Humanities and Social Sciences

Ruch Literacki

Content

Ruch Literacki | 2021 | No 4 (367)

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This is an analysis of the strategies used to create a perception of Japan, or the ‘Japan effect’ – a term inspired by Roland Barthes ‘reality effect’ ( effet de reel) – in the fiction of Wacław Sieroszewski and Ferdynand Ossendowski, two Polish writers who were first to introduce Japan to the Polish general public. Both visited Japan, Sieroszewski in 1903 and Ossendowski in 1921; both were authors of popular fiction set in exotic locations. However, each of them chose a different strategy of presenting the Japanese setting of their stories. While Ossendowski's construction of the ‘Japan effect’ can be described as ‘encyclopedic realism’ (his narrative is stitched up with multiple notes and explanations), Sieroszewski takes a more direct, dramatic approach. Sieroszewski prefers to confront the reader with various exotic ‘props’ and to take him on a journey of discovery of the peculiarities of Japanese behavior, aesthetic values and ways of thinking.
Go to article

Bibliography

● Alberowa Z., Kossowski Ł., Inspiracje sztuką Japonii w malarstwie i grafice polskich modernistów, Kielce–Kraków 1981.
● Art of Japan, Japanisms and Polish-Japanese art relations, red. A. Kluczewska-Wójcik, J. Malinowski, Toruń 2012.
● Bandrowski J., Przez jasne wrota, Lwów 1920.
● Baroni H.J., The Illustrated Encyclopedia of Zen Buddhism, New York 2002.
● Barthes R., Od dzieła do tekstu, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 1998, nr 6.
● Barthes R., Efekt rzeczywistości, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 2012, nr 4.
● Bujnicka M., Egzotyka «ad usum populi», czyli deskrypcja przestrzeni w powieściach Antoniego Marczyńskiego, [w:] Egzotyzm w literaturze, red. E. Kuźma, Szczecin 1990.
● Dalby L., Gejsza, tłum. E. Pałasz-Rutkowska, Warszawa 2001.
● Deja K., Polski japonizm literacki 1900–1939, Kraków 2021.
● Estetyka japońska. Antologia, red. K. Wilkoszewska, Kraków 2008.
● Hearn L., Ko-ko-ro, Kraków 1906.
● Hedin S., Ossendowski a prawda, tłum. A. Polończyk, Olsztyn 2014.
● Henshall K.G., Historia Japonii, przeł. K. Wiśniewska, Warszawa 2011.
● Keene D., Estetyka japońska, [w:] Estetyka japońska. Antologia, red. K. Wilkoszewska, Kraków 2008.
● Kempf Z., Orientalizm Wacława Sieroszewskiego. Wątki japońskie, Warszawa 1982.
● Kijak A., Odkrywca innej Syberii i Dalekiego Wschodu, Kraków 2010.
● Kluczewska-Wójcik A., Japonia w kulturze i sztuce polskiej, Warszawa–Toruń 2016.
● Kossowski Ł., Martini M., Wielka fala. Inspiracje sztuką Japonii w polskim malarstwie i grafice, Warszawa–Toruń 2016.
● Król A., Japonizm polski, Kraków 2011.
● Kubiak Ho-Chi B., Estetyka i sztuka japońska, Kraków 2009.
● Melanowicz M., Formy w literaturze japońskiej, Kraków 2003.
● Melanowicz M., Historia literatury japońskiej, Warszawa 2012.
● Michałowski W., Ossendowski. Podróż przez życie, Poznań 2015.
● Ossendowski A., Cud bogini Kwan-Non, Poznań 1924.
● Ossendowski F., Szkarłatny kwiat kamelii. Opowieści z życia Japonii, Łomianki 2011.
● Pinguet M., Śmierć z wyboru w Japonii, przeł. M. Kubiak Ho-Chi, Kraków 2007.
● Sieroszewski A., Wacława Sieroszewskiego żywot niespokojny, Warszawa 2015.
● Sieroszewski W., Miłość samuraja, Warszawa 1990.
● Sieroszewski W., Wśród kosmatych ludzi, Warszawa 1957.
● Sieroszewski W., Z fali na falę, Kraków 1910.
● Straszne trzęsienie ziemi w Japonii, „Głos Polski” 1923, nr 243, s. 1.
● Trzęsienie ziemi w Japonii, „Słowo Polskie” 1923, nr 241.
● Tubielewicz J., Historia Japonii, Wrocław 1984.
● Tubielewicz J., Mitologia japońska, Warszawa 1977.
● Yokohama w gruzach, „Ilustrowany Kuryer Codzienny” 1923, nr 217.
Go to article

Authors and Affiliations

Katarzyna Deja
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Polonistyki, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

On the basis of a close reading of the poetry of Kazimierz Lewandowski ( Lais and the poems in Szella) this article presents a revised view of the androgyne in the perception of the Young Poland modernism. The article examines the symbolism and the spaces with which the androgyne is associated, the androgyne’s destructive influence on men and demonic, Mephistophelian personality traits.
Go to article

Bibliography

● Dąbrowski M., Makowiecki A., Modernistyczne źródła dwudziestowieczności, Warszawa 2003.
● Eliade M., Mefistofeles i androgyn, tłum. B. Kupis, Warszawa 1999.
● Flacelière R., Życie codzienne w Grecji za czasów Peryklesa, tłum. Z. Bobowicz, J. Targalski, Warszawa 1985.
● Gajkowska C., hasło: Lewandowski Kazimierz Jan, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XVII, Kraków–Wrocław 1972, s. 207–208.
● Gutowski W., Mit androgyne w poematach prozą Stanisława Przybyszewskiego, „Acta Universitatis Nicolai Copernici” 1993, z. 39 (245), s. 69–87.
● Gutowski W., Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Kraków 1997.
● Jagodzińska J., Misterium romantyczne. Liturgiczno-rytualne wymiary świata przedstawio-nego w III części „Dziadów” Adama Mickiewicza, „Nie-boskiej Komedii” Zygmunta Krasińskiego i „Księdza Marka” Juliusza Słowackiego, Toruń 2006.
● Komornicka M., Baśnie; Psalmodye, Warszawa 1900.
● Lewandowski K., Lais, Kraków 1900.
● Lewandowski K., Szella, Kraków 1893.
● Łoch E., Modernizm i feminizm. Postacie kobiece w literaturze polskiej i obcej, Lublin 2002.
● Okulicz-Kozaryn M., Endymion i endymionizm, „Ruch Literacki”, z. 1 (358), Kraków 2020, s. 3–16.
● Piwińska M., Złe wychowanie. Fragmenty romantycznej biografii, Warszawa 1981.
● Podraza-Kwiatkowska M., Młodopolska femina. Garść uwag, „Teksty Drugie” 1993, nr 4/5/ 6, s. 36–53.
● Podraza-Kwiatkowska M., Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 2001.
● Przybyszewski S., Androgyne, Kraków 1905.
● Ritz G., Nowy świat i dawny wizerunek kobiety. Polska awangarda po 1918 roku a kulturowe aspekty płci, tłum. M. Łukasiewicz, „Kresy” 1997, nr 31–32, s. 11–26.
● Ritz, G., Maria Komornicka: zagrożone autorstwo a kategoria „gender”, tłum. M. Łukasie-wicz, „Pamiętnik Literacki” 2001, z. 1, s. 33-51.
Go to article

Authors and Affiliations

Bartosz Ejzak
1
ORCID: ORCID

  1. Zakład Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski, Uniwersytet Łódzki
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Bibliography

● Battaglia J.F., Między Wiedniem a Galicją, Austria a Polska. Kalejdoskop stosunków kulturalnych od XVIII do XX wieku, na stronie: http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/23368/[165]-183%20Forst-Battaglia.pdf;jsessionid=1CFJq-TYi75eiUnEqUoHP2py9x7qphGpMHZ?sequence=1 [data dostępu: 13.09.2020].
● Danowicz B., Realizm, metafora, publiczność, „Nowy Świat. Tygodniowy dodatek Głosu” 1956, nr 17.
● Flach J., „Przegląd Polski” 1913, tom 189.
● Grzymała-Siedlecki A., Tadeusz Rittner, „Listy z Teatru” 1924, z. 1.
● [Gbr] Gubrynowicz B., „Gazeta Lwowska” 1913, nr 257.
● Hebanowski S., „Lato” Rittnera w Zielonej Górze, „Nowy Świat”, dodatek do „Głosu Wielkopolskiego”, 1956, nr 15.
● Litwinowicz-Droździel M., Zmiana, której nie było. Trzy próby czytania Reymonta, Warszawa 2019.
● Milanowski A., Czy Tadeusz Rittner był pisarzem polskim czy niemieckim?, [w:] Recepcja literacka i proces literacki. O polsko-niemieckich kontaktach literackich od modernizmu po okres międzywojenny, red. G. Matuszek, G. Ritz, Kraków 1999.
● Partyga E., Wiek XIX. Przedstawienia, Warszawa 2016.
● Piotrowicz W., „Wrażenia teatralne”: „Lato”, komedia w trzech aktach Tadeusza Rittnera w Reducie, „Słowo” 1929, nr 95.
● Raszewski Z., Wstęp, [w:] Rittner T., Dramaty, t. I, oprac. Z. Raszewski, Warszawa 1966.
● Raszewski Z., Wstęp, [w:] Rittner T., Głupi Jakub. Wilki w nocy, wstęp i oprac. Z. Raszewski, Wrocław 1956.
● Ratajczakowa D., Komedia w epoce Młodej Polski, [w:] taż, W krysztale i w płomieniu. Studia i szkice o dramacie i teatrze, T. 1, Wrocław 2006.
● Rittner T., Komedia, „Kurier Warszawski”, 1911, nr 285, s. 5–6.
● Rittner T., Lato. Komedia, [w:] idem, Dramaty. Tom II, oprac. Z. Raszewski, Warszawa 1966.
● Rittner T., O teatrze „wesołym” i „smutnym”, „Świat” 1906, nr 17, s. 10.
● Skucha M., Męskość fabrykowana. Rzecz o homospołeczności, [w:] Formy męskości I, red. A. Dziadek, F. Mazurkiewicz, Warszawa 2018.
● Sussman H., Mężczyzna ekonomiczny i powstanie klasy średniej, przeł. T. Kaliściak, [w:] Formy męskości 3. Antologia przekładów, red. A. Dziadek, Warszawa 2018.
● Wandurski W., Magiczny namiastek życia (Światopogląd teatralny Tadeusza Rittnera), „Listy z Teatru” 1924, z. 1.
● Wysocki A., „Lato” Rittnera w Burgteatrze, „Gazeta Lwowska” 1912, nr 240.
● Zaremba P., Rittner? Fellini? Englert! „wPolityce”. https://wpolityce.pl/kultura/421664-rittner-fellini-englert [dostęp: 15.09.2020].
Go to article

Authors and Affiliations

Sabina Brzozowska
1
ORCID: ORCID

  1. Instytut Nauk o Literaturze, Uniwersytet Opolski
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Ekphrases are fairly common in the literature of the Young Poland movement, with descriptions of paintings of women making up a notable portion of such visual representations. This article examines the functioning of the motif of a woman’s portrait in the work of writers of the late 19th and early 20th century, including Stanisław Przybyszewski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Jan August Kisielewski, Karol Irzykowski, Wacław Berent and Stanisław Grudziński. The analyses, guided by feminist literary theory, focus on the implied artist's control over the painted figure (man over woman, but also the woman artist over the male recipient), the ways in which the work of art can becomes a vehicle of subconscious truths, the correspondences between emotions and colours.
Go to article

Bibliography

Literatura podmiotu

● Berent Wacław, Próchno, wstęp i oprac. J. Paszek, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1979.
● Grudziński Stanisław, Żona artysty, t. II, G. Gebethner i Spółka, Kraków 1891.
● Irzykowski Karol, Pałuba. Sny Marii Dunin, oprac. A. Budrecka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1981.
● Kisielewski Jan August, W sieci, oprac. R. Taborski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1969.
● Przerwa-Tetmajer Kazimierz, Anioł śmierci, Universitas, Kraków 2004.
● Przybyszewski Stanisław, Homo sapiens. Na rozstaju, Lektor, Warszawa 1923.
● Przybyszewski Stanisław, Mocny człowiek. Powieść, Gebethner i Wolff, Warszawa–Kraków, 1912.
● Przybyszewski Stanisław, Psychiczny naturalizm (O twórczości Edvarda Muncha), [w:] tegoż, Synagoga szatana i inne eseje, wybór, wstęp i tłum. G. Matuszek, Oficyna Literacka, Kraków 1995.
● Rimbaud Jean Arthur, Samogłoski, tłum. A. Ważyk, [w:] Symboliści francuscy, wyb. i wstęp. M. Jastrun, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1965.

Literatura przedmiotu

● Badowska Katarzyna, „Godzina cudu”. Miłość i erotyzm w twórczości Stanisława Przybyszewskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011.
● Bajda Justyna, Poeci – to są słów malarze… Typy relacji między słowem a obrazem w książkach poetyckich okresu Młodej Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010.
● Baudelaire Charles, O ideale i modelu, [w:] tegoż, Rozmaitości estetyczne, wstęp i przeł. J. Guze, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2000.
● Bourdieu Pierre, Męska dominacja, tłum. L. Kopciewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa 2004.
● Cixous Hélène, Śmiech Meduzy, „Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 4/5/6 (22/23/24), 1993, s. 147–166.
● Delumeau Jean, Strach w kulturze Zachodu. XIV-XVIII w., przeł. A. Szymanowski, Pax, Warszawa 1986.
● Dziadek Adam, Obrazy i wiersze. Z zagadnień interferencji sztuk w polskiej poezji współczesnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2011.
● Gutowski Wojciech, Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1997.
● Jung Carl Gustav, O naturze kobiety, wyb. i przeł. M. Starski, Brama, Poznań 1992.
● Kaluta Izabella, „Ona – sztuka”. Funkcje postaci kobiecych w „Próchnie” Wacława Berenta, „Pamiętnik Literacki” LXXXV, z. 2, 1994, s. 36–61.
● Kopaliński Władysław, Słownik symboli, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990.
● Kosiński Dariusz, Czego nawet nazwać nie można…, [w:] tegoż, Sceny z życia dramatu, Księgarnia Akademicka, Kraków 2004.
● Kunz Dominique, Poczucie obrazu, [w:] Ut pictura poesis, red. M. Skwara, S. Wysłouch, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2006.
● Markowski Michał Paweł, Ekphrasis. Uwagi bibliograficzne z dołączeniem krótkiego komentarza, „Pamiętnik Literacki”, XC, z. 2, 1999, s. 229–236.
● Markowski Michał Paweł, Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 1999.
● Nietzsche Fryderyk, Narodziny tragedji, przeł. L. Staff, Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska”, Warszawa 1924.
● Paglia Camille, Seksualne persony. Sztuka i dekadencja od Neferetiti do Emily Dickinson, przeł. M. Kuźniak, M. Zapędowska, Wydawnictwo Brama, Poznań 2006.
● Paszek Jerzy, Aluzje plastyczne w „Próchnie” Berenta, „Ruch Literacki”, z. 2 (113), 1979, s. 89–101.
● Podraza-Kwiatkowska Maria, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Universitas, Kraków 1994.
● Praz Mario, Mnemosyne. Rzecz o powinowactwie literatury i sztuk plastycznych, przeł. W. Jekiel, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2006.
● Praz Mario, Zmysły, śmierć i diabeł w literaturze romantycznej, przeł. K. Żaboklicki, wstęp: M. Brahmer, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2010.
● Rusek Iwona E., Pragnienie, symbol, mit. Studium o „Próchnie” Wacława Berenta, Uniwersytet Warszawski – Wydział Filozofii i Socjologii, Warszawa 2013.
● Samborska-Kukuć Dorota, Frustracje Julii Chomińskiej. Dylogia („W sieci”, „Ostatnie spotkanie”) Jana Augusta Kisielewskiego lekturą queerową?, „Teksty Drugie”, nr 4, 2011, s. 161-170.
● Wysłouch Seweryna, Literatura a sztuki wizualne. W perspektywie semiotyki [w:] Literatura a malarstwo – malarstwo a literatura. Panorama myśli polskiej XX wieku, red. G. Królikiewicz, O. Płaszczewska, I. Puchalska, M. Siwiec, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
● Zalewska Agata, Kobieta w prozie Wacława Berenta, [w:] Wiek kobiet w literaturze, red. J. Zacharska, M. Kochanowski, Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie, Białystok 2002.
Go to article

Authors and Affiliations

Lidia Kamińska
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Polonistyki, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This is a critical reading of a review essay of Zbigniew Herbert's “Study of the Object” by Jarosław Iwaszkiewicz. It was originally published in Życie Warszawy and reprinted in 2010 in a collection of his essays Rozmowy o książkach [ Conversations about Books]. The review was included in the book, as we are told by the editor, to illustrate Iwaszkiewicz's authorial criticism and his inexplicit dialogue with Czesław Miłosz. This article claims that the review essay can also be read as another episode in the history of complex relations between Iwaszkiewicz and Miłosz (and, indirectly, Miłosz and Herbert). Furthermore, the history of either pair of relations can be seen as an expression of the same conflict.
Go to article

Bibliography

● Bereza H., Alfabetyczność: teksty o literaturze i życiu, wyb. i red. P. Orzeł, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2018.
● Bereza H., Życiopisanie, [w:] E. Stachura, Poezja i proza, t. 5, Czytelnik, Warszawa 1984.
● Bernacki M., Szekspir jako"milczący świadek" ideowego sporu między Zbigniewem Herbertem i Czesławem Miłoszem: próba afektywnej lektury"Trenu Fortynbrasa" Zbigniewa Herberta, [w:] Ślady Szekspira: jego dzieło w literaturze i teatrze, red. M. Stankiewicz--Kopeć, K. Zabawa, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum, Kraków 2018.
● Franaszek A., Herbert. Biografia, T. 1, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2018.
● Franaszek A., Miłosz. Biografia, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2012.
● Galant J., Najgorsza jest niepewność. Portret artysty czasu przełomu, [w:] Powroty Iwaszkiewicza, Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań 1999.
● Gębicz J., Sztuka w życiu, życie sztuką, „Konteksty Kultury” 2018, z. 1.
● Gędas K., Anioł pocieszenia o oczach szklistych jak czereśnie: Jerzy Liebert w świetle wspomnień i krytyki literackiej Jarosława Iwaszkiewicza, „Irydion: literatura, teatr, kultura” 2016, t. 2.
● Gędas K., Epistola: In Carcere et Vinculis Oskara Wilde’a w recepcji Jarosława Iwaszkiewicza, „Tekstualia: palimpsesty literackie, artystyczne, naukowe” 2020, nr 3.
● Gędas K., „Król-Duch” Juliusza Słowackiego w recepcji Jarosława Iwaszkiewicza, „Colloquia Litteraria” 2015, nr 2.
● Gędas K., Recenzje literackie Jarosława Iwaszkiewicza, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2020.
● Gędas K., Reymont Iwaszkiewicza, „Colloquia Litteraria” 2018, nr 1.
● Herbert Z., Iwaszkiewicz J., Listy, „Zeszyty Literackie” 2003, nr 4.
● Iwaszkiewicz J., Dzienniki 1911–1955, Czytelnik, Warszawa 2010.
● Iwaszkiewicz J., Dzienniki 1956–1963, Czytelnik, Warszawa 2010.
● Iwaszkiewicz J., Guziki żołnierskiego płaszcza, „Życie Warszawy” 1970, nr 39.
● Iwaszkiewicz J., Hamlet, „Twórczość” 1974, nr 4.
● Iwaszkiewicz J., Listy do Felicji, Czytelnik, Warszawa 1979.
● Iwaszkiewicz J., Ludzie i książki, Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza”, Warszawa 1971.
● Iwaszkiewicz J., O czytaniu, „Życie Warszawy” 1957, nr 238.
● Iwaszkiewicz J., Przedmowa, [w:] W. Szekspir, Romeo i Julia; Hamlet, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1954.
● Iwaszkiewicz J., Rozmowy o książkach, Czytelnik, Warszawa 1961.
● Iwaszkiewicz J., Rozmowy o książkach, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1968.
● Iwaszkiewicz J., Rozmowy o książkach, Czytelnik, Warszawa 1983.
● Iwaszkiewicz J., Rozmowy o książkach: nowy wybór z lat 1954–1979, Czytelnik, Warszawa 2010.
● Kwiatkowski J., Poezja Jarosława Iwaszkiewicza na tle dwudziestolecia międzywojennego, Czytelnik, Warszawa 1975.
● Markowska H., Siena w literaturze polskiej XX wieku: Iwaszkiewicz – Miłosz – Herbert, „Pamiętnik Literacki” 2017, z. 2.
● Miłosz C., Herbert Z., Korespondencja, Fundacja Zeszytów Literackich, Warszawa 2006.
● Miłosz C., Iwaszkiewicz J., Portret podwójny, Fundacja Zeszytów Literackich, Warszawa 2011.
● Płachecki M., Wprowadzenie do krytyki autorskiej, „Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja” 1976, nr 4–5 (28–29).
● Romaniuk R., Inne życie, t. 1, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2012.
● Romaniuk R., Pojechać do Wilka, [w:] J. Iwaszkiewicz, Droga. Proza i wiersze, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2020.
● Ruszar J.M., Hamlet w pułapce losu (według Zbigniewa Herberta), [w:] Ślady Szekspira: jego dzieło w literaturze i teatrze, red. M. Stankiewicz-Kopeć, K. Zabawa, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum, Kraków 2018.
● Szydłowska W., Camus, Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 2002.
● Świątkowska W., Hamlet.pl: myślenie Hamletem w powojennej kulturze polskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2019.
● Trznadel J., Polski Hamlet, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1989.
● Wyka K., Wstęp, [w:] K.K. Baczyński, Utwory zebrane, t.1, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1979.
● Zagórski J., Śmierć Słowackiego, „Tygodnik Powszechny” 1947, nr 14–15.
Go to article

Authors and Affiliations

Joanna Gębicz
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Polonistyki, Uniwersytet Jagielloński
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The sketch comedy Szopki, a show staged irregularly (1927–1931) by a trio of poets who clustered round the avant-garde magazine Reflektor was a fascinating artistic project combining literary aspiration and popular culture. This article tries to position Szopki in the context of the burgeoning entertainment industry and the specific social, political and economic conditions of Lublin, a provincial centre that joined an ambitious modernization project. However, to continue the Great Lublin Project the town needed to borrow more money it could not possibly pay back. No wonder the official narrative of modernization came under an unending barrage of ridicule and derision while local satire revelled in words like crisis, credit, bankruptcy, seizure and sale.
Go to article

Bibliography

● J. Arnsztajn, K. Bielski, W. Gralewski, Pierwsza Szopka Reflektora, w zbiorach Muzeum Józefa Czechowicza w Lublinie, sygn. MC 143 R.
● J. Arnsztajn, K. Bielski, Druga Szopka Reflektora, w Zbiorach Specjalne Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie, sygn. 2156.
● Z. Bauman, Płynna nowoczesność, przeł. T. Kunz, Kraków 2006.
● M. Berman, „Wszystko, co stałe, rozpływa się w powietrzu”. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności, przeł. M. Szuter, Kraków 2006.
● K. Bielski, Most nad czasem, Lublin 1963.
● Ł. Biskupski, Miasto atrakcji. Narodziny kultury masowej na przełomie XIX i XX wieku. Kino w systemie rozrywkowym Łodzi, Warszawa 2013.
● T. Bocheński, Szopka lubelska, „Ziemia Lubelska” 15.05.07.
● J. Cymerman, D. Gac, G. Kondrasiuk, Scena Lublin, Lublin 2017.
● J. Cymerman, A. Wójtowicz, Uwagi wydawców, [w:] Józef Czechowicz, Pisma zebrane, t. 9, Varia, oprac. Jarosław Cymerman, Aleksander Wójtowicz, Lublin 2013, s. 653–654.
● J. Czechowicz, Pisma zebrane, t. 1, Wiersze i poematy, opr. J.F. Fert, Lublin 2012.
● A. Czuchryta, Przemysł rolno-spożywczy w województwie lubelskim w latach 1918–1939, Lublin 2008.
● D. Fox, Kabarety i rewie międzywojennej Warszawy. Z prasowego archiwum dwudziesto-lecia, Katowice 2007.
● H. Gawarecki, O dawnym Lublinie, Lublin 1974.
● Historia Lublina w liczbach, A. Jakubowski, U. Bronisz, E. Łoś, Lublin 2017.
● M. Hemar, J. Lechoń, A. Słonimski, J. Tuwim, Szopki Pikadora i Cyrulika Warszawskiego, opr. T. Januszewski, Warszawa 2013.
● E. Jabłońska-Depuła, Wielkomiejski plan rozwoju Lublina z 1924 roku, [w:] Lublin w dziejach i kulturze Polski, pod red. T. Radzika i A. Witusika, Lublin 1997.
● T. Kłak, Czasopisma awangardy, cz. 1, 1919–1931, „Polska Akademia Nauk”, Wrocław 1978.
● E. Krasiński, Warszawskie sceny 1918–1939, Warszawa 1976.
● S. Kruk, Teatr Miejski w Lublinie 1918–1939, Lublin 1997.
● Kuligowska-Korzeniewska, Kabaret w złym mieście podczas Wielkiej Wojny oraz M. Szydłowska, Gwiazdy i meteory lwowskiego „Ula”, [w:] Kabaret – poważna sprawa, pod red. D. Fox i J. Mikołajczyka, Katowice 2015.
● Z. Landau, Pożyczki ulenowskie, „Najnowsze Dzieje Polski: Materiały i Studia z Okresu 1914–1939” 1958, t. 1.
Go to article

Authors and Affiliations

Aleksander Wójtowicz
1
ORCID: ORCID

  1. Instytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Instructions for authors

„Ruch Literacki” jest czasopismem polonistycznym i publikuje teksty dotyczące literatury polskiej (interpretacje), teorii literatury i komparatystyki.

Propozycje artykułów (do 41 000 znaków) należy przesyłać w wersji drukowanej i elektronicznej: w wersji drukowanej na adres redakcji: ul. św. Jana 28, 31-018 Kraków, w wersji elektronicznej – mailem na adres” ruchliteracki@gmail.com(lub na płycie CD dołączonej do wydruku). Prosimy o dostosowanie aparatu przypisów do zasad obowiązujących w „Ruchu Literackim”. Tekst nie może być wcześniej publikowany.

Prosimy o podanie afiliacji, adresu korespondencyjnego, w tym elektronicznego, a także o dołączenie:

1. streszczenia artykułu (do 1000 znaków),

2. słów kluczowych,

3. bibliografii według wzorca (dostępnego na stronie: https://pbn.nauka.gov.pl/pci/zakres-wymaganych-danych/bibliografia):

W przypadku książki: nazwisko i imię autora, rok, tytuł książki, miejsce wydania: wydawnictwo.

W przypadku rozdziału książki: nazwisko i imię autora, rok, tytuł rozdziału. W tytuł książki, miejsce wydania: wydawnictwo.

W przypadku publikacji w czasopiśmie: nazwisko i imię autora, rok, tytułu artykułu, tytułu czasopisma, zeszytu i stron, na których znajduje się publikacja.

Zgłoszenie artykułu do czasopisma jest jednoznaczne z wyrażeniem zgody na opublikowanie w wersji papierowej i elektronicznej. Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów.

Zasady kwalifikowania publikacji do druku

This page uses 'cookies'. Learn more