Nauki Humanistyczne i Społeczne

Studia Socjologiczne

Zawartość

Studia Socjologiczne | 2019 | No 1

Abstrakt

Autor definiuje pojęcie kultury przez odniesienie do szczególnej kategorii znaczeń normatywnych, czyli wartości. System wartości zorganizowany jest wokół trzech wartości najbardziej ogólnych i fundamentalnych: prawdy, dobra i piękna. Odpowiednio mówić można o trzech domenach kultury: kulturze poznawczej, kulturze moralnej i kulturze estetycznej. Desygnatami kultury poznawczej są przekonania, poglądy, opinie podzielane przez członków społeczeństwa. Desygnatami kultury moralnej są relacje łączące jednostki w przestrzeni międzyludzkiej. Desygnatami kultury estetycznej są szczególnego typu wytwory należące do sztuki artystycznej lub użytkowej. Podobieństwo wartości w każdym z tych trzech obszarów stanowi silny czynnik wytwarzający więzi społeczne i wspólnoty, a także tożsamości społeczne. Kultura jest fundamentem żywej i bogatej tkanki społecznej, społeczeństwa obywatelskiego.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Piotr Sztompka

Abstrakt

Konceptualną ramą badań nad ruchliwością jest teoria modernizacji. Stwierdza się w niej, że wzrost otwartości jest dominującą tendencją, która wynika z postępującej liberalizacji i rozwoju gospodarki rynkowej. Wbrew tym oczekiwaniom bariery ruchliwości okazują się na ogół stabilne. Ustalenia te dotyczyły głównie zachodnich demokracji. Nasza analiza jest kontynuacją tego podejścia w odniesieniu do Polski. Opierając się na danych z lat 1982–2016 wskazujemy, że po pierwsze, dokonuje się systematyczne obniżenie wpływu wykształcenia na pozycję zawodową, co przeciwdziała zwiększaniu się ruchliwości międzypokoleniowej. Po drugie, tendencja ta nie obniżyła jednak tzw. względnych szans ruchliwości, chociaż mogło to być bardziej związane z przekształceniami struktury zawodowej niż ze wzrostem otwartości barier społecznych. Po trzecie, za stabilnym charakterem wzorów ruchliwości przemawia utrzymywanie się nierówności edukacyjnych. Po czwarte, okazuje się, że w odróżnieniu od badań w innych krajach, w przypadku Polski, wyższe wykształcenie nie osłabia, ale raczej wzmacnia znaczenie dziedziczenia pozycji rodziców.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Henryk Domański
ORCID: ORCID
Bogdan W. Mach
ORCID: ORCID
Dariusz Przybysz

Abstrakt

Barwne historyczne dzieje klientelizmu jako fenomenu społecznego zawsze miały ścisły związek z władzą polityczną, jej zdobywaniem, podtrzymywaniem i sprawowaniem. Dotyczy to każdego szczebla władzy. Klientelizm jako aktywność niepenalizowana może sprzyjać działaniom pozaprawnym, których celem jest czasami nieuprawnione wpływanie na wyniki rozgrywek wyborczych. W artykule wskazano, jak relacje klientalne na poziomie gmin mogą łączyć się z nieuprawnionym wpływem na losy starć wyborczych w wyborach gminnego organu wykonawczego. W tym celu zaprezentowano wybrane strategie aktorów gminnych, których podstawą jest klientelizm i które wdrażane są w celu modyfikacji wyników wyborów gminnych włodarzy. Artykuł kończy dyskusja w zakresie możliwości wykrywania naruszeń wyborczych za pomocą analiz tzw. bliskich wyborów w schemacie regresji nieciągłej (Regression Discontinuity Design – RDD).

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Sławomir Bartnicki
ORCID: ORCID

Abstrakt

Sport, a szczególnie piłka nożna postrzegane są jako domena typowo męska, zarówno w kontekście zawodników, jak i kibiców. Poniższy artykuł dotyczy procesów kształtowania narracji o męskości w środowisku kibiców piłkarskich. Ma on na celu wyjście poza stwierdzenie, że świat kibiców to męski świat. Analiza zawarta w tekście dotyczy tego, jak męski charakter kibicowania jest kształtowany i podtrzymywany. Z tego powodu celem niniejszego studium jest próba odpowiedzi na następujące pytania badawcze: (a) za pomocą jakich kategorii kibice opisują znaczenie męskości i relacji między mężczyznami – kibicami?; (b) w jaki sposób degradują męską tożsamość innych kibiców? Analiza narracji o męskości pozwala wyodrębnić najważniejsze kategorie męskości dominujące w tym środowisku, które związane są z manifestowaniem męskości poprzez braterskie więzi, jak również poprzez feminizację innych mężczyzn. Akceptowalną formą męskich więzi jest „braterstwo”, którego granice kształtowane są przez wykluczanie z tej sfery kobiet oraz feminizowanie mężczyzn, którzy nie pasują do obrazu „prawdziwie” męskiego kibica.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Honorata Jakubowska
Dominik Antonowicz
ORCID: ORCID
Radosław Kossakowski

Abstrakt

W miarę wzrostu technologicznego i naukowego zaawansowania współczesnych społeczeństw przyszłość coraz częściej definiowana jest w kategoriach różnych wariantów nieuniknionej synergii człowieka i maszyny. W tym wyobrażeniu ciało człowieka wydaje się jedynie tymczasowym wehikułem, który nie stanowi bynajmniej naszej natury. Cielesność (being flesh) stanowi jedynie etap na drodze nieuchronnego postępu technonauki, który miałby zapewnić człowiekowi wolność morfologiczną. Taką przynajmniej optykę, czy też wizję przyszłości, tworzy transhumanizm. Artykuł jest próbą odczytania, w jaki sposób w transhumanistycznej narracji ciało biologiczne podlega problematyzacji, a także prześledzenia, jak w tym kontekście wymogi technonauki i dostępne możliwości technologicznych interwencji zmieniają i narzucają sposoby rozumienia oraz definiowania ciała. W tym świetle wolność morfologiczna staje się dyscyplinującym imperatywem, a propozycje wyzwolenia z biologii, czy nawet przybrania krzemowych ciał (silicon bodies), zostają dyskursywnie wykreowane jako szanse, a z szans stają się koniecznościami.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Paulina Grajeta

Abstrakt

Celem artykułu było zbadanie szczegółowego przebiegu tradycyjnego rytuału błogosławieństwa rodziców przed ślubem w sytuacji, kiedy organizują go niewprawni uczestnicy, a znaczenie rytuału nie jest oczywiste w świetle zmian życia rodzinnego. Uznano, że badanie sposobu wykonania rytuału może powiedzieć coś ważnego o jego obecnym znaczeniu. Materiałem empirycznym były filmy weselne. Z wyjściowej bazy 50 filmów wybrano 20 sekwencji błogosławieństw, które poddano transkrypcji i analizie multimodalnej. W wyniku analizy pokazano, że charakterystyczna dla wykonania rytuału była niepewność uczestników, niekompletność i nadmiarowość gestów oraz ogólne zróżnicowanie ich form. Najważniejszym rysem organizacji rytuału w kontekście kształtowania relacji rodzinnych było odgrywanie jednakowości serii gestów rytualnych przez kolejnych wykonawców. Istotne były także nietypowe zmiany kolejności uczestników w sekwencjach rytuału. W dyskusji z koncepcjami, które ujmują kwestię społecznych oczekiwań wobec sposobu kształtowania rodziny w kontekście nierówności społecznych, podjęto próbę interpretacji znaczenia badanego rytuału dla zachowania tradycyjnego obrazu życia rodzinnego i zarazem ochrony statusu jej członków.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dorota Rancew-Sikora
ORCID: ORCID

Abstrakt

Artykuł stanowi próbę wglądu socjologicznego w problematykę imaginarium społecznego na przecięciu nauki i religii, jest głosem w dyskusji na temat roli nauki w procesach sekularyzacji. Kontynuując tradycję socjologiczną zgłębiającą rozumienie kulturowej roli nauki poprzez badania akademii, Autorka opiera analizę na materiale 100 wywiadów pogłębionych z fizykami oraz biologami z Polski i Ukrainy. Poświęca uwagę w szczególności imaginarium dotyczącemu miejsca człowieka we wszechświecie. Celem artykułu jest pokazanie istotnego zróżnicowania w tym zakresie między populacjami uczonych z Polski i Ukrainy oraz ustalenie konsekwencji, jakie ma ono dla utraty lub zachowania ich religijności. Uzyskane dane pozwalają dostrzec, że wpływ nauki jako wiedzy obiektywnej na religijność uczonych nie jest uniwersalny, lecz silnie zapośredniczony kulturowo. Zamiast poszukiwania jednej formuły tego wpływu warto zatem mówić o wielu jego kulturowo zależnych konfiguracjach.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Maria Rogińska

Instrukcja dla autorów

„Studia Socjologiczne” przyjmują do publikacji wyłącznie teksty oryginalne. Złożone teksty nie mogą być opublikowane wcześniej w innych miejscach, ani też w tym samym czasie rozpatrywane pod kątem publikacji gdzie indziej, niezależnie od charakteru wydawnictwa oraz języka publikacji. Publikujemy także teksty w języku angielskim, jeśli zostaną nadesłane w płynnej angielszczyźnie, stosowanej w akademickich publikacjach z zakresu nauk społecznych (redakcja nie będzie ich korygowała językowo) i przejdą procedurę kwalifikacyjną. Wszystkie teksty (także recenzje książek) powinny być zatytułowane. Do artykułów i esejów recenzyjnych należy dołączyć abstrakt w języku polskim i angielskim oraz słowa kluczowe.
Od 2019 roku wszyscy autorzy składający tekst do „Studiów Socjologicznych” muszą podać identyfikator ORCID (Open Researcher and Contributor ID), który będzie wpisany przy nazwisku i afiliacji autora. Można go uzyskać poprzez zarejestrowanie się na https://orcid.org.
W zrozumieniu idei ORCID pomocne mogą być informacje (po polsku) na stronie http://ekulczycki.pl/warsztat_badacza/orcid-identyfikator-ktory-kazdy-naukowiec-powinien-miec/.
Artykuły i inne materiały nadsyłamy do redakcji  wyłącznie za pośrednictwem programu Editorial System dostępnego na stronie  https://www.editorialsystem.com/stsoc/.  Instrukcja zamieszczona jest poniżej.  

Tytuł

Możliwie krótki (najlepiej 5-7 wyrazów); jednoznaczny, bez cytatów i raczej bez metafor.  Unikamy podtytułów. Łatwy do zapamiętania i klarowny także w wersji anglojęzycznej.

Objętość

Preferowana całkowita objętość artykułu: 5–9 tysięcy wyrazów, razem z tabelami i wykresami (5 tys. wyrazów to ok. 15 stron przy czcionce Times New Roman 12 i odstępie 1,5).

Wymagania techniczne

Wymagania techniczne są następujące: format A4; edytor Word lub podobny; czcionka Times New Roman 12; odstępy między wierszami 1,5; marginesy 25 mm ze wszystkich stron; wyrównanie do lewego i prawego marginesu (wyjustowanie); paginacja w prawym dolnym rogu; numeracja stron ciągła; tytuł całości pogrubionymi literami i wyśrodkowany; pozostałe tytuły wyrównane do lewej, wyróżnione pogrubieniem i poprzedzającym je, dodatkowym odstępem. Akapity należy rozpoczynać od wcięcia. Tabele, wykresy itp. wyłącznie czarno-białe należy dołączyć na końcu tekstu.

Struktura

Artykuł winien zawierać poniższe elementy składowe. Autor ma swobodę w ich ujęciu i nazwaniu, lecz winny one być łatwe do zidentyfikowania dla recenzentów, co zwiększy szanse publikacji.

  1. Główna teza (problem do rozwiązania, pytanie badawcze)
  2. Osadzenie w teorii/literaturze (i pokazanie bezpośrednich związków między teorią a postawionym problemem)
  3. Metodologia
  4. Dane i analiza. Omówienie i interpretacja wyników.
  5. Wnioski (konkluzje).
Abstrakt

Abstrakt powinien ułatwić czytelnikowi dotarcie do tekstu i zachęcać do sięgnięcia po cały artykuł. Prezentuje pytanie badawcze, cel i zakres pracy, wykorzystane dane, metodę i zakres badania, wreszcie przedstawia najważniejsze tezy i  wyniki.

Abstrakt powinien być napisany w trzeciej osobie i nie powinien powtarzać ani parafrazować tytułu tekstu. Nie powinien też zawierać definicji, cytatów ani elementów argumentacji. Ma być zwięzły, pozbawiony efektów stylistycznych i powtórzeń. Zachęcamy do pisania zdaniami prostymi lub współrzędnie złożonymi, bez zdań wtrąconych. Nieprecyzyjny, nietrafny lub nierzetelny abstrakt utrudnia odtworzenie na jego podstawie treści tekstu, a tym samym zmniejsza szansę odzewu ze strony czytelników.

Słowa kluczowe  

Autor powinien wskazać 3 – 5  słów kluczowych. Pierwszym może być szczegółowa nazwa subdyscypliny socjologicznej, do której należy praca. Słowa kluczowe nie powinny być zbyt ogólne (np. globalizacja, kapitalizm, zmiana społeczna), mogą być nimi nazwy własne. Winny być tak dobrane, by czytelnik mógł znaleźć tekst wyszukując go według słów kluczowych w elektronicznej bazie czasopism.  Ponieważ abstrakty i słowa kluczowe są tłumaczone na angielski, autor powinien brać pod uwagę ich przekładalność. Zachęcamy do używania możliwie standardowej, powszechnie stosowanej terminologii zarówno polskiej, jak i angielskiej, unikania neologizmów, metafor etc.

 Opiniowanie i kwalifikowanie tekstów do druku

Wraz z tekstem autor składa oświadczenie, że praca jest wyłącznym i  oryginalnym dorobkiem autora(ów), że udział innych osób, które przyczyniły się do powstania tekstu został odnotowany (np. w formie przypisu lub podziękowania za udostępnienie danych, opracowanie metody pomiaru, konsultację metodologiczną itp.) oraz że wśród autorów nie jest wymieniona osoba, której wkład w powstanie tekstu jest nieznaczący (tzw. honorary authorship).

Wzór oświadczenia

Jeśli do powstania tekstu przyczyniło się udzielone autorowi(om) wsparcie (np. stypendium autorskie, grant badawczy itp.), to autor zobowiązany jest podać w tekście (w przypisie) źródła finansowania badań lub samej publikacji.

Każdy nadesłany tekst jest opiniowany przez dwóch recenzentów w systemie double-blind review, czyli recenzenci nie wiedzą, kto jest autorem, a autor nie wie, kim są recenzenci. Lista recenzentów zawarta jest na drugiej stronie okładki i na stronie internetowej „Studiów”.

Recenzenci przedstawiają swoją opinię w formie pisemnej. Recenzja zawiera finalną konkluzję, wyrażoną poprzez zakwalifikowanie tekstu do jednej z czterech kategorii:

1. Przyjąć do druku bez zmian lub z drobnymi poprawkami techniczno-redakcyjnymi

2. Zaakceptować po uwzględnieniu (nielicznych) poprawek wskazanych przez recenzenta

3. Ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji

4. Odrzucić. 

Główne kryteria brane pod uwagę przez recenzentów to:

a/ Oryginalność i teoretyczna doniosłość problematyki (także koncepcji i metody badawczej);

b/ Metodologiczna poprawność; wiarygodność/adekwatność danych;

c/ Jasne przedstawienie głównej tezy/pytania badawczego klarowny i logiczny styl wywodu;

d/ Jak dalece tekst wzbogaca (modyfikuje) dotychczasowe ustalenia teoretyczne, metody badawcze i wyniki badań;

e/ Poprawność formalna tekstu (zgodność z wymaganiami określonymi przez redakcję).

Dodatkowo, w zależności od charakteru nadesłanego tekstu, brane są pod uwagę:

a/ inspiracja do dyskusji naukowej;

b/ potencjał dydaktyczny tekstu;

c/ bazowanie na oryginalnych danych empirycznych. 

Poprawki

Zdecydowana większość recenzji zaleca wprowadzenie mniejszych lub większych poprawek.  Poprawki te winny być wyraźnie zaznaczone (np. poprzez opcję „śledź zmiany”, wyróżnienie kolorem, itp.). Gdy zmiany są poważniejsze (konkluzja recenzenta nr 3: „ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji”) oczekujemy trzech rzeczy:

  • roboczego tekstu (na wcześniejszej wersji w przejrzysty sposób naniesione są zmiany); 
  • czystopisu nowej wersji;
  •  odpowiedzi na recenzje, gdzie autor ustosunkuje się do recenzji, wskaże co zmienił, a czego nie zmienił (i dlaczego), itp.
Autocytowanie

Rankingi pozycjonują czasopisma biorąc pod uwagę wiele kryteriów. Rankingi są ważne, bo od nich zależy punktowa „wycena” publikacji. Negatywnym czynnikiem oceny są tzw. autocytowania  (im ich więcej, tym gorzej), rozumiane jako przywoływanie (cytowanie) publikacji zamieszczonych w tym samym czasopiśmie.  Preferowane są przywołania/cytowania z innych czasopism, najlepiej „topowych” w danej dziedzinie. Oczywiście niekiedy odwołanie się do artykułu ze „Studiów Socjologicznych” jest niezbędne dla właściwego przedstawienia argumentacji. Niemniej, teksty z przesadną liczbą autocytowań będą kierowane do recenzentów pod warunkiem radykalnego ich ograniczenia.

Standardy etyczne

Redakcja „Studiów Socjologicznych” przywiązuje dużą wagę do standardów rzetelności naukowej i respektowania zasad dobrych praktyk w nauce. Wszystkie przejawy naruszania prawa lub etyki działalności naukowej, w tym plagiaty i autoplagiaty, będą dokumentowane i upubliczniane.

Obowiązujący format not bibliograficznych

Odsyłacze do literatury umieszczane są w tekście (nie w przypisie!) i przyjmują postać (Szczepański 1969: 123). Jeśli w  tekście są przypisy, powinny być one nieliczne, krótkie i umieszczone na końcu, przed bibliografią.

Spis literatury na końcu tekstu ma być sporządzony wedle następującego wzoru:

Monografia:

Szczepański, Jan. 1969. Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.

Redakcja pracy zbiorowej:

Berkman, Lisa F. and Ichiro Kawachi, eds. 2000. Social Epidemiology. New York: Oxford University Press.

Rozdział w pracy zbiorowej:

Janicka, Krystyna. 1970. Społeczne aspekty ruchliwości geograficznej. W: W. Wesołowski (red.).  Zróżnicowanie społeczne. Wrocław: Ossolineum, s. 375-400.

Artykuł w czasopiśmie:

Wejland, Andrzej P. 1991. Ukryte porównania. „Studia Socjologiczne” 1-2: 91-108.

Malewska, Hanna i Violaine Londe-Tarbes. 1996. Społecznicy, ich tożsamość i zaangażowanie. „Studia Socjologiczne” 2: 35-54.

Artykuł w czasopiśmie gdy dostępny DOI:

Halamska, Maria. 2016. The Evolution of Family Farms in Poland: Present Time and the Weight of the Past. „Eastern European Countryside” 22: 27-51, DOI: https://doi.org/10.1515/eec-2016-0002.

Źródła internetowe:

Odsyłacz w tekście ma taka samą postać jak przy „papierowych” publikacjach, natomiast w bibliografii na końcu podany jest link do publikacji internetowej i data dostępu w formule DD MM RRR.

Przykład 1: W tekście (CBOS 2016);  w bibliografii: CBOS.2016. Stosunek do przyjmowania uchodźców. Komunikat z badań nr 169. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_169_16.PDF. Dostęp 17.09.2017.

Przykład 2: W tekście (Wang 2017); w bibliografii: Wang, Trisia. 2017. Big Data Needs Thick Data. „Etnography Matters”. http://ethnographymatters.net/blog/2013/05/13/big-data-needs-thick-data/. Dostęp 17.09.2017.

 

Instrukcja do Editorial System

1. Wejdź na stronę https://www.editorialsystem.com/stsoc/.

2. Kliknij „utwórz nowe konto” i jako login podaj swój adres e-mail.

3. Wypełnij formularz rejestracyjny i wprowadź hasło. Zapamiętaj (zapisz) hasło, gdyż dalsze kontakty z redakcją będą realizowane wyłącznie za pomocą Editorial System (dalej ES).

4. Procedura logowania jest taka sama dla autorów i recenzentów. Recenzentom zostanie przez system przypisany ich recenzencki status, o czym zostaną e-mailowo poinformowani. Dalsza część instrukcji dotyczy autorów.

5.  Po pomyślnym zalogowaniu kliknij „wyślij nowy artykuł”.

6. Postępuj wedle instrukcji wyświetlanych na monitorze. Procedura zgłoszenia tekstu do „Studiów Socjologicznych” obejmuje 13 kroków. Każdy z nich musi zostać pomyślnie zrealizowany, inaczej ES nie wyśle tekstu do redakcji. Komentarze do niektórych kroków:

Krok 3: skrócony tytuł. ES dopuszcza 60 znaków, lecz zalecamy 30-35. Skrócony tytuł będzie uwidoczniony na okładce i w nagłówkach poszczególnych stron.

Krok 5: streszczenie po polsku i angielsku. ES dopuszcza 150 słów.

Krok 6: autorzy. Osoba składająca tekst (zalogowana do ES) będzie automatycznie wskazana jako autor do korespondencji (cała komunikacja z redakcją będzie przechodziła przez e-mail tej osoby) i jako pierwszy autor. Od roku 2019 obligatoryjne dla wszystkich autorów jest podanie identyfikatora ORCID. Można go utworzyć klikając link zamieszczony w ES. Jeżeli jest więcej autorów, kliknij „dodaj autora” i podaj ich dane. Po dodaniu będzie możliwość zmiany kolejności autorów (autor wysyłający nie musi być pierwszy). Jeśli chcesz zmienić autora do korespondencji, kliknij odpowiednią ikonę.

Krok 7: oświadczenie autorów. Należy uprzednio wypełnić i podpisać oświadczenie (można je pobrać ze strony „Studiów”), następnie zeskanować i dołączyć do ES. Bez oświadczenia artykuł nie zostanie przesłany.

Krok 8: słowa kluczowe. Każde wpisane słowo należy osobno zatwierdzić przez ENTER.

Krok 9: dziedziny. Wskaż dziedziny (najlepiej jedną!), które najlepiej odpowiadają treści artykułu. Pomoże nam to dobrać kompetentnych recenzentów.

Krok 11: pliki do załączenia. Załącz tekst artykułu. ES dopuszcza osobne pliki dla tabel i wykresów, ale nie jest to konieczne. Niemniej, skomplikowane wykresy/ryciny proponujemy dołączyć osobno. Proszę pamiętać, że kolorowe ryciny/diagramy nie będą akceptowane i zadbać o to, by ryciny/mapy/wykresy w odcieniach szarości były maksymalnie czytelne.

Krok 12: plik PDF. ES automatycznie wygeneruje plik PDF, który należy otworzyć i zaakceptować. Recenzenci będą pracować na pliku PDF, lecz będą mieli także wgląd w oryginalny plik w Wordzie.

Krok 13: wyślij do redakcji. System nada artykułowi numer, którym można posługiwać się w kontaktach z redakcją. Po pomyślnym wysłaniu tekstu autor dostanie automatycznego e-maila potwierdzającego złożenie tekstu.

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji