Nauki Humanistyczne i Społeczne

Studia Socjologiczne

Zawartość

Studia Socjologiczne | 2018 | No 2

Abstrakt

Cel artykułu to pokazanie, że badania z zakresu socjologii cyfrowej są ważnym uzupełnieniem większości projektów badań społecznych oraz wprowadzenie systematyzacji pojęciowej. Omawiam różnice znaczeniowe i kategoryzacyjne pojęć. Przedstawiam podstawowe zalety badań ilościowych i Big Data, argumentując, że pełne ich wykorzystanie jest możliwe przede wszystkim dzięki uzupełnieniu badań ilościowych o thick data pochodzące z pogłębionych badań jakościowych. Postuluję, że dostęp do Big Data w większym stopniu wymusza umiejętną triangulację metodyczną i stosowanie etnografii cyfrowej. Twierdzę również, że socjologia w niedalekiej przyszłości będzie musiała nie tylko uwzględniać badania społeczności internetowych w niemal każdym projekcie badawczym, oraz nie tylko wchłonąć znaczną część warsztatu badawczego z zakresu analizy danych rozwiniętego w naukach ścisłych, ale także wypracować metody łączenia Big Data z etnografią cyfrową.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dariusz Jemielniak

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie teorii praktyk oraz teorii praktyk rodzinnych i bazującej na niej koncepcji displaying families jako alternatywy dla prowadzenia badań w obszarze socjologii rodziny. Choć teorie praktyk oraz związana z nimi perspektywa doing families stanowią inspirację dla polskich badaczy rzeczywistości społecznej, to założenia teoretyczne tych koncepcji – zwłaszcza ich najbardziej aktualne wersje – rzadko są analizowane w sposób systematyczny. Dodatkowo, koncepcja displaying families jest mało znana jako metoda badawcza. Tymczasem, wydaje się że podejście inspirowane teoriami praktyk może być szczególnie cenne dla prowadzenia badań nad współczesnym życiem rodzinnym z co najmniej czterech powodów, które zostały opisane w ostatniej, trzeciej części artykułu. W pierwszej części tekstu przedstawiono analizę głównych założeń teorii praktyk, a w części drugiej – głównych założeń teorii praktyk rodzinnych oraz koncepcji displaying families.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Małgorzata Sikorska
ORCID: ORCID

Abstrakt

Jednym z podstawowych celów realizacji sondaży o charakterze porównawczym jest wnioskowanie o międzykulturowych różnicach opartych na pomiarze pewnych konstruktów latentnych. Porównania takie są uzasadnione, jeśli tylko owe konstrukty mierzą w każdym kraju to samo oraz w taki sam sposób. Celem tego artykułu jest weryfikacja hipotezy o ekwiwalentności pomiaru skali zaufania politycznego w dwudziestu krajach uczestniczących w siódmej rundzie Europejskiego Sondażu Społecznego. Analiza stopnia dopasowania modeli pomiarowych opartych na równaniach strukturalnych pozwoliła przyjąć hipotezę o konfiguralnej oraz metrycznej ekwiwalentności pomiaru skali zaufania politycznego. Jednocześnie odrzucono hipotezę o pełnej inwariancji skalarnej tego konstruktu, przy czym najbardziej problematyczny okazał się pomiar wskaźnika zaufania do systemu prawnego. Na zakończenie ukazano możliwości wnioskowania o międzykrajowych różnicach w poziomie zaufania politycznego, pomimo odrzucenia hipotezy o pełnej inwariancji pomiarowej tego konstruktu.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Piotr Jabkowski
ORCID: ORCID

Abstrakt

Pierre’a Bourdieu jedynie w znikomym stopniu korzysta ze źródeł biograficznych, przez co obraz kultur ludowych (w tym obraz socjalizacji samego autora) pozostaje niepełny. Wykorzystanie źródeł autobiograficznych pochodzących z różnych kultur i okresów historycznych umożliwia omówienie relatywnie niezmiennych wzorów kulturowych klasy ludowej. Artykuł porównuje dwa oparte na autobiograficznych wspomnieniach obrazy wzorów kultury robotniczej (ludowej) pochodzące z klasycznej pracy Richarda Hoggarta na temat brytyjskiej klasy robotniczej w połowie XX wieku oraz portretu współczesnej klasy robotniczej w USA, który stworzył Alfred Lubrano. Porównanie tych prac pozwala wyodrębnić siedem grup wzorów kulturowych, związanych kolejno (1) ze wspólnotowym życiem skoncentrowanym wokół domu, (2) wartościami (pozornie paradoksalne współistnienie konserwatyzmu i tolerancji w klasie ludowej), (3) wykorzystywaniem ciała jako towaru, (4) przyjętymi sposobami komunikacji, (5) trzema rodzajami „praktycyzmu”, a także (6) gustem kulinarnym i (7) sposobami gospodarowania domowym budżetem. Materiał ten pozwala pokazać metodologiczne możliwości, jakie stwarza rozszerzenie perspektywy metodologicznej Pierre’a Bourdieu o podejście biograficzne.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Kamil Łuczaj
ORCID: ORCID

Abstrakt

Pierre Bourdieu pozostaje prominentną postacią nie tylko w socjologii sztuki i kultury, ale socjologii w ogóle. Jego koncepcje są szeroko omawiane i przyczyniają się do generowania licznych, empirycznych i teoretycznych działań w tej dyscyplinie. Jednakże jego spuścizna bywa kwestionowana i bardziej lub mniej modyfikowana. Podążając nowymi ścieżkami badań, autor stara się ocenić, jak dalece twierdzenia Bourdieu o zróżnicowaniu publiczności sztuki, estetycznej dyspozycji i kompetencji artystycznej są aktualne, a jak bardzo wymagają przemyślenia w kontekście współczesnych przemian estetycznych. Bazując na badaniach uczestnictwa w kulturze i preferencjach mieszkańców dużego miasta, pokazano estetyczne wymiary i postawy, które są aktywne podczas kontemplowania sztuki. Zidentyfikowano różne konfiguracje dyspozycji, z nich niektóre (jak konfiguracja „postmodernistyczna”) nie były obecne w pracach Bourdieu. Inne wyniki potwierdzają przypuszczenie, że odbiór sztuki i wiedza związane są z pozycją klasową i zasobami kapitału, włączając kapitał społeczny i indywidualne sieci.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Michał Cebula
ORCID: ORCID

Abstrakt

Główne pytanie tekstu dotyczy wchodzenia w dorosłość młodych Polaków w wieku 18-29 lat, ich postrzegania dorosłości. Zgodnie z wynikami badania młodzi odchodzą obecnie od definiowania dorosłości w kategoriach tradycyjnych markerów społecznych na rzecz własności intrapsychicznych oraz kompetencji. Dorosłość jest silnie związana z postrzeganiem siebie jako osoby kompetentnej w obszarze zawodowym i relacji społecznych, z pewną autonomię. Markery te (kompetencji, relacji, autonomii) na poziomie mikro odpowiadają najważniejszym potrzebom psychicznym człowieka (teoria autodeterminacji). Na poziomie makro markery te są zbieżne z charakterystyką czterech europejskich modeli wchodzenia w dorosłość, stworzonych przez Cécile van de Velde. Polski model wydaje się mieć charakter hybrydowy, łączący dużą rolę kompetencji zawodowych i autonomii z naciskiem na samorozwój jednostki.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dorota Wiszejko-Wierzbicka
Agnieszka Kwiatkowska

Abstrakt

Artykuł przywołuje różne ujęcia kategorii sprawstwa w naukach społecznych, wskazując na ich ograniczenia w analizie doświadczeń kobiet zaangażowanych w działania w strukturach organizacji religijnych. Celem artykułu jest przybliżenie koncepcji sprawstwa jako wymiaru ludzkiego działania, które jest ukierunkowane na reprodukowanie religijnego status quo, a także systematyzacja różnych, ugruntowanych w badaniach nad płcią i religią ujęć sprawczych wzorów działań (autorstwa m.in. Orit Avishai, Kelsy Burke). Dane empiryczne, do których odwołuje się tekst, są efektem badań zrealizowanych w ramach dwóch projektów, dotyczących relacji między gender a religią, zrealizowanych w Polsce i w Anglii. Tekst bazuje przede wszystkim na wynikach indywidualnych wywiadów pogłębionych przeprowadzonych m.in. z kobietami aktywnymi w organizacjach kurialnych Kościoła katolickiego w Polsce i w polskich organizacjach kościelnych w Anglii działających w ramach Polskich Misji Katolickich.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Katarzyna Leszczyńska
ORCID: ORCID

Abstrakt

Celem eseju jest omówienie badań Alice Goffman, opublikowanych w książce On the Run. Fugitive Life in an American City (2014) w kontekście innych badań oraz aktualnych debat na temat wykluczenia i przemocy w miastach amerykańskich. W pierwszej części przedstawiony został kontekst społeczny i badawczy omawianej problematyki. Druga część referuje główne argumenty krytyczne wysuwane wobec sposobu prowadzenia badań etnograficznych i odpowiedź na tę krytykę ze strony zaangażowanych w nie badaczy. Ostatnia część tekstu zawiera omówienie sposobu prowadzenia badań przez Goffman oraz odniesienie do argumentów krytycznych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Małgorzata Krywult-Albańska
Łukasz Albański

Instrukcja dla autorów

„Studia Socjologiczne” przyjmują do publikacji wyłącznie teksty oryginalne. Złożone teksty nie mogą być opublikowane wcześniej w innych miejscach, ani też w tym samym czasie rozpatrywane pod kątem publikacji gdzie indziej, niezależnie od charakteru wydawnictwa oraz języka publikacji. Publikujemy także teksty w języku angielskim, jeśli zostaną nadesłane w płynnej angielszczyźnie, stosowanej w akademickich publikacjach z zakresu nauk społecznych (redakcja nie będzie ich korygowała językowo) i przejdą procedurę kwalifikacyjną. Wszystkie teksty (także recenzje książek) powinny być zatytułowane. Do artykułów i esejów recenzyjnych należy dołączyć abstrakt w języku polskim i angielskim oraz słowa kluczowe.
Od 2019 roku wszyscy autorzy składający tekst do „Studiów Socjologicznych” muszą podać identyfikator ORCID (Open Researcher and Contributor ID), który będzie wpisany przy nazwisku i afiliacji autora. Można go uzyskać poprzez zarejestrowanie się na https://orcid.org.
W zrozumieniu idei ORCID pomocne mogą być informacje (po polsku) na stronie http://ekulczycki.pl/warsztat_badacza/orcid-identyfikator-ktory-kazdy-naukowiec-powinien-miec/.
Artykuły i inne materiały nadsyłamy do redakcji  wyłącznie za pośrednictwem programu Editorial System dostępnego na stronie  https://www.editorialsystem.com/stsoc/.  Instrukcja zamieszczona jest poniżej.  

Tytuł

Możliwie krótki (najlepiej 5-7 wyrazów); jednoznaczny, bez cytatów i raczej bez metafor.  Unikamy podtytułów. Łatwy do zapamiętania i klarowny także w wersji anglojęzycznej.

Objętość

Preferowana całkowita objętość artykułu: 5–9 tysięcy wyrazów, razem z tabelami i wykresami (5 tys. wyrazów to ok. 15 stron przy czcionce Times New Roman 12 i odstępie 1,5).

Wymagania techniczne

Wymagania techniczne są następujące: format A4; edytor Word lub podobny; czcionka Times New Roman 12; odstępy między wierszami 1,5; marginesy 25 mm ze wszystkich stron; wyrównanie do lewego i prawego marginesu (wyjustowanie); paginacja w prawym dolnym rogu; numeracja stron ciągła; tytuł całości pogrubionymi literami i wyśrodkowany; pozostałe tytuły wyrównane do lewej, wyróżnione pogrubieniem i poprzedzającym je, dodatkowym odstępem. Akapity należy rozpoczynać od wcięcia. Tabele, wykresy itp. wyłącznie czarno-białe należy dołączyć na końcu tekstu.

Struktura

Artykuł winien zawierać poniższe elementy składowe. Autor ma swobodę w ich ujęciu i nazwaniu, lecz winny one być łatwe do zidentyfikowania dla recenzentów, co zwiększy szanse publikacji.

  1. Główna teza (problem do rozwiązania, pytanie badawcze)
  2. Osadzenie w teorii/literaturze (i pokazanie bezpośrednich związków między teorią a postawionym problemem)
  3. Metodologia
  4. Dane i analiza. Omówienie i interpretacja wyników.
  5. Wnioski (konkluzje).
Abstrakt

Abstrakt powinien ułatwić czytelnikowi dotarcie do tekstu i zachęcać do sięgnięcia po cały artykuł. Prezentuje pytanie badawcze, cel i zakres pracy, wykorzystane dane, metodę i zakres badania, wreszcie przedstawia najważniejsze tezy i  wyniki.

Abstrakt powinien być napisany w trzeciej osobie i nie powinien powtarzać ani parafrazować tytułu tekstu. Nie powinien też zawierać definicji, cytatów ani elementów argumentacji. Ma być zwięzły, pozbawiony efektów stylistycznych i powtórzeń. Zachęcamy do pisania zdaniami prostymi lub współrzędnie złożonymi, bez zdań wtrąconych. Nieprecyzyjny, nietrafny lub nierzetelny abstrakt utrudnia odtworzenie na jego podstawie treści tekstu, a tym samym zmniejsza szansę odzewu ze strony czytelników.

Słowa kluczowe  

Autor powinien wskazać 3 – 5  słów kluczowych. Pierwszym może być szczegółowa nazwa subdyscypliny socjologicznej, do której należy praca. Słowa kluczowe nie powinny być zbyt ogólne (np. globalizacja, kapitalizm, zmiana społeczna), mogą być nimi nazwy własne. Winny być tak dobrane, by czytelnik mógł znaleźć tekst wyszukując go według słów kluczowych w elektronicznej bazie czasopism.  Ponieważ abstrakty i słowa kluczowe są tłumaczone na angielski, autor powinien brać pod uwagę ich przekładalność. Zachęcamy do używania możliwie standardowej, powszechnie stosowanej terminologii zarówno polskiej, jak i angielskiej, unikania neologizmów, metafor etc.

 Opiniowanie i kwalifikowanie tekstów do druku

Wraz z tekstem autor składa oświadczenie, że praca jest wyłącznym i  oryginalnym dorobkiem autora(ów), że udział innych osób, które przyczyniły się do powstania tekstu został odnotowany (np. w formie przypisu lub podziękowania za udostępnienie danych, opracowanie metody pomiaru, konsultację metodologiczną itp.) oraz że wśród autorów nie jest wymieniona osoba, której wkład w powstanie tekstu jest nieznaczący (tzw. honorary authorship).

Wzór oświadczenia

Jeśli do powstania tekstu przyczyniło się udzielone autorowi(om) wsparcie (np. stypendium autorskie, grant badawczy itp.), to autor zobowiązany jest podać w tekście (w przypisie) źródła finansowania badań lub samej publikacji.

Każdy nadesłany tekst jest opiniowany przez dwóch recenzentów w systemie double-blind review, czyli recenzenci nie wiedzą, kto jest autorem, a autor nie wie, kim są recenzenci. Lista recenzentów zawarta jest na drugiej stronie okładki i na stronie internetowej „Studiów”.

Recenzenci przedstawiają swoją opinię w formie pisemnej. Recenzja zawiera finalną konkluzję, wyrażoną poprzez zakwalifikowanie tekstu do jednej z czterech kategorii:

1. Przyjąć do druku bez zmian lub z drobnymi poprawkami techniczno-redakcyjnymi

2. Zaakceptować po uwzględnieniu (nielicznych) poprawek wskazanych przez recenzenta

3. Ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji

4. Odrzucić. 

Główne kryteria brane pod uwagę przez recenzentów to:

a/ Oryginalność i teoretyczna doniosłość problematyki (także koncepcji i metody badawczej);

b/ Metodologiczna poprawność; wiarygodność/adekwatność danych;

c/ Jasne przedstawienie głównej tezy/pytania badawczego klarowny i logiczny styl wywodu;

d/ Jak dalece tekst wzbogaca (modyfikuje) dotychczasowe ustalenia teoretyczne, metody badawcze i wyniki badań;

e/ Poprawność formalna tekstu (zgodność z wymaganiami określonymi przez redakcję).

Dodatkowo, w zależności od charakteru nadesłanego tekstu, brane są pod uwagę:

a/ inspiracja do dyskusji naukowej;

b/ potencjał dydaktyczny tekstu;

c/ bazowanie na oryginalnych danych empirycznych. 

Poprawki

Zdecydowana większość recenzji zaleca wprowadzenie mniejszych lub większych poprawek.  Poprawki te winny być wyraźnie zaznaczone (np. poprzez opcję „śledź zmiany”, wyróżnienie kolorem, itp.). Gdy zmiany są poważniejsze (konkluzja recenzenta nr 3: „ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji”) oczekujemy trzech rzeczy:

  • roboczego tekstu (na wcześniejszej wersji w przejrzysty sposób naniesione są zmiany); 
  • czystopisu nowej wersji;
  •  odpowiedzi na recenzje, gdzie autor ustosunkuje się do recenzji, wskaże co zmienił, a czego nie zmienił (i dlaczego), itp.
Autocytowanie

Rankingi pozycjonują czasopisma biorąc pod uwagę wiele kryteriów. Rankingi są ważne, bo od nich zależy punktowa „wycena” publikacji. Negatywnym czynnikiem oceny są tzw. autocytowania  (im ich więcej, tym gorzej), rozumiane jako przywoływanie (cytowanie) publikacji zamieszczonych w tym samym czasopiśmie.  Preferowane są przywołania/cytowania z innych czasopism, najlepiej „topowych” w danej dziedzinie. Oczywiście niekiedy odwołanie się do artykułu ze „Studiów Socjologicznych” jest niezbędne dla właściwego przedstawienia argumentacji. Niemniej, teksty z przesadną liczbą autocytowań będą kierowane do recenzentów pod warunkiem radykalnego ich ograniczenia.

Standardy etyczne

Redakcja „Studiów Socjologicznych” przywiązuje dużą wagę do standardów rzetelności naukowej i respektowania zasad dobrych praktyk w nauce. Wszystkie przejawy naruszania prawa lub etyki działalności naukowej, w tym plagiaty i autoplagiaty, będą dokumentowane i upubliczniane.

Obowiązujący format not bibliograficznych

Odsyłacze do literatury umieszczane są w tekście (nie w przypisie!) i przyjmują postać (Szczepański 1969: 123). Jeśli w  tekście są przypisy, powinny być one nieliczne, krótkie i umieszczone na końcu, przed bibliografią.

Spis literatury na końcu tekstu ma być sporządzony wedle następującego wzoru:

Monografia:

Szczepański, Jan. 1969. Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.

Redakcja pracy zbiorowej:

Berkman, Lisa F. and Ichiro Kawachi, eds. 2000. Social Epidemiology. New York: Oxford University Press.

Rozdział w pracy zbiorowej:

Janicka, Krystyna. 1970. Społeczne aspekty ruchliwości geograficznej. W: W. Wesołowski (red.).  Zróżnicowanie społeczne. Wrocław: Ossolineum, s. 375-400.

Artykuł w czasopiśmie:

Wejland, Andrzej P. 1991. Ukryte porównania. „Studia Socjologiczne” 1-2: 91-108.

Malewska, Hanna i Violaine Londe-Tarbes. 1996. Społecznicy, ich tożsamość i zaangażowanie. „Studia Socjologiczne” 2: 35-54.

Artykuł w czasopiśmie gdy dostępny DOI:

Halamska, Maria. 2016. The Evolution of Family Farms in Poland: Present Time and the Weight of the Past. „Eastern European Countryside” 22: 27-51, DOI: https://doi.org/10.1515/eec-2016-0002.

Źródła internetowe:

Odsyłacz w tekście ma taka samą postać jak przy „papierowych” publikacjach, natomiast w bibliografii na końcu podany jest link do publikacji internetowej i data dostępu w formule DD MM RRR.

Przykład 1: W tekście (CBOS 2016);  w bibliografii: CBOS.2016. Stosunek do przyjmowania uchodźców. Komunikat z badań nr 169. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_169_16.PDF. Dostęp 17.09.2017.

Przykład 2: W tekście (Wang 2017); w bibliografii: Wang, Trisia. 2017. Big Data Needs Thick Data. „Etnography Matters”. http://ethnographymatters.net/blog/2013/05/13/big-data-needs-thick-data/. Dostęp 17.09.2017.

 

Instrukcja do Editorial System

1. Wejdź na stronę https://www.editorialsystem.com/stsoc/.

2. Kliknij „utwórz nowe konto” i jako login podaj swój adres e-mail.

3. Wypełnij formularz rejestracyjny i wprowadź hasło. Zapamiętaj (zapisz) hasło, gdyż dalsze kontakty z redakcją będą realizowane wyłącznie za pomocą Editorial System (dalej ES).

4. Procedura logowania jest taka sama dla autorów i recenzentów. Recenzentom zostanie przez system przypisany ich recenzencki status, o czym zostaną e-mailowo poinformowani. Dalsza część instrukcji dotyczy autorów.

5.  Po pomyślnym zalogowaniu kliknij „wyślij nowy artykuł”.

6. Postępuj wedle instrukcji wyświetlanych na monitorze. Procedura zgłoszenia tekstu do „Studiów Socjologicznych” obejmuje 13 kroków. Każdy z nich musi zostać pomyślnie zrealizowany, inaczej ES nie wyśle tekstu do redakcji. Komentarze do niektórych kroków:

Krok 3: skrócony tytuł. ES dopuszcza 60 znaków, lecz zalecamy 30-35. Skrócony tytuł będzie uwidoczniony na okładce i w nagłówkach poszczególnych stron.

Krok 5: streszczenie po polsku i angielsku. ES dopuszcza 150 słów.

Krok 6: autorzy. Osoba składająca tekst (zalogowana do ES) będzie automatycznie wskazana jako autor do korespondencji (cała komunikacja z redakcją będzie przechodziła przez e-mail tej osoby) i jako pierwszy autor. Od roku 2019 obligatoryjne dla wszystkich autorów jest podanie identyfikatora ORCID. Można go utworzyć klikając link zamieszczony w ES. Jeżeli jest więcej autorów, kliknij „dodaj autora” i podaj ich dane. Po dodaniu będzie możliwość zmiany kolejności autorów (autor wysyłający nie musi być pierwszy). Jeśli chcesz zmienić autora do korespondencji, kliknij odpowiednią ikonę.

Krok 7: oświadczenie autorów. Należy uprzednio wypełnić i podpisać oświadczenie (można je pobrać ze strony „Studiów”), następnie zeskanować i dołączyć do ES. Bez oświadczenia artykuł nie zostanie przesłany.

Krok 8: słowa kluczowe. Każde wpisane słowo należy osobno zatwierdzić przez ENTER.

Krok 9: dziedziny. Wskaż dziedziny (najlepiej jedną!), które najlepiej odpowiadają treści artykułu. Pomoże nam to dobrać kompetentnych recenzentów.

Krok 11: pliki do załączenia. Załącz tekst artykułu. ES dopuszcza osobne pliki dla tabel i wykresów, ale nie jest to konieczne. Niemniej, skomplikowane wykresy/ryciny proponujemy dołączyć osobno. Proszę pamiętać, że kolorowe ryciny/diagramy nie będą akceptowane i zadbać o to, by ryciny/mapy/wykresy w odcieniach szarości były maksymalnie czytelne.

Krok 12: plik PDF. ES automatycznie wygeneruje plik PDF, który należy otworzyć i zaakceptować. Recenzenci będą pracować na pliku PDF, lecz będą mieli także wgląd w oryginalny plik w Wordzie.

Krok 13: wyślij do redakcji. System nada artykułowi numer, którym można posługiwać się w kontaktach z redakcją. Po pomyślnym wysłaniu tekstu autor dostanie automatycznego e-maila potwierdzającego złożenie tekstu.

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji