podobnego bardzo przydałoby się teraz.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Ludwik Pieńkowski
19 Odnawialne Źródła Energii jako element Nowego Zielonego Ładu
Władysław Mielczarski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 84-87
Słowa kluczowe: OZE programy prosumenckie system elektroenergetyczny Nowy Zielony Ład
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Odnawialne źródła energii w swoim pierwotnym założeniu miały być środkiem zaradczym na wzrastające zapotrzebowanie na energię elektryczną i coraz większe korzystanie z zasobów kopalnych. Mają być również głównym elementem nowego zielonego ładu w energetyce, w którym emisje CO2 będą zbilansowane z jego absorbcją.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Władysław Mielczarski
20 Energetyka jądrowa koniecznym elementem elektroenergetyki polskiej
Andrzej Strupczewski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 88-97 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136854
Słowa kluczowe: elektroenergetyka polska energetyka jądrowa efekt cieplarniany ślady węglowe zanieczyszczenie atmosfery elektrownie szczytowo-pompowe transformacja energetyczna
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Wobec konieczności przekształcenia energetyki polskiej z węglowej na niskoemisyjną warto się zastanowić, jaką drogą mamy iść: czy budować elektrownie wiatrowe i słoneczne, czy też elektrownie jądrowe?
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Andrzej Strupczewski
21 Co napędzało dinozaury?
Maria Barbacka , Grzegorz Pacyna , Jadwiga Ziaja , Grzegorz Niedźwiedzki
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 98-102 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136855
Słowa kluczowe: dinozaury jura koprolity paleontologia
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Z czego czerpały energię wczesne dinozaury? Skamieniałe odchody ujawniają tajemnice ewolucji roślinożerców w okresie jurajskim.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Maria Barbacka
Grzegorz Pacyna
Jadwiga Ziaja
Grzegorz Niedźwiedzki
22 Alarm energetyczny nasion
Joanna Kijowska-Oberc
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 103-107 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136856
Słowa kluczowe: mitochondrium starzenie się nasion dendrologia
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Jak wygląda i jak działa biologiczna elektrownia? Dlaczego produkcja „cząsteczki energii” stanowi tak skomplikowany proces? Dlaczego nasiona się starzeją i czy jest to konsekwencją zmian klimatu? Odpowiedzi na te pytania związane są z jedną z najbardziej złożonych organelli – mitochondrium.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Joanna Kijowska-Oberc
23 Patrząc na Holandię
Anna Cirocka
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 108-111 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136857
Słowa kluczowe: wiatraki malarstwo holenderskie Jacob van Ruisdael Wiatrak w Wijk koło Duurstede
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Historia i symbolika wiatraków w malarstwie niderlandzkim.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna Cirocka
24 Opinia Komitetu Elektrotechniki Polskiej Akademii Naukw sprawie wdrożenia energetyki jądrowej w Polsce przyjęta uchwałą w dniu 25 listopada 2020 roku na plenarnym posiedzeniu Komitetu Elektrotechniki Polskiej Akademii Nauk
Komitet Elektrotechniki PAN
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 112-122
Słowa kluczowe: energetyka jądrowa Krajowy System Elektroenergetyczny
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Komitet Elektrotechniki PAN
25 ενεργεια: od tego, co być może, do tego, co jest
Katarzyna Kasia
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 124-125 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136858
Słowa kluczowe: energia filozofia
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Katarzyna Kasia
26 W trosce o rozwój energetyki wiatrowej
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 126-129 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136859
Słowa kluczowe: Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej PSEW
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex
27 Fałsz „energetyczny”
Katarzyna Kłosińska
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 130
Słowa kluczowe: energetyka językoznawstwo
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Katarzyna Kłosińska

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji