Humanities and Social Sciences

Studia Socjologiczne

Content

Studia Socjologiczne | 2021 | No 3

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Celem artykułu była weryfikacja założenia o istnieniu zależności pomiędzy zaufaniem instytucjonalnym a zaufaniem uogólnionym w krajach europejskich. Zaufanie instytucjonalne analizowano przez pryzmat dwóch wymiarów: zaufania do instytucji reprezentacyjnych i zaufania do instytucji implementacyjnych. Pierwszy wymiar objął oceny zaufania do takich podmiotów jak partie polityczne, parlament i rząd. W wymiarze drugim uwzględniono oceny zaufania do systemu oświaty, policji, urzędów administracji państwowej, systemu ubezpieczeń społecznych, ochrony zdrowia oraz sądownictwa. Dane pochodzące z Europejskiego Sondażu Wartości roku 2017 analizowano wykorzystując hierarchiczne modelowanie liniowe. Dzięki zastosowanej metodzie w modelach statystycznych ujęto zmienne zarówno poziomu indywidualnego, jak i wskaźniki krajowe. Otrzymane wyniki potwierdziły istnienie pozytywnej zależności pomiędzy zaufaniem instytucjonalnym, w jego reprezentacyjnej, jak i implementacyjnej formie, a zaufaniem uogólnionym.
Go to article

Bibliography

  1. Alesina, Alberto, Eliana La Ferrara. 2000. Participation in heterogeneous communities. Quarterly Journal of Economics, 115: 847–904. DOI: 10.1162/003355300554935.
  2. Alesina, Alberto, Arnaud Devleeschauwer, William Easterly, Sergio Kurlat, Romain Wacziarg. 2003. Fractionalization. Journal of Economic Growth, 8: 155–194. DOI: 10.3386/w9411.
  3. Allport, Gordon W. 1961. Pattern and Growth in Personality. New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc.
  4. Almond, Gabriel A., Sidney Verba. 1963/1989. The Civic Culture. Political Attitudes and Democracy in Five Nations. Newbury Park: Sage Publications.
  5. Anheier, Helmut K., Wolfgang Seibel (eds). 1990. The Third Sector: Comparative Studies of Nonprofit Organizations. New York: de Gruyter&Co.
  6. Banfield, Edward. 1958. The Moral Basis of a Backward Society. Chicago: Free Press.
  7. BCI. 2018. The Bayesian Corruption Index – 2018 update. Worldwide corruption perception estimates from 1984 to 2017. https://users.ugent.be/~sastanda/BCI/BCI.html. Dostęp 7.04.2021.
  8. Bjørnskov, Christian. 2006. Determinants of generalized trust: A cross-country comparison. Public Choice, 130: 1–21. DOI: 10.1007/s11127-006-9069-1.
  9. Bjørnskov, Christian. 2008. Social trust and fractionalization: a possible reinterpretation. European Sociological Review, 24: 271-283. DOI: 10.1093/esr/jcn004.
  10. Braithwaithe, Valerie, Margaret Levi. 1998. Trust and Governance. New York: Russell Sage Foundation.
  11. Braun, Sebastian. 2014. Voluntary Associations and Social Capital – Inclusive and Exclusive Dimensions. In: M. Freise, T. Hallmann, eds. Modernizing Democracy. Associations and Associating in the 21st Century. New York: Springer, 59–70.
  12. Brehm, John, Wendy Rahn. 1997. Individual-Level Evidence For The Causes And Consequences of Social Capital. American Journal of Political Science, 41: 999–1023. DOI: 10.2307/2111684.
  13. Claibourn, Michele P., Paul S. Martin. 2000. Trusting and joining? An empirical test of the reciprocal nature of social capital. Political Behaviour, 22: 267–291. DOI: 10.1023/A:1010688913148.
  14. Cook, Karen. S., Russell Hardin, Margaret Levi. 2005. Cooperation Without Trust? New York: Russell Sage Foundation.
  15. Dasgupta, Partha. 1999. Economic progress and the idea of social capital. In: P. Dasgupta, I. Serageldin, eds. Social Capital. A Multifaceted Perspective. Washington D.C.: The World Bank, 325–424.
  16. Degli Antoni, Giacomo, Giancluca Grimalda. 2016. Groups and trust: Experimental evidence on the Olson and Putnam hypotheses. Journal of Behavioral and Experimental Economics, 2: 38–54. DOI: 10.1016/j.socec.2016.01.006.
  17. Delhey, Jan, Kenneth Newton. 2003. WHO TRUSTS? The origins of social trust in seven societies. European Societies, 5: 93–137. DOI: 10.1080/1461669032000072256.
  18. Delhey, Jan, Kenneth Newton. 2005. Predicting Cross-National Levels of Social Trust: Global Pattern or Nordic Exceptionalism? European Sociological Review, 21: 311–327. DOI: 10.1093/esr/jci022.
  19. Dinesen, Peter T. 2013. Where You Come From or Where You Live? Examining the Cultural and Institutional Explanation of Generalized Trust Using Migration as a Natural Experiment. European Sociological Review, 29: 114–128. DOI: 10.2307/23357109.
  20. Durlauf, Steven N., Marcel Fafchamps. 2004. Social Capital. NBER Working Paper No. w10485. https://ssrn.com/abstract=546282. Dostęp: 20.07.2016.
  21. EIU. The Economists Intelligence Unit. 2019. Democracy Index 2018: Me too? Political participation, protest and democracy. https://www.eiu.com/public/topical_report.aspx?campaignid=Democracy2018. Dostęp 7.04.2021.
  22. Erikson, Erik H. 1977. Childhood and Society. London: Paladin Grafton Books.
  23. Esping-Andersen, Gøsta. 1990. The Three Worlds of Welfare Capitalism. Cambridge: Polity Press.
  24. Evans, Sara M., Harry C. Boyte. 1986. Free Spaces: The Sources of Democratic Change in America. New York: Harper&Row.
  25. EVS. 2020. European Values Study 2017: Integrated Dataset (EVS 2017). GESIS Data Archive, Cologne. ZA7500 Data file Version 4.0.0 DOI:10.4232/1.13560.
  26. Field, John. 2008. Social Capital. New York: Routledge.
  27. Freitag, Markus, Paul Bauer. 2016. Personality Traits and the Propensity to Trust Friends and Strangers. The Social Science Journal, 53: 467–476. DOI: 10.1016/j.soscij.2015.12.002.
  28. Freitag, Markus, Marc Bühlmann. 2009. Crafting Trust. The Role of Political Institutions in a Comparative Perspective. Comparative Political Studies, 42: 1537–1566. DOI: 10.1177/0010414009332151.
  29. Fukuyama, Francis. 1995. Trust. The Social Virtues and the Creation of Prosperity. New York: Free Press.
  30. Fukuyama, Francis. 2003. Kapitał społeczny. Przekład Sławomir Dymczyk. W: L.E. Harrison, S.P. Huntington, red. Kultura ma znaczenie. Kraków: Zysk i S-ka, 169–187.
  31. Gambetta, Diego (ed.). 2008. Trust. Making and Breaking Cooperative Relations. Oxford: Basil Blackwell.
  32. Giddens, Anthony. 1990. The Consequences of Modernity. Stanford: Stanford University Press.
  33. Glaeser, Edward L., David I. Laibson, Jose A. Scheinkman, Christine L. Soutter. 2000. Measuring Trust. The Quarterly Journal of Economics, 115: 811–846. DOI: 10.1162/003355300554926.
  34. Goodin, Robert. E. 2000. Trusting Individuals Versus Trusting Institutions: Generalizing the Case of Contract. Rationality and Society, 12: 381–395. DOI: 10.1177/104346300012004002.
  35. Gutmann, Amy. 1998. Freedom of association: an introductory essay. W: A. Gutmann, ed. Freedom of Association. Princeton, NJ: Princeton University Press, 3–32.
  36. Hardin, Russell. 1993. The Street-Level Epistemology of Trust. POLITICS&SOCIETY, 21: 505–529. DOI: 10.1177/0032329293021004006.
  37. Hardin, Russell. 2002. Trust and Trustworthiness. New York: The Russell Sage Foundation.
  38. Heck, Ronald H., Scott L. Thomas, Lynn N. Tabata. 2014. Multilevel and Longitudinal Modeling with IBM SPSS. New York: Routledge.
  39. Helliwell, John F., Robert D. Putnam. 2007. Education and Social Capital. Eastern Economic Review, 33: 1–20.
  40. Hooghe, Marc, Tim Reeskens, Dietlind Stolle, Ann Trappers. 2009. Ethnic Diversity and Generalized Trust in Europe. Comparative Political Studies, 42: 198–223. DOI: 10.1177/0010414008325286.
  41. Hooghe, Marc, Dietlind Stolle. 2003. Introduction: Generating Social Capital. In: M. Hooghe, D. Stolle, eds. Generating Social Caital. Civil Society and Institutins in Comparative Perspective. New York: Palgrave MacMillan, 1–18. DOI: 10.1057/9781403979544.
  42. House, James S. 1981. Work, stress and social support. Reading, MA: Addison-Wesley.
  43. Hox, Joop. 2010. Multilevel Analysis. Techniques and Applications. New York: Routledge.
  44. Inglehart, Ronald. 1997. Modernization and Post-Modernization: Cultural, Economic, and Political Change in 43 Societies. Princeton, NJ: Princeton University Press.
  45. Inglehart, Ronald. 1999. Trust, well-being and democracy. In: M.E. Warren, ed. Democracy and Trust. Cambridge: Cambridge Univesrity Press, 88–120. DOI: 10.1017/CBO9780511659959.
  46. Institute for Economics & Peace. Global Peace Index. 2018. Measuring Peace in a Complex World. Sydney. http://visionofhumanity.org/reports. Dostęp 7.04.2021.
  47. Karpiński, Zbigniew. 2016. Zaufanie uogólnione a ostrożność w kontaktach z nieznajomymi: Porównanie wyników dwóch sondaży. Studia Socjologiczne, 3: 199–228.
  48. Knack, Stephen. 2003. Groups, Growth and Trust: Cross-Country Evidence on the Olson and Putnam Hypotheses. Public Choice, 3/4: 341–355. DOI: 10.1023/B:PUCH.0000003736.82456.04.
  49. Knack, Stephen, Philip Keefer. 1997. Does Social Capital Have Economic Payoff? A Cross-Country Investigation. Quarterly Journal of Economics, 112: 1251–1288.
  50. Knack Stephen, Paul J. Zak. 2003. Building Trust: Public Policy, Interpersonal Trust, and Economic Development. Supreme Court Economic Review, 10: 91–107. DOI: 10.1086/scer.10.1147139.
  51. Kumlin, Staffan, Bo Rothstein. 2005. Making and Breaking Social Capital. The Impact of Welfare State Institution. Comparative Political Studies, 38: 339–365.
  52. La Porta Rafael, Florencio Lopez-De-Silanes F., Andrei Shleifer, Robert W. Vishny. 1997. Trust in Large Organizations. American Economic Review, 87: 333–338.
  53. Leavy, Richard L. 1983. Social support and psychological disorder: A review. Journal of Community Psychology, 1: 3–21. DOI: 10.1002/1520-6629(198301)11:1<3::AID-JCOP2290110102>3.0.CO;2-E.
  54. Letki, Natalia. 2006. Investigating the Roots of Civic Morality: Trust, Social Capital, and Institutional Performance. Political Behavior, 28: 305–325. DOI: 10.1007/s11109-006-9013-6.
  55. Levi, Margaret. 1998. A State of Trust. W: V. Braithwaite, M. Levi, eds. Trust and Governance. New York: Russell Sage Foundation, 77–101.
  56. Levi, Margaret, Laura Stoker. 2000. Political Trust and Trustworthiness. Annual Review of Political Science, 30: 475–508. 10.1146/annurev.polisci.3.1.475.
  57. Lin, Nan. 1999. Building a Network Theory of Social Capital. CONNECTIONS, 22: 28–51.
  58. Lin, Nan. 2004. Social Capital. A Theory of Social Structure and Action. Cambridge: Cambridge. DOI: 10.1017/CBO9780511815447.
  59. Llewellyn, Su, Stephen Brooks, Ann Mahon, eds. 2013. Trust and Confidence in Government and Public Services. New York: Routledge.
  60. Luhmann, Niklas. 1979. Trust and Power. New York: John Wiley&Sons.
  61. Lundmark, Sebastian, Mikael Gilljam, Stefan Dahlberg. 2016. Measuring Generalized Trust: An Examination of Question Wording and the Number of Scale Points. Public Opinion Quarterly, 80: 26–43. DOI: 10.1093/poq/nfv042.
  62. Makowski, Grzegorz. 2008. Korupcja jako problem społeczny. Wydawnictwo Trio.
  63. Misztal, Barbara A. 1996. Trust in Modern Societies. Cambridge: Polity Press.
  64. Muller, Edward N., Mitchell A. Seligson. 1994. Civic Culture and Democracy – the Question of Causal Relationships. American Political Science Review, 88: 635–652. DOI: 10.2307/2944800.
  65. Newton, Kenneth. 1999. Social and Political Trust in Established Democracies. In: P. Norris, ed. Critical Citizens: Global Support for Democratic Government. Oxford: Oxford University Press, 169–187. DOI:10.1093/0198295685.001.0001.
  66. Newton, Kenneth. 2001. Trust, Social Capital, Civil Society, and Democracy. International Political Science Review, 22: 201–214.
  67. Newton, Kenneth, Sonja Zmerli. 2011. Three Forms of Trust and Their Association. European Political Science Review, 3: 169–200. DOI: 10.1017/S1755773910000330.
  68. North, Douglas C. 1990. Institutions, institutional change, and economic performance. Cambridge, New York: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/CBO9780511808678.
  69. Nezlek, John B. 2007. A Multilevel Framework for Understanding Relationships Among Traits, States, Situations and Behaviours. European Journal of Personality, 21: 789–810. 10.1002/per.640.
  70. Offe, Claus. 1999. How Can we Trust Our Fellow Citizens? In: M. E. Warren, ed. Democracy and Trust. Cambridge: Cambridge University Press, 42–87.
  71. Olson, Mancur. 1965. The Logic of Collective Action. Public Goods and the Theory of Groups. Cambridge: Harvard University Press. DOI: 10.2307/j.ctvjsf3ts.
  72. Orren, Gary. 1997. Fall From Grace: the Public’s Loss of Faith in Government. In: J.S. Nye, Ph.D. Zelikow, D.C. King, eds. Why People Don’t Trust Government. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 77–107.
  73. Patterson, Orlando. 1999. Liberty against the democratic state: on the historical and contemporary sources of American distrust. In: M.E. Warren, ed. Democracy and Trust. Cambridge: Cambridge Univesrity Press, 151–207.
  74. Paxton, Pamela. 1999. Is Social Capital Declining in the United States? A Multiple Indicator Assessment. American Journal of Sociology, 105: 88–127. DOI: 10.1086/210268.
  75. Paxton, Pamela. 2002. Social Capital and Democracy: An Interdependent Relationship. American Sociological Review, 67: 254–277. DOI: 10.2307/3088895.
  76. Portes, Alejandro. 1998. Social Capital: Its Origins and Applications in Modern Sociology. Annual Review of Sociology, 24: 1–24. DOI: 10.1146/annurev.soc.24.1.1.
  77. Pridham, Geoffrey. 1994. Democratic transitions in theory and practice: Southern European lessons for Eastern Europe. In: G. Pridham, T. Vanhanen, eds. Democratization in Eastern Europe Domestic and International Perspectives. London, New York: Routledge, 15–37.
  78. Putnam, Robert D. 2008. Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych. Przekład Przemysław Sadura, Sebastian Szymański. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
  79. Putnam, Robert D., Robert Leonardi, Raffaella Nonetti. 1993. Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princeton: Princeton University Press.
  80. Reeskens, Tim, Marc Hooghe. 2008. Cross-Cultural Measurement Equivalence of Generalized Trust. Evidence from the European Social Survey (2002 and 2004). Social Indicators Research, 85: 515–532. DOI: 10.1007/s11205-007-9100-z.
  81. Robbins, Blaine G. 2012. Institutional Quality and Generalized Trust: A Nonrecursive Causal Model. Social Indicators Research, 107: 235–258. DOI: 10.1007/s11205-011-9838-1.
  82. Rose, Richard. 1994. Postcommunism and the problem of trust. Journal of Democracy, 5: 18–30. DOI: 10.1353/jod.1994.0042.
  83. Rosenberg, Morris. 1956. Misantrophy and Political Ideology. American Sociological Review, 21: 690–695. DOI: 10.2307/2088419.
  84. Rothstein, Bo. 2000. Trust, Social Dilemmas and Collective Memories. Journal of Theoretical Politics, 12: 477–501. DOI: 10.1177/0951692800012004007.
  85. Rothstein, Bo, Dietlind Stolle. 2003. Social Capital, Impartiality and the Welfare State: An Institutional Approach. In: M. Hooghe, D. Stolle, eds. Generating Social Capital: Civil Society and Institutions in Comparative Perspective. New York: Palgrave, 191–209.
  86. Rothstein, Bo, Dietlind Stolle. 2008. Political institutions and generalized trust. In: D. Castiglione, J. W. van Deth, G. Wolleb, eds. The Handbook of Social Capital. New York: Oxford University Press Inc., 273–302.
  87. Rothstein, Bo, Dietlind Stolle. 2008. The State and Social Capital – An Institutional Theory of Generalized Trust. Comparative Politics, 40: 441–459. DOI: 10.5129/001041508X12911362383354.
  88. Rothstein, Bo, Eric M. Uslaner, 2005. All for All. Equality, Corruption and Social Trust. World Politics, 58: 41–72. 10.1353/wp.2006.0022.
  89. Seligman, Adam B. 2000. The Problem of Trust. Princeton: Princeton University Press.
  90. Simmel, Georg. 2005. The Philosophy of Money. London: Routledge & Kegan Paul.
  91. Sønderskov, Kim M. 2011. Does Generalized Social Trust Lead to Associational Membership? Unraveling a Bowl of Well-Tossed Spaghetti. European Sociological Review, 27: 419–434. DOI: 10.1093/esr/jcq017.
  92. Stolle, Dietlind. 2001. Clubs and congregations: the benefit of joining an association. In: K. Cook, ed. Trust in society. New York: Russell Sage Foundation, 202–244. DOI: 10.1016/j.soscij.2004.01.012.
  93. Stolle, Dietlind. 2002. Trusting Strangers – The Concept of Generalized Trust in Perspective Osterreichische Zeitschrift für Politikwissenschaft, 31: 397–412.
  94. Stolle, Dietlind, Thomas Rochon. 1998. Are All Associations Alike? Member Diversity, Associational Type, and the Creation of Social Capital. American Behavioral Scientist, 42: 47–65. DOI: 10.1177/0002764298042001005.
  95. Sturgis, Patrick, Patten Smith. 2010. Assessing the Validity of Generalized Trust Questions: What Kind of Trust Are We Measuring? International Journal of Public Opinion Research, 22: 74–92. DOI: DOI: 10.1093/ijpor/edq003.
  96. Sztompka, Piotr. 1992. Dylematy wielkiej transformacji a szanse socjotechniki. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1: 115–127.
  97. Sztompka, Piotr. 2002. Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków: Wydawnictwo Znak.
  98. Sztompka, Piotr. 2003. Trust. A Sociological Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
  99. Uslaner, Eric M. 2002. The Moral Foundations of Trust. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: doi.org/10.1017/CBO9780511614934.
  100. Teorell, Jan, Aksel Sundström, Sören Holmberg, Bo Rothstein, Natalia Alvarado Pachon, Cem Mert Dalli. 2021. The Quality of Government Standard Dataset, version Jan21. University of Gothenburg: The Quality of Government Institute, http://www.qog.pol.gu.se doi:10.18157/qogstdjan21.
  101. Torcal, Mariano, Jose R. Montero. 1999. Facets of social capital in new democracies. In: J. van Deth, M. Maraffi, K. Newton, P. Whiteley, eds. Social Capital and European Democracy, London: Routledge, 167–191.
  102. Torpe, Lars, Henrik Lolle. 2011. Identifying Social Trust in Cross-Country Analysis: Do we Really Measure the Same? Social Indicators Research, 103: 481–500. DOI: 10.1007/s11205-010-9713-5.
  103. Turner, Jay R. 1983. Direct, indirect and moderating effects of social support upon psychological distress and associated conditions. In: H. B. Kaplan, ed. Psychosocial stress. Trends in theory and research. New York: Academic Press, 105–155.
  104. UNDP. 2018. Human Development Indices and Indicators. 2018 Statistical Update. New York: United Nations Development Programme.
  105. Van Oorschot, Wim van, Wil Arts. 2005. The Social Capital of European Welfare States. The Crowding out Hypothesis Revisited. Journal of European Social Policy, 15: 5–26. DOI: 10.1177/0958928705049159.
  106. Van Oorschot, Wim, Wil Arts, John Gelissen. 2006. Social Capital in Europe: Measurement and Social and Regional Distribution of a Multifaceted Phenomenon. Acta Sociologica, 2: 149–167. DOI: 10.1177/0001699306064770.
  107. Weatherford, Stephen M. 1992. Measuring Political Legitimacy. American Political Science Review, 86: 149–166. DOI: 10.2307/1964021.
  108. Whiteley, Paul F. 1999. The Origins of Social Capital. In: J. van Deth, M. Maraffi, K. Newton, P. Whiteley, eds. Social Capital and European Democracy. London: Routledge, 25–44.
  109. Woolcock, Michael. 1998. Social capital and economic development: Toward a theoretical synthesis and policy framework. Theory and Society, 27: 151–208. DOI: 10.1023/A:1006884930135.
  110. World Bank. 2018. Gini index (World Bank estimate). https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI. Dostęp: 7.04.2021.
  111. Yamagishi, Toshio, Midori Yamagishi. 1994. Trust and Commitment in the United States and Japan. Motivation and Emotion, 18: 129–166. DOI: 10.1007/BF02249397.
  112. Zak, Paul J., Stephen Knack. 2001. Trust and Growth. Economic Journal, 111: 295–321. DOI: 10.1111/1468-0297.00609.
  113. Zmerli, Sonja, Kenneth Newton. 2008. Social Trust and Attitudes Toward Democracy. Public Opinion Quarterly, 72: 706–724. DOI: 10.1093/poq/nfn054.
  114. Zmerli, Sonja, Kenneth Newton, Jose Ramon Montero. 2007. Trust in People, Confidence in Political Institutions, and Satisfaction with Democracy. In: J. W. van Deth, J. R. Montero, A. Westholm, eds. Citizenship and Involvement in European Democracies. A comparative analysis. New York: Routledge, 35–65.
Go to article

Authors and Affiliations

Tomasz Masłyk
1
ORCID: ORCID

  1. AGH, Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

With the populist tide on the rise, comparisons of contemporary right-wing governments to fascist regimes are increasingly common. The rise of the populist right-wing politics has created a number of reactions, using either new or established forms of political resistance. One of such examples is the anti-fascist movement whose strength grows in many national contexts. The recently observed political swing to the right results also in a radicalization of politics. Radical actors intersect and cooperate with moderate ones, influence one another and bring new ideas and repertoires of contention to the streets and into mainstream politics. This trend can be observed in Poland where the 2015 elections (presidential and parliamentary) resulted in the radicalization of the mainstream discourse. This article focuses on the case study of the broadly understood anti-racist movement in Poland that has recently had to remodel itself to face new challenges – in particular the institutionalization of xenophobic rhetoric and the growth of the far-right sector – and has undergone substantial changes in general. The article presents the internal radicalmoderate dynamics within the specific context of the anti-fascist movement in Poland. In particular, it explores the role of changes in political opportunity structures for the reinvigoration of the anti-fascist movement in Poland, radicalization in some of its sectors, and change in its priorities and focus.
Go to article

Bibliography

1. Benford, Robert, 1993. Frame Disputes within the Nuclear Disarmament Movement. Social Forces, 71, 3: 677–701.
2. Domaradzka, Anna 2016. Civil Society in Poland. In: C. Schreier, ed. 25 Years After: Mapping Civil Society in the Visegrád Countries. Berlin: Walter de Gruyter GmbH & Co KG.
3. Fella, Stefano, Carlo Ruzza. 2012. Anti-racist movements in the EU: Between Europeanisation and national trajectories. New York: Springer.
4. Fitzgerald, Kathleen J., Diane M. Rodgers. 2000. Radical social movement organizations: A theoretical model. The Sociological Quarterly, 41, 4: 573–592.
5. Graeber, David. 2009. Direct action: An ethnography. Chicago: AK Press.
6. Gupta, Devashree. 2002. Radical flank effects: The effect of radical-moderate splits in regional nationalist movements. Conference of Europeanists, March 2002.
7. Guzman-Concha, Cesar. 2015. Radical Social Movements In Western Europe: A Configurational Analysis. Social Movement Studies. DOI: 10.1080/14742837.2014.998644.
8. Haines, Herbert H. 1995. Black Radicals and the Civil Rights Mainstream, 1954–1970. Knoxville: University of Tennessee Press.
9. Haines, Herbert H. 2013. Radical Flank Effects. In: D. Snow, D. della Porta, B. Klandermans, D. McAdam, eds. T he Wiley-Blackwell Encyclopedia of Social and Political Movements. Chichester: Wiley-Blackwell.
10. Jämte, Jan, 2017. Radical anti-fascism in Scandinavia: Shifting frames in relation to the transformation of the far right. In: M. Wennerhag, Ch. Fröhlich, G. Piotrowski. Radical Left Movements in Europe. Routledge, 248–267.
11. Juris, Jeffrey S. 2008. Networking futures. Durham: Duke University Press.
12. Koopmans, Ruud, Paul Statham. 1999. Challenging the liberal nation-state? Postnationalism, multiculturalism, and the collective claims making of migrants and ethnic minorities in Britain and Germany. American Journal of Sociology, 105, 3: 652–696.
13. Korolczuk, Elżbieta. 2017. Społeczeństwo obywatelskie w Polsce – kryzys czy nowe otwarcie? Warszawa: Instytut Studiów Zaawansowanych, Seria Analizy.
14. Kubarczyk, Grażyna. 2009. Polityczny antyfaszyzm? [online]. Przegląd Anarchistyczny, [dostęp: 20.08.2021]. Dostępny w Internecie: http://przeglad-anarchistyczny.org/faszyzm-w-demokracji/244-polityczny-antyfaszyzm.
15. Lizut, Mikołaj. 2003. Punk rock later. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
16. McAdam, Doug. 1986. Recruitment to high-risk activism: The case of freedom summer. American Journal of Sociology, 92, 1: 64–90.
17. McCammon, Holly. 2013. Discursive opportunity structure. In: D. Snow, D. della Porta, B. Klandermans, D. McAdam, eds. The Wiley-Blackwell Encyclopedia of Social and Political Movements. Chichester: Wiley-Blackwell.
18. Muggleton, David, Rupert Weinzierl, eds. 2003. The Post-Subcultures Reader. London: Bloomsbury.
19. Muszel, Magdalena, Grzegorz Piotrowski. 2018. Rocking the small-town boat: black protest activists in small and provincial Polish cities. Praktyka Teoretyczna 4.30: 101–128.
20. Pankowski, Rafał. 2010. The populist radical right in Poland: the patriots (Vol. 12). London: Routledge.
21. Passotti, Eleonora. 2013. Urban Movements In: D. Snow, D. della Porta, B. Klandermans, D. McAdam, eds. The Wiley-Blackwell Encyclopedia of Social and Political Movements. Chichester: Wiley-Blackwell.
22. Piotrowski, Grzegorz. 2015. What are Eastern European social movements and how to study them? Intersections. East European Journal of Society and Politics, 1, 3: 4–15.
23. Pizzorno, Alessandro. 1978. Political Exchange and Collective Identity in Industrial Conflict. In: C. Crouch, A. Pizzorno, eds. The Resurgence of class conflict in Western Europe since 1968. London: Macmillan, 277–298.
24. Polanska, Dominika V., Grzegorz Piotrowski. 2015. The transformative power of cooperation between social movements: Squatting and tenants’ movements in Poland. City, 19, 2-3: 274–296.
25. Polletta Francesca. 2002. Freedom is an Endless Meeting: Democracy in American Social Movements. Chicago: University Press.
26. Portes, Alejandro. 1971. Political primitivism, differential socialization, and lower-class leftist radicalism.” American Sociological Review, 820–835.
27. Rawski, Tomasz. 2019. The Decline of Antifascism: The Memory Struggle over May 1945 in the Polish Parliament (1995–2015). East European Politics and Societies 33.04: 917–940.
28. Van Stekelenburg, Jacquelien, Bert Klandermans. 2010. Radicalization. In: Azzi, Assaad E., et al., eds. Identity and Participation in Culturally Diverse Societies: A Multidisciplinary Perspective. Chichester: Wiley, 181–192.
29. Tarrow, Sidney. 1998. Power in Movement: Social Movements and Contentious Politics. Cambridge: Cambridge University Press.
30. Tarrow, Sidney. 2007. Inside insurgencies: Politics and violence in an age of civil war. Perspectives on Politics, 5, 3: 587–600.
31. Tilly, Charles. 2004. Trust and rule. Theory and Society, 33, 1: 1–30.
32. Tilly, Charles, Sidney Tarrow. 2006. Contentious politics. Boulder: Paradigm.
33. Tomasiewicz, Jarosław. 2000. Między faszyzmem i anarchizmem: Nowe idee dla Nowej Ery. Wydawnictwo „Zima”.
34. Wennerhag, Magnus, Christian Fröhlich, Grzegorz Piotrowski. 2017. Radical left movements in Europe. London: Routledge.
35. Winiewski, Mikołaj, et al. 2017. „Mowa nienawiści, mowa pogardy”. Raport z badania przemocy werbalnej wobec grup mniejszościowych. Warszawa.

Go to article

Authors and Affiliations

Grzegorz Piotrowski
1
ORCID: ORCID

  1. Instytut Socjologii, Uniwersytet Gdański
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Głównym celem artykułu jest analiza zmian w dostępie do społecznie cenionych dóbr (zmian postrzeganych subiektywnie przez respondentów), takich jak zamożność, wpływy i poważanie, a także analiza wpływu tych zmian na decyzje o głosowaniu. Stawiamy następujące pytania badawcze: czy w ciągu czterech lat urzędowania PiS dokonało redystrybucji bogactwa, władzy i prestiżu w polskim społeczeństwie? Czy ci, do których ta oferta była przede wszystkim skierowana (czyli osoby nieuprzywilejowane w dostępie do wyżej wymienionych dóbr), uważają, że ich sytuacja w tym zakresie poprawiła się? Dane PGSW pozwalają zidentyfikować statystycznie istotną różnicę w ocenie ostatnich czterech lat (pod względem dostępu do społecznie cenionych dóbr) między elektoratem PiS a innymi grupami w polskim społeczeństwie. Stwierdzamy, że zmienna ta wywiera znaczący wpływ na głosowanie, nawet gdy wiele innych istotnych determinant zachowań wyborczych w Polsce jest kontrolowanych. Wyniki tych analiz stanowią wkład w piśmiennictwo dotyczące demokracji, zachowań wyborczych, populizmu, a przede wszystkim populistów u władzy.
Go to article

Bibliography

  1. Akkerman, Agnes, Cas Mudde, Andrej Zaslove. 2014. How Populist Are the People? Measuring Populist Attitudes in Voters. Comparative Political Studies, 47, 9: 1324–1353. DOI: 10.1177/0010414013512600.
  2. Akkerman, Tjitske. 2012. Comparing Radical Right Parties in Government: Immigration and Integration Policies in Nine Countries (1996–2010). West European Politics, 35, 3: 511–529. DOI: 10.1080/01402382.2012.665738.
  3. Albertazzi, Daniele, Duncan McDonnell. 2005. The Lega Nord in the Second Berlusconi Government: In a League of its Own. West European Politics, 28, 5: 952-972. DOI: 10.1080/01402380500310600.
  4. Anduiza-Perea, Eva. 2002. Individual characteristics, institutional incentives and electoral abstention in Western Europe. European Journal of Political Research, 41: 643–673. DOI: 10.1111/1475-6765.00025.
  5. Aslanidis, Paris, Cristóbal Rovira Kaltwasser. 2016. Dealing with Populists in Government: The SYRIZA-ANEL Coalition in Greece. Democratization, 23, 6: 1077–1091. DOI: 10.1080/13510347.2016.1154842.
  6. Barber, Bernard. 1978. Inequality and Occupational Prestige: Theory, Research, and Social Policy. Sociological Inquiry, 48: 75–88. DOI: 10.1111/j.1475-682X.1978. tb01012.x.
  7. Bendyk, Edwin. 2020. W Polsce, czyli wszędzie. Rzecz o upadku i przyszłości świata. Warszawa: Polityka.
  8. Blau, Peter, Otis D. Duncan. 1967. The American Occupational Structure. New York: Wiley.
  9. Boltanski, Luc, Arnaud Esquerre. 2016. The Economic Life of Things: Commodities, Collectibles, Assets. New Left Review, 98: 31–54.
  10. Bos, L. van der Brug W, de Vreese CH. 2013. An Experimental Test of the Impact of Style and Rhetoric on the Perception of Right-Wing Populist and Mainstream Party Leaders. Acta Politica, 48, 2: 192–208. DOI: 10.1057/ap.2012.27.
  11. Bourdieu, Pierre. 1986. The Forms of Capital. In: J. G. Richardson, ed. Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. New York: Greenwood, 241–258.
  12. Brant, Rollin. 1990. Assessing proportionality in the proportional odds model for ordinal logistic regression. Biometrics, 4, 4: 1171–1178. DOI: 10.2307/2532457.
  13. Canovan, Margaret. 1999. Trust the People! Populism and the Two Faces of Democracy. Political Studies, 47, 1: 2–16. DOI: 10.1111/1467-9248.00184.
  14. Cingano, Federico. 2014. Trends in Income Inequality and its Impact on Economic
  15. Growth. OECD Social, Employment and Migration Working Papers, 163. DOI: 10.1787/5jxrjncwxv6j-en.
  16. Cowell, Frank, ed. 2004. Inequality, Welfare and Income Distribution: Experimental Approaches. Oxford: Elsevier. DOI: 10.1016/s1049-2585(2004)11.
  17. Crenshaw, Kimberle. 1989. Demarginalizing the Intersection of Race and Sex: A Black Feminist Critique of Antidiscrimination Doctrine, Feminist Theory and Antiracist Politics. University of Chicago Legal Forum, 1989, 1: 139–167.
  18. Cześnik, Mikołaj, Rafał Miśta, Marta Żerkowska-Balas. 2020. Uczestnictwo i mobilizacja w wyborach parlamentarnych 2019 roku. Studia Socjologiczne 239, 4: 91–121. DOI:10.24425/sts.2020.135145.
  19. Dahrendorf, Ralf. 1959. Class and class conflict in industrial society. Stanford: Stanford University Press.
  20. Davis, Kingsley. 1949. Human society. New York: Macmillan.
  21. De Giorgi, Elisabetta, João Cancela. 2019. The Portuguese Radical Left Parties Supporting Government: From Policy-Takers to Policymakers? Government and Opposition, 56, 2: 281–300. DOI: 10.1017/gov.2019.25.
  22. de Lange, Sarah L. 2012. New Alliances: Why Mainstream Parties Govern with Radical Right-Wing Populist Parties. Political Studies, 60, 4: 899–918. DOI: 10.1111/j.1467-9248.2012.00947.x.
  23. Domański, Henryk. 1999. Prestiż. Wrocław: Fundacja Nauki Polskiej, Wydawnictwo Funna.
  24. Domański, Henryk, Zbigniew Sawiński. 1991. Wzory prestiżu a struktura społeczna. Wrocław: Ossolineum.
  25. Domański, Henryk, Zbigniew Sawiński, Kazimierz M. Słomczyński. 2007. Nowa klasyfikacja i skale zawodów. Socjologiczne wskaźniki pozycji społecznej w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
  26. Domański, Henryk, Bogdan W. Mach, Dariusz Przybysz. 2019. Otwartość polskiej struktury społecznej: 1982–2016. Studia Socjologiczne, 232, 1: 25–63. DOI: 10.24425/122489.
  27. Domhoff, William G. 1967. Who Rules America? Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall.
  28. Dornbusch, Rudiger, Sebastian Edwards, eds. 2007. The Macroeconomics of Populism in Latin America. Chicago: University of Chicago Press. DOI: 10.7208/chicago/9780226158488.001.0001.
  29. Dornbusch, Rudiger, Sebastian Edwards. 1990. Macroeconomic populism. Journal of Development Economics, 32, 2: 247–277. DOI: 10.1016/0304-3878(90)90038-D.
  30. Elchardus, Mark, Bram Spruyt. 2016. Populism, Persistent Republicanism and Declinism: An Empirical Analysis of Populism as a Thin Ideology. Government and Opposition, 51, 1: 111–133. DOI: 10.1017/gov.2014.27.
  31. Falkenbach, Michelle, Scott L. Greer. 2018. Political parties matter: the impact of the populist radical right on health. European Journal of Public Health, 28, 3: 15–18. DOI: 10.1093/eurpub/cky157.
  32. Fox, John, Jangman Hong. 2009. Effect Displays in R for Multinomial and Proportional-Odds Logit Models: Extensions to the effects Package. Journal of Statistical Software, 32, 1: 1–24. DOI: 10.18637/jss.v032.i01.
  33. Gdula, Maciej. 2018. Nowy autorytaryzm. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
  34. Giddens, Anthony, Philip W. Sutton. 2014. Socjologia. Kluczowe pojęcia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  35. Goodwyn, Lawrence. 1991. Rethinking Populism: Paradoxes of Historiography and Democracy. Telos: Critical Theory of the Contemporary, 88: 37–56. DOI: 10.3817/0691088037.
  36. Gornick, Janet C. Markus Jäntti, eds. 2013. Income Inequality: Economic Disparities and the Middle Class in Affluent Countries. Stanford: Stanford University Press. DOI: 10.11126/stanford/9780804778244.001.0001.
  37. Halamska, Maria. 2016. Struktura społeczno-zawodowa ludności wiejskiej w Polsce i jej przestrzenne zróżnicowanie. Wieś i Rolnictwo, 170, 1: 59–84. DOI: 10.7366/wir012016/04.
  38. Hameleers, M., Linda Bos, Claes H. de Vreese. 2016. ‘They Did It’: The Effects of Emotionalized Blame Attribution in Populist Communication. Communication Research, 44, 6: 870–900. DOI: 10.1177/0093650216644026.
  39. Hicks, Alexander M., Duane H. Swank. 1992. Politics, Institutions, and Welfare Spending in Industrialized Democracies, 1960–82. American Political Science Review, 86, 3: 658–674. DOI: 10.2307/1964129.
  40. Hoffmann, Eivind. 2003. International Classification of Status in Employment, ICSE-93. In: Hoffmeyer-Zlotnik, Jürgen H. P., Christof Wolf, eds. Advances in Cross National Comparison. A European Working Book for Demographic and Socio-Economic Variables. New York: Springer Science + Business Media.
  41. International Labour Organisation (ILO). 2012. International Standard Classification of Occupations 2008 (ISCO-08): Structure, group definitions and correspondence tables. Geneva: International Labour Organisation.
  42. ISSP. 2009. Dataset: International Social Survey Programme: Social Inequality IV. Cologne: GESIS. DOI: 10.4232/1.12777.
  43. Jarosz, Maria, ed. 2005. Wygrani i przegrani polskiej transformacji. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
  44. Kelley, Jonathan, M. D. R. Evans. 1995. Class and class conflicts in six Western nations. American Sociological Review, 60, 2: 157–178. DOI: 10.2307/2096382.
  45. Kotwas, Marta, Jan Kubik. 2019. Symbolic Thickening of Public Culture and the Rise of Right-Wing Populism in Poland. East European Politics and Societies: and Cultures, 33, 2: 435–471. DOI: 10.1177/0888325419826691.
  46. Kraus, Michael W., Jun Won Park, Jacinth J. X. Tan. 2017. Signs of Social Class: The Experience of Economic Inequality in Everyday Life. Perspectives on Psychological Science, 12, 3: 422–435. DOI: 10.1177/1745691616673192.
  47. Kyle, Jordan, Limor Gultchin. 2018. Populists in Power Around the World. SSRN Electronic Journal. DOI: 10.2139/ssrn.3283962.
  48. Laclau, Ernesto. 2007. On Populist Reason. Verso.
  49. Lijphart, Arend. 1997. Unequal Participation: Democracy’s Unresolved Dillema. American Political Science Review, 91, 1: 1–14. DOI: 10.2307/2952255.
  50. Markowski, Radosław. 2019. Simplicism – a constitutive element of populism or separate phenomenon? Referat przedstawiony na 26th International Conference of Europeanists‚ Sovereignities in Contention: Nations, Regions and Citizens in Europe’, Madryt.
  51. Markowski, Radosław. 2020. Plurality support for democratic decay: the 2019 Polish parliamentary election. West European Politics, 43, 7: 1513–1525. DOI: 10.1080/01402382.2020.1720171.
  52. Mejía, Jorge. 2018. Venezuela in Crisis: A Backgrounder. Colloquium: The Political Science Journal of Boston College, 2, 2: 42–53.
  53. Moffitt, Benjamin, Simon Tormey. 2014. Rethinking Populism: Politics, Mediatisation and Political Style. Political Studies, 62, 2: 381–397. DOI: 10.1111/1467-9248.12032.
  54. Mudde, Cas. 2004. The Populist Zeitgeist. Government and Opposition, 39, 4: 541–563. DOI: 10.1111/j.1477-7053.2004.00135.x.
  55. Mudde, Cas. 2010. The Populist Radical Right: A Pathological Normalcy. West European Politics, 33, 6: 1167–1186. DOI: 10.1080/01402382.2010.508901.
  56. Ngamaba, Kayonda Hubert, Maria Panagioti, Christopher J. Armitage. 2018. Income inequality and subjective well-being: a systematic review and meta-analysis. Quality of Life Research, 27, 3: 577–596. DOI: 10.1007/s11136-017-1719-x.
  57. Nouzil, Ibrahim, Ali Raza, Salman Pervaiz. 2017. Social aspects of automation: Some critical insights. IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, 244: 012020. DOI: 10.1088/1757-899X/244/1/012020.
  58. Oddsson, Gudmundur A. 2010. Class awareness in Iceland. International Journal of Sociology and Social Policy, 30, 5/6: 292–312. DOI: 10.1108/01443331011054253.
  59. Pacek, Alexander, Benjamin Radcliff. 1995. Turnout and the Vote for Left-of-Centre Parties: A Cross-National Analysis. British Journal of Political Science, 25: 137–143. DOI: 10.1017/S0007123400007109.
  60. Pakulski, Jan, Malcolm Waters. 1996. The Death of Class. London: Sage.
  61. Patel, Vikram et al. 2018. Income inequality and depression: a systematic review and meta-analysis of the association and a scoping review of mechanisms. World Psychiatry, 17, 1: 76–89. DOI: 10.1002/wps.20492.
  62. Piketty, Thomas, Emmanuel Saez. 2003. Income Inequality in the United States, 1913–1998. Quarterly Journal of Economics, 118, 1: 1–41. DOI: 10.1162/00335530360535135.
  63. Piketty, Thomas. 2014. Capital in the Twenty-First Century. Cambridge & London: The Belknap Press of Harvard University Press. DOI: 10.4159/9780674369542.
  64. Pirro, Andrea L. 2015. The Populist Radical Right in Central and Eastern Europe: Ideology, Impact, and Electoral Performance. London: Routledge. DOI: 10.4324/9781315733159.
  65. Postman, Neil. 1992. Technopol. Triumf techniki nad kulturą. Warszawa: PIW.
  66. Rifkin, Jeremy. 1995. The End of Work: The Decline of the Global Labor Force and The Dawn of The Post-market Era. New York: G. P. Putnam’s Sons.
  67. Rosenstone, Steven J., John Mark Hansen. 1993. Mobilization, Participation, and Democracy in America. New York: Macmillan.
  68. Sadura, Przemysław, Sławomir Sierakowski. 2019. Polityczny cynizm Polaków. Raport z badań socjologicznych. Warszawa: Krytyka Polityczna.
  69. Schneider, Simone M. 2016. Income Inequality and Subjective Wellbeing: Trends, Challenges, and Research Directions. Journal of Happiness Studies, 17: 1719–1739. DOI: 10.1007/s10902-015-9655-3.
  70. Shils, Edward. 1968. Deference. In: John A. Jackson, ed. Social Stratification. Cambridge: Cambridge University Press, 104–132.
  71. Skarżyńska, Krystyna. 2018. Psychologiczne i społeczne aspekty poparcia dla autorytarnej polityki. Przegląd Socjologiczny, 67, 2: 93–117. DOI: 10.26485/PS/2018/67.2/4.
  72. Stanley, Ben. 2008. The thin ideology of populism. Journal of Political Ideologies, 13, 1: 95–110. DOI: 10.1080/13569310701822289.
  73. Stanley, Ben. 2011. Populism, nationalism, or national populism? An analysis of Slovak voting behaviour at the 2010 parliamentary election. Communist and Post-Communist Studies, 44, 4: 257–270. DOI: 10.1016/j.postcomstud.2011.10.005.
  74. Stanley, Ben. 2018. A New Populist Divide? Correspondences of Supply and Demand in the 2015 Polish Parliamentary Elections. East European Politics and Societies, 33, 1: 17–43. DOI: 10.1177/0888325418783056.
  75. Stanley, Ben, Mikołaj Cześnik. 2019. Populism in Poland. In: D. Stockemer, ed. Populism Around the World. Cham: Springer, 67–87. DOI: 10.1007/978-3-319-96758-5_5.
  76. Szczerbiak, Aleks. 2016. An anti-establishment backlash that shook up the party system? The October 2015 Polish parliamentary election. European Politics and Society, 18, 4: 404–427. DOI: 10.1080/23745118.2016.1256027.
  77. Sztompka, Piotr. 1996. Looking back: the year 1989 as a cultural and civilizational break. Communist and Post-Communist Studies 29: 115–129. DOI: 10.1016/S0967-067X(96)80001-8.
  78. Sztompka, Piotr. 2000. Trauma wielkiej zmiany. Społeczne koszty transformacji. Warszawa: ISP PAN.
  79. Szulc, Anna. 2016. Wakacje nad Bałtykiem? – Mamy najazd Hunów. Newsweek, 32/2016.
  80. Therborn, Göran. 2002. Class Perspectives: Shrink or Widen? Acta Sociologica, 45, 3: 221–225. DOI: 10.1177/000169930204500305.
  81. Therborn, Göran. 2013. The killing fields of inequality. Cambridge: Polity Press.
  82. Treiman, Donald J. 1977. Occupational prestige in comparative perspective. New York: Academic Press. DOI: 10.1016/C2013-0-11617-0.
  83. Turska-Kawa, Agnieszka, Waldemar Wojtasik. 2020. The Importance of Religiosity in the Formation of Populist Attitudes: the Case of Poland. Journal for the Study of Religions and Ideologies, 19, 55: 34–52.
  84. Van Hauwaert, Steven M., Stijn Van Kessel. 2018. Beyond protest and discontent: A cross-national analysis of the effect of populist attitudes and issue positions on populist party support. European Journal of Political Research, 57, 1: 68–92. DOI: 10.1111/1475-6765.12216.
  85. Weyland, Kurt. 2001. Clarifying a Contested Concept: Populism in the Study of Latin American Politics. Comparative Politics, 34, 1: 1–22. DOI: 10.2307/422412.
  86. Woźniak, Wojciech. 2020. Polarization and the political agenda: income inequalities in political parties’ manifestos in Poland. Contemporary Politics, 26, 1: 84–105. DOI: 10.1080/13569775.2019.1653530.
  87. Wright, Erik O. 1997. Class Counts: Comparative Studies in Class Analysis. Cambridge and New York: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/CBO9780511488917.
  88. Wright, Erik O., Luca Perrone. 1977. Marxist Class Categories and Income Inequality. American Sociological Review, 42, 1: 32–55. DOI: 10.2307/2117730.
  89. Yee, Thomas W. 2010. The VGAM Package for Categorical Data Analysis. Journal of Statistical Software, 32, 10: 1–34. DOI: 10.18637/jss.v032.i10.
  90. Yuval-Davis, Nira. 2015. Situated Intersectionality and Social Inequality. Raisons politiques, 58, 2: 91–100. DOI: 10.3917/rai.058.0091.
  91. Zielińska, Maria, Tomasz Kołodziej. 2014. Pozycja stratyfikacyjna jednostki a subiektywna ocena położenia społecznego. Przyczynek do analizy stopnia zgodności skal pomiarowych. Przegląd Socjologiczny, 63, 2: 73–91.
Go to article

Authors and Affiliations

Mikołaj Cześnik
1
ORCID: ORCID
Rafał Miśta
1
ORCID: ORCID

  1. SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Artykuł jest poświęcony związkom między kapitałem kulturowym polskich rodziców a ich preferencjami w wyborze imion dla swoich dzieci. Autor, nawiązując do socjologicznych koncepcji cyklów popularności imion i klasowych gustów imienniczych, porównuje zbiory imion noszonych przez studentów medycyny (3125 osób w próbie celowej) i przez wszystkie osoby urodzone w zbliżonym okresie. Rodzice tych studentów, posiadający przeciętnie większy kapitał kulturowy niż pozostali rodzice, relatywnie częściej wybierali imiona zakorzenione w tradycji, rzadziej natomiast te, które zawdzięczały popularność krótkoterminowej modzie. Zebrane dane nie wskazują, by preferencje tej grupy ulegały szerzej zakrojonej dyfuzji hierarchicznej, a więc były przejmowane z opóźnieniem przez rodziców z mniejszym kapitałem kulturowym.
Go to article

Bibliography

1. Alford, Richard D. 1988. Naming and identity: A cross-cultural study of personal naming practices. New Haven: HRAF.
2. Bertrand, Marianne, Sendhil Mullainathan. 2004. Are Emily and Greg More Employable Than Lakisha and Jamal? A Field Experiment on Labor Market Discrimination. American Economic Review, 4, 94: 991–1113. DOI: 10.1257/0002828042002561.
3. Besnard, Philippe. 1995. The Study of Social Taste Through First Names: Comment on Lieberson and Bell. American Journal of Sociology, 5, 100: 1313–1317.
4. Besnard, Philippe, Guy Desplanques. 1986. Un prénom pour toujours. La cote de prénoms, hier, aujourd’hui, et demain. Paris: Éditions Balland.
5. Besnard, Philippe, Guy Desplanques. 2001. Temporal Stratification of Taste: The Social Diffusion of First Names. Revue française de sociologie, 42 (Supplement: An Annual English Selection): 65–77.
6. Besnard, Philippe, Cyril Grange. 1993. La fin de la diffusion verticale des goûts? (prénoms de l’élite et du vulgum). L’Année sociologique, 43: 269–294.
7. Bloothooft, Gerrit, David Onland. 2011. Socioeconomic Determinants of First Names. Names, 1, 59: 25–41. DOI: 10.1177%2F1440783317690925.
8. Bokszański, Zbigniew, Andrzej Piotrowski, Marek Ziółkowski. 1977. Socjologia języka. Warszawa: Wiedza Powszechna.
9. Borek, Henryk. 1978. Socjolingwistyczne aspekty imiennictwa. Onomastica, XXIII: 163–173.
10. Bourdieu, Pierre. 2005. Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Przekład Piotr Biłos. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
11. Bourdieu, Pierre, Jean-Claude Passeron. 2012. Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Przekład Elżbieta Neyman. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
12. Cebula, Michał. 2013. Społeczne uwarunkowania gustów i praktyk konsumpcyjnych. Zbieżność pozycji społecznych i stylów życia czy autonomizacja kultury? Studia Socjologiczne, 2, 209: 97–125.
13. Cebula, Michał, Szymon Pilch. 2020. Społeczne zróżnicowanie gustu muzycznego. Studia Socjologiczne, 1, 236: 74–104. DOI: 10.24425/sts.2020.132451.
14. Cotton, John L., Bonnie S. O›Neill, Andrea Griffin. 2008. The „name game”: affective and hiring reactions to first names. Journal of Managerial Psychology, 1, 23: 18–39. DOI: 10.1108/02683940810849648.
15. Coulmont, Baptiste. 2010. Sociologie de prénoms. Paris: Éditions La Découverte.
16. Drozdowski, Rafał, Barbara Fatyga, Mirosław Filiciak, Marek Krajewski, Tomasz Szlendak. 2014. Praktyki kulturalne Polaków. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
17. Domański, Henryk. 2017. Omnivorism of Eating and „Highbrow – Lowbrow” Distinction: Cultural Stratification in Poland. Polish Sociological Review, 3, 199: 299–314.
18. Domański, Henryk, Zbigniew Karpiński. 2018. Intergenerational mobility and omnivorism in eating. Appetite, 121: 83–92. DOI: 10.1016/j.appet.2017.10.030.
19. Domański, Henryk, Zbigniew Karpiński, Dariusz Przybysz, Justyna Straczyk. 2015. Wzory jedzenia a struktura społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
20. Domański, Henryk, Dariusz Przybysz, Katarzyna Wyrzykowska, Kinga Zawadzka. 2020. The Homology of Musical Tastes in Poland. Studia Socjologiczne, 4, 239: 183–211. DOI: 10.24425/sts.2020.135142.
21. Elchardus, Mark, Jessy Siongers. 2010. First Names as Collective Identifiers: An Empirical Analysis of the Social Meanings of First Names. Cultural Sociology, 3, 5: 403–22. DOI: 10.1177/1749975510390748.
22. Gdula, Maciej, Przemysław Sadura. 2012. Style życia i porządek klasowy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
23. Gerhards, Jürgen, Rolf Hackenbroch. 2000. Trends and Causes of Cultural Modernization: An Empirical Study of First Names. International Sociology, 3, 15: 501–31. DOI: 10.1177%2F026858000015003004.
24. Grodny, Seweryn, Jerzy Gruszka, Kamil Łuczaj. 2013. O zawężeniu wyższego gustu estetycznego. Analiza zjawiska wszystkożerności kulturowej w Polsce. Studia Socjologiczne, 2, 209: 127–148.
25. Grzenia, Jan. 2010. Nasze imiona. 200 najczęściej nadawanych imion w XX wieku. Katowice: Wydawnictwo Nomen Omen.
26. Levitt, Steven D., Stephen J. Dubner. 2006. Freakonomics: A Rogue Economist Explores the Hidden Side of Everything. New York: HarperCollins (e-book).
27. Lieberson, Stanley. 1995. Reply to Besnard. American Journal of Sociology, 5, 100: 1317–1325.
28. Lieberson, Stanley. 2000. A Matter of Taste: How Names, Fashions, and Culture Change. New Haven, London: Yale University Press.
29. Lieberson, Stanley, Eleanor O. Bell. 1992. Children’s First Names: An Empirical Study of Social Taste. American Journal of Sociology, 3, 98: 511–554.
30. Lieberson, Stanley, Freda B. Lynn. 2003. Popularity as a Taste: An Application to the Naming Process. Onoma, 38: 235–276.
31. Linsay, Jo, Deborah Dempsey. 2017. First names and social distinction: Middle-class naming practices in Australia. Journal of Sociology, 3, 53: 577–91. DOI: 10.1177/1440783317690925.
32. Meagher, Katheryn. 2015. Name Discrimination in the Recruitment Process by Recruiters. International Journal of Social Science Studies, 6, 3: 20–34. DOI: doi:10.11114/ijsss.v3i6.1052.
33. PBS. 2018. Społeczne i ekonomiczne warunki życia studentów w Polsce na tle innych krajów europejskich. https://www.eurostudent.eu/publications#result_anker. Dostęp 04.08.2021.
34. Piotrowski, Andrzej, Marek Ziółkowski. 1976. Zróżnicowanie językowe a struktura społeczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
35. Puls Medycyny. 2018. Limity przyjęć na medycynę 2018/2019 przesądzone. https://pulsmedycyny.pl/limity-przyjec-na-medycyne-2018-2019-przesadzone-935397. Dostęp 04.08.2021.
36. Puls Medycyny. 2019. Limity przyjęć na medycynę 2019/2020. https://pulsmedycyny.pl/limity-przyjec-na-medycyne-2019-2020-962591. Dostęp 04.08.2021.
37. Rossi, Alice S. 1965. Naming children in middle-class families. American Sociological Review, 4, 30: 499–513. DOI: 10.1177/1440783317690925.
38. Simmel, Georg. 2006. Z psychologii mody. Studium filozoficzne. W: tenże, Most i drzwi. Wybór esejów. Przekład Małgorzata Łukasiewicz. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 20–31.
39. Siwiec, Adam, Mateusz Rutkowski. 2014. „Dżastiny i Alany to łobuzy”. Forum internetowe jako źródło informacji o wartościowaniu i motywacji imion osobowych. Onomastica, 58: 279–96.
40. Swoboda, Paweł. 2013. Imiona częste w Polsce w latach 1995–2010 i ich zróżnicowanie w czasie i przestrzeni. Onomastica, LVII: 19–69.
41. Swoboda, Paweł. 2019. Imiona w Polsce w XX w. i na początku XXI w. w ujęciu statystycznym i socjolingwistycznym. Niepublikowana praca doktorska obroniona w Instytucie Języka Polskiego PAN.
42. Taylor, Rex. 1994. John Doe, Jr.: A Study of His Distribution in Space, Time, and the Social Structure. Social Forces, 1, 53: 11–21.
43. Veblen, Thorstein. 2008. Teoria klasy próżniaczej. Przekład Janina Frentzel-Zagórska. Warszawa: Wydawnictwo Muza.
44. Zawistowska, Alicja. 2009. Wykształcenie rodziców a kierunki studiów ich dzieci. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 1, 33: 91–112.
Go to article

Authors and Affiliations

Paweł Tomanek
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Celem artykułu jest analiza zamierzeń dotyczących migracji powrotnych wśród urodzonych w Polsce akademików, którzy znaleźli pracę w jednym z najbardziej prestiżowych systemów szkolnictwa wyższego – w Stanach Zjednoczonych lub Wielkiej Brytanii. Artykuł odpowiada na pytanie badawcze: Czy i w jakich okolicznościach uczestnicy badania są skłonni rozważyć powrót do kraju? Powrót migrantów naukowych jest mało prawdopodobny ze względu na silną integrację z nowym systemem akademickim przy jednoczesnej krytycznej ocenie kondycji szkolnictwa wyższego w Polsce (czynniki systemowe). Analizowane są również czynniki rodzinne, które okazały się najważniejszymi przeszkodami na drodze do powrotu, oraz instytucjonalne. Dodatkowym czynnikiem zniechęcającym do migracji była krytyczna postawa wobec konserwatywnej orientacji polskiego społeczeństwa oraz obecnej sytuacji politycznej. Choć ze względu na różnego rodzaju „kotwice” powrót wydaje się mało prawdopodobny, urodzeni w Polsce migranci akademiccy są otwarci na współpracę z krajem.
Go to article

Bibliography

  1. Andersson, Kerstin. 2019. Digital diaspora : an overview of the research areas of migration and new media through a narrative literature review. Human Technology, 15, 2: 142–180.
  2. Andrejuk, Katarzyna. 2013. Europeizacja w diasporze. Studenci polscy na uczelniach w Londynie po 2004 roku. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
  3. Antonowicz, Dominik, Geschwind Lars, Pinheiro Rómulo. 2021. The Footballisation of European Higher Education: Different Fields, Similar Games? In: Branch J.D., Christiansen B.,eds. The Marketisation of Higher Education. Marketing and Communication in Higher Education. Cham: Palgrave Macmillan, 397–422.
  4. Bahna, Miloslav. 2018. Study choices and returns of international students: On the role of cultural and economic capital of the family. Population, Space and Place, 24: e2082.
  5. Balas, Alexandru. 2015. Crossing the ocean: identity, teaching, and research challenges for an European scholar in U.S. universities. Modelling the New Europe, 17: 143–163.
  6. Baltar, Fabiola, Ignasi Brunet. 2012. Social research 2.0: virtual snowball sampling method using Facebook. Internet Research, 22: 57–74.
  7. Brosz, Maciej, Bartosz Chruścielski, Rafał Raczyński. 2019. Wyniki badań ilościowych i jakościowych. W: R. Raczyński, red. E-migracja. Polska diaspora technologiczna. Raport z badań, 66–130.
  8. Cantwell, Brendan, Ilkka Kauppinen. 2014. Transnationalization of Academic Capitalism through Global Production Networks. In: B. Cantwell, I. Kauppinen, eds. Academic capitalism in the age of globalization. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 147–165.
  9. Chruścielski, Bartosz, Joanna Michałowska, Rafał Raczyński, Sebastian Tyrakowski. 2021. E-migracja. Polska diaspora technologiczna. Raport z II edycji badania. Gdynia: Muzeum Emigracji.
  10. Coulter, Rory, Maarten van Ham, Peteke Feijten. 2011. A Longitudinal Analysis of Moving Desires, Expectations and Actual Moving Behaviour. Environment and Planning A, 43, 11: 2742–2760.
  11. Czaika, Mathias, Sorana Toma. 2017. International academic mobility across space and time: The case of Indian academics. Population, Space and Place, 23, 8. DOI:10.1002/psp.2069.
  12. Czerniawska, Dominika, Małgorzata Bochińska, Piotr Oleśkiewicz, Rafał Mostowy. 2018. Beyond recognition: Polish scientific diaspora as a source of social capital. Polonium Foundation.
  13. DeCuir-Gunby, Jessica, Patricia Marshall, Allison McCulloch. 2011. Developing and using a codebook for the analysis of interview data. Field Methods, 23: 136–155.
  14. De Haas, Hein. 2005. International Migration, Remittances and Development: Myths and Facts. Third World Quarterly, 26: 1269–1284.
  15. Dzięglewski, Mariusz. 2019. Powroty do (nie)znanego kraju. Kraków: Nomos.
  16. Eade, John, Stephen Drinkwater, Michał Garapich. 2006. Class and ethnicity: Polish migrants in London ESRC award report, dostępny: http://doc.ukdataservice.ac.uk/doc/6056/mrdoc/pdf/6056uguide.pdf [26.04.2021].
  17. Fahey, Johannah, Jane Kenway. 2010. Thinking in a ‘worldly’ way: mobility, knowledge, power and geography. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 31: 627–640.
  18. Favell, Adrian, Mirian Feldblum, Michael Smith. 2007. The human face of global mobility: a research agenda. Society, 44: 15–25.
  19. Florida, Richard. 2010. Narodziny klasy kreatywnej. Przekład Tomasz Krzyżanowski, Michał Penkala. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
  20. Fontes, Margarida. 2007. Scientific mobility policies: How Portuguese scientists envisage the return Home. Science and Public Policy 34: 284–298.
  21. Gaillard, Jacques, Anne-Marie Gaillard, Venni Venkata Krishna. 2015. Return from Migration and Circulation of Highly Educated People: The Never-ending Brain Drain, Science, Technology and Society, 20: 269–278.
  22. Gerhards, Jürgen, Silke Hans, Sören Carlson. 2017. Social Class and Transantional Human Capital. How Middle and Upper Class Parents Prepare Their Children for Globalization. London and New York: Routledge.
  23. Grabowska, Izabela, Michał Garapich, Ewa Jazwinska, Agnieszka Radziwinowiczówna. 2017. Migrants as Agents of Change. Social Remittances in an Enlarged European Union. London: Palgrave MacMillan.
  24. Grzymała-Kazłowska, Aleksandra. 2016. Social Anchoring: Immigrant Identity, Security nd Integration Reconnected? Sociology, 50: 1123–1139.
  25. Güngör, Nil Demet, Aysıt Tansel. 2005. Return Intentions of University-Educated Turkish Expatriates. IZA Discussion Paper 1604. Bonn: The Institute for the Study of Labor.
  26. Hrabiec-Hojda, Patrycja, Justyna Trzeciakowska. 2019. Techniki wyszukiwania informacji w mediach społecznościowych dla celów białego wywiadu. Studia Politologiczne, 54: 175–190.
  27. Hugo, Graeme. 2010. The Indian and Chinese academic diaspora in Australia: A comparison. Asian and Pacific Migration Journal, 19: 87–116.
  28. Jałowiecki, Bogdan, Grzegorz Gorzelak. 2004. Brain drain, brain gain, and mobility: Theories and prospective methods. Higher Education in Europe, 29: 299–308.
  29. Kaneff, Deema. 2013. Rural–Urban Relations in a Global Age. In: Ger Duijzings, ed. Global Villages: Rural and Urban Transformations in Contemporary Bulgaria. London: Anthem Press, 33–52.
  30. Karolak Mateusz. 2020. Returning for (Dis)Integration in the Labour Market? The Careers of Labour Migrants Returning to Poland from the United Kingdom. In: S. Hinger, R. Schweitzer, eds. Politics of (Dis)Integration. Cham: Springer, 101–120.
  31. Lawson, Cornelia, Ammon Salter, Alan Hughes, Michael Kitson. 2019. Citizens of somewhere: Examining the geography of foreign and native-born academics’ engagement with external actors. Research Policy, 48: 759–774.
  32. Levitt, Peggy. 1998. Migration Driven Local-Level Forms of Cultural Diffusion. The International Migration Review, 32: 926–948.
  33. Liwiński, Jacek. 2019. Does it pay to study abroad? Evidence from Poland. International Journal of Manpower, 40: 525–555.
  34. Łazarowicz-Kowalik, Marta. 2011. Zainteresowanie pracą badawczą w Polsce wśród naukowców pracujących za granicą. Warszawa: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej.
  35. Łuczaj, Kamil, Janusz Mucha. 2018. Why to employ foreign academics in Poland? Perspective of heads of university research teams. Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, XLIV, 185–204.
  36. Łuczaj, Kamil, Olga Kurek-Ochmańska. 2021. Institutional motivations for hiring international academics in Poland. International Journal of Educational Management. DOI: 10.1108/IJEM-10-2020-0487.
  37. Łuczak, Marta. 2018. Globalna elita – próba analizy pojęcia na przykładzie polskich studentów. Studia Europaea Gnesnensia, 17: 177–194.
  38. Męcfal, Sylwia. 2020. Analiza praktyk anonimizacji danych w polskich jakościowych badaniach socjologicznych na tle literatury przedmiotu oraz zasad etyczno-prawnych. Przegląd Socjologiczny, 69: 59–84.
  39. Minocha, Sonal, Chris Shiel, Dean Hristov. 2019. International academic staff in UK higher education: campus internationalisation and innovation in academic practice. Journal of Further and Higher Education, 43: 942–958.
  40. Musselin, Christine. 2004. Towards a European academic labour market? Some lessons drawn from empirical studies on academic mobility. Higher Education 48: 55–78.
  41. Naudet, Jules. 2008. ‘Paying back to society’: Upward social mobility among Dalits. Contributions to Indian Sociology, 42: 413–431.
  42. Nedelcu, Mihaela. 2008. Internet Diaspora: how Romanian scholars abroad connect home. (Working Paper Series of the Research Network 1989, 17). Berlin, dostępny: https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:0168-ssoar-27273 [dostęp 24.08.2021].
  43. Omand, David, Jamie Bartlett, Carl Miller. 2012. Introducing Social Media Intelligence (SOCMINT., Intelligence and National Security, 27: 801–823.
  44. Padilla, Amado. 1994. Ethnic Minority Scholars, Research, and Mentoring: Current and Future Issues. Educational Researcher, 23: 24–27.
  45. Probst, Carole, Gaële Goastellec. 2013. Internationalisation and the Academic Labour Market. In: B. Kehm, U. Teichler, eds. The Academic Profession in Europe: New Tasks and New Challenges. Dordrecht: Springer, 121–139.
  46. Pustelnikovaite, Toma. 2020. Locked out, locked in and stuck: exploring migrant academics’ experiences of moving to the UK. Higher Education, DOI: 10.1007/s10734-020-00640-0.
  47. Raczyński, Rafał, Bartosz Chruścielski, Kinga Langowska, Katarzyna Morawska, Sebastian Tyrakowski. 2020. Gdyńska Trójka i co dalej? Emigracyjne plany edukacyjne maturzystek i maturzystów z III LO im. Marynarki Wojennej RP w Gdyni. Raport z badania. Gdynia: Muzeum Emigracji.
  48. Rapley, Tim. 2013. Sampling Strategies in Qualitative Research. In: U. Flick, ed. The SAGE Handbook of Qualitative Data Analysis. London: SAGE, 49–63.
  49. Rodriguez Medina, Leandro. 2014. Centers and Peripheries in Knowledge Production. Routledge: New York-London.
  50. Sandelowski, Margarete. 1995. Sample Size in Qualitative Research. Research in Nursing & Health, 18: 179–183.
  51. Slaughter, Sheila, Larry Leslie. 1997. Academic capitalism: politics, policies and the entrepreneurial university. Baltimore-London: Johns Hopkins University Press.
  52. Song, Hah Zoong, Emily Song. 2015. Why Do South Korea’s Scientists and Engineers Delay Returning Home? Renewed Brain Drain in the New Millennium. Science, Technology and Society 20, 3: 349–368.
  53. Stockdale, Aileen. 2014. Unravelling the migration decision-making process: English early retirees moving to rural mid-Wales. Journal of Rural Studies, 34: 161–171.
  54. Trąbka, Agnieszka, Paula Pustułka. 2020. Bees & butterflies: Polish migrants’ social anchoring, mobility and risks post-Brexit. Journal of Ethnic and Migration Studies, 46: 2664–2681.
  55. Tremblay, Rémy, Susan Hardwick, Jamie O’Neill. 2014. Academic Migration at the Canada–US Border. American Review of Canadian Studies, 44: 118–134.
  56. Tzanakou, Charikleia, Emily Henderson. 2021. Stuck and sticky in mobile academia: reconfiguring the im/mobility binary. Higher Education, DOI: 10.1007/s10734-021-00710-x.
  57. Van Dalen, Hendrik, Kène Henkens. 2008. Emigration Intentions: Mere Words or True Plans? Explaining International Migration Intentions and Behavior. Tilburg: Center for Economic Research.
  58. Wagner, Izabela. 2011. Becoming Transnational Professional. Kariery i mobilność polskich elit naukowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  59. Waniek, Katarzyna. 2021. Ucieczka jako przyczyna mobilności Europejczyków. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
  60. Williams, Allan, Vladimir Baláž. 2008. International Return Mobility, Learning and Knowledge Transfer: A Case Study of Slovak Doctors. Social Science & Medicine, 67: 1924–1933.
  61. Williams, Allan, Vladimir Baláž. 2014. International Migration and Knowledge. London and New York: Routledge.
  62. Zakrzewska-Manterys, Elżbieta. 1996. Odteoretycznienie świata społecznego. Podstawowe pojęcia teorii ugruntowanej. Studia Socjologiczne, 1: 5–25.


Go to article

Authors and Affiliations

Kamil Łuczaj
1
ORCID: ORCID

  1. Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania : University of Cambridge
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Bibliography

  1. Corrêa, Diogo Silva, Gabriel Peters, Hartmut Rosa, João Lucas Tziminadis. 2021. „Human beings are first and foremost resonant beings” Interview with Professor Hartmut Rosa of Universität Jena and director of Max-Weber-Kollegs. Civitas – Revista de Ciências Sociais, 21, 1: 120–129. DOI: 10.15448/1984-7289.2021.1.39974.
  2. Eriksen, Thomas Hylland. 2003. Tyrania chwili. Szybko i wolno płynący czas w erze informacji. Przekład Grzegorz Sokół. Warszawa: PIW.
  3. Garcia, Tristan. 2018. The Life Intense. A Modern Obsession. Translation Abigail Rayalexander, Christopher Rayalexander, Jon Cogburn. Edinburgh: Edinburgh University Press
  4. Honneth, Axel. 2012. Walka o uznanie. Moralna gramatyka konfliktów społecznych. Przekład Jakub Duraj. Kraków: Nomos
  5. Kaczmarczyk, Michał, Hartmut Rosa, Tomasz Szlendak. 2010. Głód czasu w kulturze przyspieszenia. Studia Socjologiczne, 4, 199: 237–244
  6. Kaufmann, Jean-Claude. 2004. Ego. Socjologia jednostki. Przekład Krzysztof Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa
  7. Keohane, Kieran. 2020. Resonance, dissonance, and the EU’s ‘soul’: notes on Rosa’s Musico-religious theme. Journal of Political Power. DOI: 10.1080/2158379X.2020.1828758
  8. Kołtan, Jacek 2020. Świat wysokich prędkości. Późna nowoczesność i teoria krytyczna Hartmuta Rosy. W: H. Rosa, Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności, 7–20
  9. Krajewski, Marek. 2008. Przedmiot, który uczłowiecza... Kultura Współczesna, 3, 57: 43–54
  10. Malafouris, Lambros. 2013. How Things Shape the Mind. A Theory of Material Engagement. Cambridge, MA: The MIT Press
  11. Mesoudi, Alex. 2011. Cultural Evolution. How Darwinian Theory Can Explain Human Culture & Synhesize the Social Sciences. Chicago: The University of Chicago Press
  12. Montero, Dario, Felipe Torres. 2020. Acceleration, Alienation, and Resonance. Reconstructing Hartmut Rosa’s Theory of Modernity. Pléyade (Santiago), 25. DOI: 10.4067/S0719-36962020000100155
  13. Porter-Szűcs, Brian. 2021. Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii. Przekład Anna Dzierzgowska i Jan Dzierzgowski. Warszawa: Wydawnictwo Filtry
  14. Reed, Isaac Ariail. 2016. Hartmut Rosa’s project for critical theory. Thesis Eleven, 1, 133: 122–129. DOI: 10.1177%2F0725513616638464
  15. Rosa, Hartmut. 2005. Beschleunigung. Die Veränderung der Zeitstrukturen in der Moderne. Frankfurt: Suhrkamp
  16. Rosa, Hartmut. 2010. Alienation and acceleration. Towards a critical theory of late-modern temporality. Malmö-Aarhus: Nordic Summer University Press
  17. Rosa, Hartmut. 2013. Beschleunigung und Entfremdung. Entwurf einer kritischen Theorie spätmoderner Zeitlichkeit. Translation Robin Celikates. Frankfurt: Suhrkamp
  18. Stevens, Michael. 2020. The Knowledge Machine. How Irrationality Created Modern Science. London-New York: W.W.Norton
  19. Susen, Simon. 2020. The Resonance of Resonance. Critical Theory as a Sociology of World-Relations? International Journal of Politics, Culture, and Society, 33: 309–344. DOI: 10.1007/s10767-019-9313-6
  20. Szlendak, Tomasz. 2010. Wielozmysłowa kultura iwentu. Skąd się wzięła, czym się objawia i jak w jej ramach oceniać dobra kultury? Kultura Współczesna, 4, 66: 92–109
  21. Szlendak, Tomasz, Krzysztof Olechnicki. 2017. Nowe praktyki kulturowe Polaków. Megaceremoniały i subświaty. Warszawa: PWN
  22. Vostal, Filip. 2014. Towards a social theory of acceleration. Time, modernity, critique. Revue européenne des sciences sociales, 52, 2: 235–249. DOI: 10.4000/ress.2893
  23. Zybertowicz, Andrzej, Maciej Gurtowski, Katarzyna Tamborska, Mateusz Trawiński, Jan Waszewski. 2015. Samobójstwo Oświecenia? Jak neuronauka i nowe technologie pustoszą ludzki świat. Kraków: Wydawnictwo Kasper.
Go to article

Authors and Affiliations

Tomasz Szlendak
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Bibliography

  1. Biernacka, Maja. 2009. Człowiek korporacji. Od normatywizmu do afirmacji własnego Ja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  2. Drucker, Peter F. 1994. Skuteczny menedżer. Przekład Jerzy Górski, Jerzy Szyfter. Kraków: Czytelnik.
  3. Drucker, Peter F. 1999. Społeczeństwo prokapitalistyczne. Przekład Grażyna Kranas. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  4. Drucker, Peter F. 2003. Praktyka zarządzania. Przekład Tomasz Basiuk, Zygmunt Broniarek, Janusz Gołębiowski, Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes.
  5. Elias, Norbert. 2010. Czym jest socjologia? Przekład Bogdan Baran. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
  6. Elias, Norbert. 2011. O procesie cywilizacji. Analizy socjo- i psychogenetyczne. Przekład Tadeusz Zabłudowski, Kamil Markiewicz. Warszawa: W.A.B.
  7. Emerson, Harrington. 1926. Dwanaście zasad wydajności. Przekład K. Adamiecki. Warszawa: Instytut Naukowe Organizacji przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, publikacja w wolnym dostępie pod linkiem http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/64467/PAd_339530.pdf. (dostęp: 23.05.2021).
  8. Fleck, Ludwik. 2007. Style myślowe i fakty. Artykuły i świadectwa. Red. S. Werner, C. Zittel. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
  9. Ford, Henry. 1922. My life and work. Binker North (ISBN-13: 9781774413968, ebook w wolnym dostępie pod linkiem http://library.manipaldubai.com/DL/My_Life_and_Work.pdf. (dostęp: 23.05.2021).
  10. Gantt, Henry Lawrence. 1916. Industrial Leadership: Addresses Delivered in the Page Lecture Series, 1915, Before the Senior Class of the Sheffield Scientific School. New Haven/London: Yale University Press.
  11. Geraldi, Joana, Lechler, Thomas. 2012. Gantt Charts revisited: A critical analysis of its roots and implications to the management of projects today. International Journal of Managing Projects in Business, 5, 4: 578–594.
  12. Gilbreth, Lilian. 2014. The Psychology of Management. Toronto, The Macmillan Co. of Canada (ebook w wolnym dostępie pod linkiem: https://www.gutenberg.org/files/16256/16256-h/16256-h.htm, dostęp: 23.05.2021).
  13. Mannheim, Karl. 1974. Człowiek i społeczeństwo w dobie przebudowy. Przekład Andrzej Rażniewski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  14. Mannheim, Karl. 2001. Essays on the Sociology of Culture. Collected Works. Vol. VII. Milton Park, Abingdon-on-Thames: Routledge, Taylor&Francis Group.
  15. Mannheim, Karl. 2008. Ideologia i utopia. Przekład Jan Miziński. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
  16. Scheler, Max, 1987. Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy. Przekład Stanisław Czerniak, Adam Węgrzecki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  17. Taylor, Frederick Winslow. 2018. Shop management. With an introduction by Henry R. Towne. Paderborn: Salzwasser-Verlag Gmbh.
Go to article

Authors and Affiliations

Maja Biernacka
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet w Białymstoku
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Bibliography

1. Allcott, Hunt, Matthew Gentzkow. 2017. Social media and fake news in the 2016 election. National Bureau of Economic Research, w23089. Doi: 10.3386/w23089.
2. Barabási, Albert-László. 2016. Network Science. Cambridge: University Press.
3. Bartlett, Jamie. 2019. Ludzie przeciw technologii. Jak Internet zabija demokrację (i jak ją możemy ocalić). Przekład Krzysztof Umiński. Katowice: Post Factum.
4. Bergstrom, Carl, Jevin West. 2021. Calling Bullshit. The art of skepticism in a data-driven world. New York: Random House.
5. Bovet, Alexandre, Herman A. Makse. 2019. Wpływ fałszywych wiadomości na Twitterze podczas wyborów prezydenckich w USA w 2016 r. Nat Commun 10, 7. DOI: 10.1038/s41467-018-07761-2.
6. Broussard, Meredith. 2018. Artificial Unintelligence. London: The MIT Press.
7. Buyalskaya, Anastasia, Marcos Gallo, Colin F. Camerer. 2021. The golden age of social science. Proceedings of the National Academy of Sciences, 118, 5. DOI: 10.1073/pnas.2002923118.
8. Hauge, Michelle, Mark D. Stevenson, D. Kim Rossmo, Steven C. Le Comber. 2016. Tagging Banksy: using geographic profiling to investigate a modern art mystery. Journal of Spatial Science, 61, 1: 185–190. DOI: 10.1080/14498596.2016.1138246.
9. Isaak, Jim, Mina J. Hanna. 2018. User data privacy: Facebook, Cambridge Analytica, and privacy protection. Computer, 51, 8: 56–59. DOI: 10.1109 / MC.2018.3191268.
10. Kai-Fu, Lee. 2019. Inteligencja sztuczna, rewolucja prawdziwa. Przekład Krzysztof Hejwowski. Poznań: Media Rodzina.
11. Kirsten, Martin. 2019. Ethical Implications and Accountability of Algorithms. J Bus Ethics, 160, 1: 835–850. DOI: 10.1007/s10551-018-3921-3.
12. Kramer, Adam, Jamie E. Guillory, Jeffrey T. Hancock. 2014. Experimental evidence of massive-scale emotional contagion through social networks. PNAS, 111, 24: 8788–8790. DOI: 10.1073/pnas.1320040111
13. Krzysztofek, Kazimierz. 2012. Zmiana permanentna? Refleksje o zmianie społecznej w epoce technologii cyfrowych. Studia Socjologiczne, 207, 4: 7–39.
14. McNamee, Roger. 2020. Nabici w Facebooka. Przestroga przed katastrofą. Przekład Krzysztof Puławski. Poznań: Media Rodzina.
15. O’Neil, Cathy. 2017. Broń matematycznej zagłady. Przekład Marcin Zieliński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
16. Pentland, Alex. 2015. Social Physics: How social networks can make us smarter. New York: Penguin Press.
17. Pietrowicz, Krzysztof. 2020. Pomiędzy data science a performansem. O niektórych wyzwaniach stojących przed współczesną socjologią. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 4: 335–346. DOI: 10.14746/rpeis.2020.82.4.24.
18. Szpunar, Magdalena. 2019. Kultura algorytmów. Kraków: Wydawnictwo ToC.
19. Sztandar-Sztanderska, Karolina, Michał Kotnarowski, Marianna Zieleńska. 2021. Czy algorytmy wprowadzają w błąd? Metaanaliza algorytmu profilowania bezrobotnych stosowanego w Polsce. Studia Socjologiczne, 1: 89–115. DOI: 10.24425/sts.2021.136280.
20. Twitter Inc. 2021. Permanent suspension of @realDonaldTrump. https://blog.twitter.com/en_us/topics/company/2020/suspension.html . Dostęp: 7.04.2021.
21. Vaidhyanathan, Siva. 2018. Antisocial media. Jak Facebook oddala nas od siebie i zagraża demokracji. Przekład Weronika Mincer, Katarzyna Sosnowska. Warszawa: WAB.
22. Zollo, Fabiana, Walter Quattrociocchi. 2018. Misinformation Spreading on Facebook. In: E. Hunter, eds. Complex Spreading Phenomena in Social Systems. Berlin: Springer International Publishing, 177–196.
23. Zuboff, Shoshana. 2020. Wiek kapitalizmu inwigilacji. Przekład Alicja Unterschuetz. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
24. Zybertowicz, Andrzej, Maciej Gurtowski, Katarzyna Tamborska, Mateusz Trawiński, Jan Waszewski. 2015. Samobójstwo Oświecenia? Jak neuronauka i nowe technologie pustoszą ludzki świat. Kraków: Wydawnictwo Kasper.
Go to article

Authors and Affiliations

Jakub Bandoch
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Bibliography

1. Anderson, Perry. 1974. Lineages of the Absolutist State. London: New Left Books.
2. Gospodarczyk, Marta, Łukasz Kożuchowski. 2021. Nowa ludowa historia: charakterystyka i społeczno-polityczne korzenie współczesnych narracji o historii chłopów polskich. Studia Socjologiczne, 3: 177–198. DOI: 10.24425/sts.2021.137293.
3. Kaczyński, Jarosław, Marcin Fijołek. 2021. Mateusz Morawiecki ma spore szanse pobić rekord Donalda Tuska. Wywiad dla portalu „Interia”, 20 maja 2021 r. https://wydarzenia.interia.pl/polska/news-jaroslaw-kaczynski-prezes-pis-mateuszmorawiecki-ma-spore-sz,nId,5244359 (dostęp 27.08.2021).
4. Konecki, Krzysztof T. 2020. Odkrywanie tego, co ignorowane. O zarządzaniu uwagą w postrzeganiu historii i zjawisk społecznych. Stan Rzeczy, 1: 249–261.DOI: 10.51196/srz.18.14.
5. Kożuchowski, Łukasz. 2021. „Chamstwo”, czyli kłopoty z historią chłopów. Kontakt. https://magazynkontakt.pl/chamstwo-czyli-klopoty-z-historia-chlopow/ (dostęp 27.08.2021)
6. Łuczewski, Michał. 2021. Wypowiedź w programie „Tanie dranie. Ludowa historia Polski” w TVP Info. https://vod.tvp.pl/video/tanie-dranie,ludowa-historia-polski,50779063 (dostęp 27.08.2021).
7. Nowak, Andrzej, Krzysztof Masłoń. 2021. Polskość znienawidzona. Do Rzeczy, 25: 14–20.
8. Olson, Mancur. 1993. Dictatorship, democracy, and development. American Political Science Review, 3: 567–576.
9. Paczkowski, Andrzej, Marcin Zaremba. 2021. Prof. Andrzej Paczkowski i prof. Marcin Zaremba o nowym szefie IPN i polityce historycznej. Opublikowane 3 sierpnia 2021 r. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/2128479,1,prof-andrzejpaczkowski-i-prof-marcin-zaremba-o-nowym-szefie-ipn-i-polityce-historycznej.read (dostęp 27.08.2021).
10. Pobłocki, Kacper. 2021a. Chamstwo. Warszawa: Czarne.
11. Pobłocki, Kacper. 2021b. Chłopi sami wywalczyli swoje prawa. Kontakt. https://magazynkontakt.pl/chlopi-sami-wywalczyli-swoje-prawa/ (dostęp 27.08.2021).
12. Pospiszyl, Michał. 2021. Czy oświecenie było postępem? Praktyka Teoretyczna. https://www.praktykateoretyczna.pl/artykuly/czy-oswiecenie-bylo-postepem/ (dostęp 27.08.2021).
13. Rauszer, Michał. 2020. Bękarty pańszczyzny. Historia buntów chłopskich. Warszawa: Wydawnictwo RM.
14. Schumpeter, Joseph A. 1942. Capitalism, Socialism, and Democracy. University of Illinois at Urbana-Champaign’s Academy for Entrepreneurial Leadership Historical Research Reference in Entrepreneurship, https://ssrn.com/abstract=1496200.
15. Tilly, Charles. 1990. Coercion, Capital, and European States AD 990–1990. Cambridge: Basil Blackwell.

Go to article

Authors and Affiliations

Adam Leszczyński
1
ORCID: ORCID

  1. SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Bibliography

1. Chibber, Vivek. 2013. Postcolonial Theory and the Specter of Capital. London: Verso Books.
2. „Gazeta Świąteczna” 1885—1914.
3. Groniowski, Krzysztof. 1963. Realizacja reformy uwłaszczeniowej 1864 roku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
4. Groniowski, Krzysztof. 1966. Kwestia agrarna w Królestwie Polskim 1871—1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
5. Kożuchowski, Łukasz. 2021. O „Chamstwie” raz jeszcze. W odpowiedzi Kacprowi Pobłockiemu. Magazynkontakt.pl. https://magazynkontakt.pl/o-chamstwie-razjeszcze-w-odpowiedzi-kacprowi-poblockiemu/ (dostęp 27.08.2021).
6. Krisań, Maria. 2008. Chłopi wobec zmian cywilizacyjnych w Królestwie Polskim w drugiej połowie XIX – początku XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton oraz Instytut Historii PAN.
7. Krisań, Maria. 2016. Aktywność religijna chłopów Królestwa Polskiego przed wybuchem pierwszej wojny światowej. Ruch mariawicki i zaraniarski. W: A. Nowak oraz M. Banaszkiewicz, red. Imperia, narody i społeczeństwa Europy Środkowej na progu Pierwszej Wojny Światowej. Warszawa: Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, 99–117.
8. Leszczyński, Adam. 2020. Ludowa historia Polski. Historia wyzysku i oporu. Mitologia panowania. Warszawa: Wydawnictwo WAB.
9. Listy emigrantów z Brazylii i Stanów Zjednoczonych 1890–1891. 2021. W. Kula, Nina Assodobraj-Kula, Marcin Kula, red. Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich.
10. Mędrzecki, Włodzimierz. 1994. W społecznościach lokalnych i w parafii. Kobiety w życiu publicznym wsi polskiej na przełomie wieków. W: A. Żarnowska, A. Szwarc, red. Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i w początkach XX wieku. Warszawa: DiG, 163–168.
11. Mędrzecki, Włodzimierz. 1995. Kobieta wiejska w Królestwie Polskim. Przełom XIX i XX wieku. W: A. Żarnowska, A. Szwarc, red. Kobieta i społeczeństwo na ziemiach polskich w XIX wieku. Warszawa: DiG, 93–98.
12. Thomas, William, Florian Znaniecki. 1920. Polish peasant in Europe and America. Monograph on an immigrant group. Vol. 1—2. Boston: The Gorham Press [link: https://digital.library.cornell.edu/catalog/chla3074959_2389

Go to article

Authors and Affiliations

Marta Gospodarczyk
1
ORCID: ORCID
Łukasz Kożuchowski
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Warszawski

Instructions for authors

Studia Socjologiczne ISSN 0039-3371, e-ISSN 2545-2770 is a Polish sociological quarterly journal, published uninterruptedly since 1961. Its publishers are the Polish Academy of Sciences (represented by the Institute of Philosophy and Sociology and the Committee on Sociology), as well as the Faculty of Philosophy and Sociology, University of Warsaw (from 2013).

Studia Socjologiczne welcomes articles from all sociological sub-disciplines, and neighbouring disciplines, as long as the authors apply a broadly defined sociological approach. Preference is given to texts that contribute to the advancement of social theory and are empirically grounded and innovative in their conceptual and methodological outlook. Our journal is open to scholarly debates and polemics. We also encourage authors to send us reviews of recently published books. Since 2012, contributions in English are also considered for publication in the journal.

A double-blind peer review procedure is applied to each submitted manuscript considered for publication. In order to acknowledge the reviewers’ contribution, the full list of our reviewers is included on the back of the cover page in each issue of the journal. The details of the submission and review procedure are described in the “For Authors” tab.

A full text version of Studia Socjologiczne is available online for EBSCO subscribers (SocINDEX with Full Text), as well as through the Polish Academy of Sciences online journal reading room: http://journals.pan.pl/dlibra and (since 2016) at www.studiasocjologiczne.pl ("Archives").

This page uses 'cookies'. Learn more